[zaloguj się]
[pdf]

DYSPOZYCYJA (7) sb f

disposycy- (2), dispositi- (2), disposyci- (2), disposici- (2).

o jasne, a pochylone.

Fleksja
sg pl
N dyspozycyjå
G dyspozycyj(e)j
A dyspozycyje
L dyspozycyjéj

sg N dyspozycyjå (1). ◊ G dyspozycyj(e)j (3). ◊ L dyspozycyjéj (2). ◊ pl A dyspozycyje [zapis: ȩ] (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w.

1. Rozporządzanie, dysponowanie zwłaszcza majątkiem [dispositio ‒ rozrządzenie, rozprawienie Mącz 310c; — rozrządzenie Calep; postanowienie nieba, powietrza, miesca, kraju; rozłożenie czego ‒ dispositio Cn] (5): ActReg 45; Podkomorzy. Ten ma moc grániczenia: sypánia kopcow, y inné diſpoſitię zſtrony gruntow SarnStat 233; Trzy árgumentá ważnieyſzé w práwie do dowodu. 1. Zapisy. 2. Diſpoſitia kto difponował imięniem. 3. Poſſeſſia. SarnStat 761.
Zwrot: »w dyspozycyjéj [czyjej] być« (1): tedy Stároſtwá té co wákuią/ y w diſpoſyciiéy náſzéy ſą/ [...] nie mamy nikomu dáwáć/ iedno ludźiom narodu Litewſkiégo SarnStat 1201.
Szereg: »posesyja i dyspozycyja« (2): Rewizory do wſzech dóbr náſzych/ ták tych ktore w poſſeſsiięy y diſpoſyciiéy ſwéy mamy/ iáko też Dekréty náſzémi teraz poſądzonych/ wyſyłamy SarnStat 1129.
2. Naturalna właściwość; usposobienie, skłonność [dispositio – ochotność Mymer1 33v, Mymer2 35v; – przeprawienie, ochotność BartBydg] (2):
Wyrażenia: »dyspozycyja człowiecza« (1): ćiáłá prawdźiwégo páńſkiego y krwie vżywáią? [...] które ieſt z diſpoſiciey człowieczéy/ wedle człowieká/ to ieſt/ zmiéſza [!] z mięsa]/ z żył y z kośći BiałKat 276.

»przyrodzona dyspozycyja« (1): Około tatowych [!] tedy ſię cżwicżeń obierać mamy/ ktore dobre zdrowie zachowywaią/ y mocznieyſze cżłonki cżynią: w ktorey mierze każdy ma przirodzoney diſpoſycyey/ to ieſt/ polozenia pilno patrzáć. KwiatKsiąż N4.

Szereg: »dyspozycyja to jest położenie« (1): KwiatKsiąż N4 cf »przyrodzona dyspozycyja«.

Synonimy: 1. postanowienie, rozprawienie, rozrządzenie; 2. położenie.

WK, BC