Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: CEGIEŁKA

Następne hasło: CEGLARZ »

CEGLANY (26) ai

e oraz a jasne.

Fleksja

sg
m	N	ceglany	f	N
	G	ceglanégo		G
	A	ceglany		A	ceglaną
	I	ceglanym		I
	L	ceglanym		L

pl
G		ceglanych
A	subst	ceglan(e)

sg m N ceglany (8). ◊ G ceglanégo (5); -égo (2), -(e)go (3). ◊ A ceglany (2). ◊ I ceglanym (6). ◊ L ceglanym (1). ◊ f A ceglaną (1). ◊ pl G ceglanych (2). ◊ A subst ceglan(e) (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVII w.

Znaczenia

1. Przymiotnik od „cegła” ‘foremny budulec z gliny’ (25)
2. Czerwony o odcieniu cegły (1)

1. Przymiotnik od „cegła” ‘foremny budulec z gliny’; latericius Cn (25): Przeſto nam teſz Apoſthołowie nie zalecáią kośćiołow drewniánych/ áni ceglánych KrowObr 101v, 101v, 102v [2 r.]; [Set] vcżynił w Syriey dwá ſłupy/ ieden ceglány/ drugi kámienny [...] ceglány ſie ſkáźił/ ále kámienny icſzcże y dziś ſtoi. BielKron 3v; Laterarius, Lateritius ‒ Czegliani. Calep 584a.

Wyrażenia: »ceglany mur« [szyk 1 : 1] (2): zamek Włodimirſki [...] murem ceglánym chędogo zbudował StryjKron 447; KlonŻal D3.

»olej(ek) ceglany« = lekarstwo [szyk 13 : 3] (16): Wezmi [...] oleyku bobkowego, oleyku laterinum, to ieſt czeglanego/ obudwu rowne cżęſci FalZioł V 109; Oley ceglány w nozdrze puſćić/ bárzo pomaga. SienLek 60; ſtáwy námázuy oleykiem ceglánym SienLek 130; á kurcz námázuy oleiem ceglánym/ przeminieć. SienLek 143v, 57v, 63, 87, 94v [2 r.], 103v (15).

2. Czerwony o odcieniu cegły (1): POtocki choć fárbę ma/ ná twarzy cegláną / Ale wierz mi cnotę ma/ nic nie fárbowáną. RejZwierz 85.

Cf CEGIELNY, CEGLASTY, CEGLISTY, CEGŁOWY