[zaloguj się]
[pdf]

DRZEWNY (24) ai

e jasne.

Fleksja
sg
mNdrzewny fNdrzewnå
Gdrzewn(e)go G
Idrzewnym I
pl
N subst drzewn(e)
G drzewnych
L drzewnych

sg m N drzewny (9). ◊ G drzewn(e)go (2). ◊ I drzewnym (2). ◊ f N drzewnå (5). ◊ pl N subst drzewn(e) (4). ◊ G drzewnych (1). ◊ L drzewnych (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

Przymiotnik od „drzewo”; arboreus Mącz, Cn; arborarius, arborius, arbustivus Cn (24): [Synogarlica] żywi ſie ziarnem albo owoczem drzewnym FalZioł IV 26b, IV 15a; Mille sunt usus arborum, Tyſiącne [!] ſą pożytki owoców drzewnych. Mącz 221c; Opacus, Ciemny dla cieniu drzewnego. Mącz 264b; Eunuchus. Spadones etiam, Nie vrodzáyne gáłęźi drzewne. Mącz 403d, 14b, 101b, 21 1b, 455c; SienLek 8v.

W charakterystycznych połączeniach: gałąź drzewna, korzenie, liście drzewne, owoc drzewny (4).

Wyrażenie: »drzewny robaczek« (1): pokłoniłá ſię temu [Chrystusowi ukrzyżowanemu]: ktory ná drzewie wiśiał znapiſem/ iáko drzewny robacżek [Ego autem sum vermis, et non homo Vulg Ps 21/7]/ odpuſzcżáiąc grzech mordercom ſwoim. SkarŻyw 398.
Zestawienia: »biel drzewna« (1): Pulpa in arboribus, Biel drzewna/ która yeſt miedzy zwierſchnią skórą á miedzy drżeniem Mącz 331a.

bot. »bluszcz drzewny« = Hederea Helix L. (Rost) (4): Edera arborea. Drugi Bluſzcż Drzewny. FalZioł I 48b; kiedy kozieł będzie kharmion Bluſzcżem drzewnym/ tedy krew takiego kozła bywa łamiącza Kamień FalZioł I 48d, + 3c, I 48 żp.

»boginie drzewne« = driady, nieśmiertelne nimfy leśne zamieszkujące drzewa (1): Driades duſze álbo boginie drzewne. KlonŻal Bv marg.

»drzewny czerw, mol« (1 : 1): Cossus, Próchno/ Robáctwo które w drzewiech miedzy korą á miedzy drzewem roście/ Drżewny czerẃ. Mącz 66d; Teredo, Prochnowy robak/ álbo drzewny mół [!] który drzewo grizie á ták prochnieye. Mącz 449d.

[»drzewna jeżyna« = Morus nigra L. (Rost): Morwá ábo drzewna ieżyna Merus [!], Maulber/ [...] MOrwy źrzáłe ſłodkie ſą SienHerb 104a.]

»klej drzewny« (2): Burstin, gummi sive lachryma succusue ex arboris pinei generis profluens Calepinus, gumi, Kley drzewny álbo żywicá yeſt dwoyáka yedná drzewna druga ziemna Mącz 101b; Hadrobalum, Nieyáki rodzay/ Gumi álba [!] kliyu drzewnego. Mącz 152a.

»skora drzewna« (1): Cortex rugosus dicitur, Skóra drzewna skropowáta. Mącz 360a.

zool. »drzewny wąż« = prawdopodobnie: Coluber Aesculapii Sturm. (Rost) [szyk 1 : 1] (2): Colluber. Drzewny wąż. Mymer1 27v; BartBydg 30b.

zool. »żabka drzewna« = Hyla arborea L. (Rost) (1): Rubeta. Zábká drzewna Murm 100.

Cf DRZEWIANY, DRZEWOWY, NIEDRZEWNY

KN