[zaloguj się]
[pdf]

1. DOSTAWAĆ SIĘ (23) vb impf

sie (18), się (5)

o jasne; doståw-, dostaj-; drugie a w formach tematu doståw- pochylone z wyjątkiem praes 3 pl, praet 3 sg n i 3 pl. ◊ W formach tematów praes: doståw- (11) RejKup, Mącz (7), RejAp, RejPos (2); dostaj- (6) WujJud (2), CzechEp, LatHar, SarnStat, CzahTr.

Fleksja
indicativus
praes
sg pl
1 doståwåm się
3 doståwå się, dostaje się doståwają się, dostają się
praet
sg
3 n doståwało się
conditionalis
sg
3 n by się doståwało

praes 1 sg doståwåm się (1). ◊ 3 sg doståwå się (9), dostaje się (4). ◊ 3 pl doståwają się (2), dostają się (2). ◊ praet 3 sg n doståwało się (4). ◊ con 3 sg n by się doståwało (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

1. Przypadać komu w udziale, stawać się czyim (18):

dostawać się komu, czemu (14): Mącz 334d, 342c, 502b; RejPos 76, 113; Ktemuż ſię śćiągáią doſtoieńſtwá y sławá/ ktore ſię też y ludźiam niegodnym cżęſto doſtawáią [quae et indignissimis saepe hominibus contingunt] ModrzBaz 57; Zwiérz vtrudzóny y popędzony od innégo komu ſie doſtáie. SarnStat 672; PowodPr 25; CzahTr D3v. Cf dostawać się komu z czego.

dostawać się komu, czemu z czego (2): Coniicito quid ego ex hac inopia nunc capiam, Gaday yákomi ſie wiele z tego vboſtwá doſtawa. Mącz 34d; CzahTr D3v.

dostawać się na kogo (2): BielKron 402; haeres ex quadrante. Ná którego ſie czwarta część doſtawa. Mącz 152c.

Z podmiotem w dopełniaczu [w tym: po wyrazach oznaczających ilość (2)] (3): nie thylko ludzie [...] náſyceni bywaią/ ále y pſom/ y świniam tego ſie wiele doſtawa RejPos 113; PowodPr 25; CzahTr D3v.

W przen [komu] (3):

Z podmiotem w dopełniaczu (3): Pan ten dobrotliwy/ thák iáko o nim oná pogánká wyznawáłá/ iż ſie y ſzcżeniątkom doſtáwáło onych ſwiętych odrobin iego/ ktore hoynie pádáły na wſzytek ſwiát z onego ſtołu miłoſierdzya iego ſwięthego RejPos 204v, 76 [2 r.].

2. O doznawaniu przykrości [komu] (4):
Fraza: »(co) się dostaje« (3): iuż o tym y piſmá y wiádomośći doſyć mamy/ iákie záwżdy ná niewierniki pomſty przypadáły/ tákże ſie y wiernym miedzy nimi wiele doſtáwáło. RejAp 59v, 137; I.M.X.K. [...] Ewánieliſty y Chriſtuſá Páná ſpotwarza: tákże ſię y Bogu ſámemu doſtáie. CzechEp 202.
W przen [czemu] (1):
Fraza: »dostaje się« (1): Záwżdy pobożnych rozmáićie doświadcżano: á niepobożne ćicha pomſtá/ záwſze zwykłá gonić. Więc ieſli źielonym roſzcżkom z dawná nie folgowano: nie dźiw/ iż ſię cżáſem ſuchym cokolwiek doſtáie. LatHar 578.
3. Zostawać umieszczonym; cedere, decidere, illabi, incidere, incurrere, invadere, irruere, venire Cn [gdzie] (3): A na zle [lege: złe] [ludzi] też pamiętaią Gdzie ſię wſzyſcy doſtawaią. RejKup 14v; Duſze po ſmierći gdzie ſie doſtáią. WujJud 202 marg, Mmv.
4. Zdarzać się; obtingere Mącz (2): Obtingit, Przigadza ſie/ potyka ſie/ doſtawa ſie. Mącz 257d, 440b.

Formacje pochodne cf STAĆ SIĘ.

Cf DOSTAWAJĄCY SIĘ

TK