[zaloguj się]
[pdf]

EFEKT (14) sb m

Zawsze -ff-; -kt- (9), -ct- (5).

Oba e jasne.

Fleksja
sg pl
N efekt efekty
G efektu
A efekt efekty
I efektem
inne sg A (lat.) - effectum

sg N efekt (4). ◊ G efektu (5). ◊ A efekt (1). ◊ I efektem (1). ◊ pl N efekty (1). ◊ A efekty (1). ◊ (lat.) sg A effectum (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

1. Dokonanie, spełnienie; effectus Calep [effectus ‒ dokonanie, spełnienie, koniec, moc albo przemożność Mącz 115b; wykonanie ‒ effectus Cn] (6): Effectus ‒ Dokonanię, wyprawa, effect. Calep 351a.

efekt czego (1): vmyśliłem [...] to zdánie ſwe w pośrzodek bráćiey ſwey podáć. Effectum tych rzeczy Pánu Bogu [...] y Ich Miło: [...] poruczywſzy/ á pod mądry rozſądek y korrekturę Ich M. to wfzytko poddawſzy. VotSzl B4v.

Zwroty: »do efektu przyść« (2): námáwiáć o ſzáfunku y wárunku Czwartéy częśći ná obronę potoczną pozwolonéy/ gdy do effektu przydźie/ á Inwentarze Rewizorowie znioſą y pokażą: pozwalamy im [posłom] tego. SarnStat 360, 360.

»[w kim] efekt wziąć« (1): potrzebá nam o tym mówić/ co ieſt Modlitwá: á iáka ma być: [...] By w nas ono piſmo Effektu nie wźięło: które Iákub święty zoſtáwił: Prośićie/ á nie bierzećie BiałKat 193v.

»efektu wykonanie wziąć« (1): wſtąpmy w dolegleyſze rzecży [...] kthore gdy by tego Effektu miáły wykonánie wźiąć/ trzebá ſie nam obáwáć/ [...] áby nas Turcy nie rozwádźili BielKron [3322]v.

2. Skutek, rezultat, wynik, następstwo [skutek ‒ effectus, effectum Cn] (8): róznym chorobam/ róznych czáſow/ z róznemi przypráwy/ y z róznym theż effectem lékárſtwá náydowáć Oczko 2; A ieſliby to błoto nie záraz effectu ſwégo pokazáło/ á guzów/ álbo twardośći tákich nie miękczyło/ máśćiámi iem pomagaymy Oczko 17, 11, 30v; nim się pierwszemu pisaniu [...] effekt stal, tym drugie pisanie nastąpiło ActReg 127; [astronomowie] Vpátruiąc [gwiazdy] wźniećili w nich dźiwne Aſpekty/ Gdyż też z ſiebie wydáią roźlicżne effecty. Tak iż iedne ſą Ludźiom niemáłą pomocą/ Drugie záśię niezmierną ſzkodę z ſobą toczą. PaxLiz Cv.

efekt czego (1): ieſli Niluſá effekt nie był/ iedno płodną rolą vczynić Oczko 18.

Zwrot: »[w kim] efekt uczynić« (1): do kthorégo [stosowania wód cieplicznych] Medyk/ piérwéy chorégo oſądźić ma/ y ták zrządźić/ iakoby w niém effekt vczynić mógły Oczko 21v.

Synonimy: 1. dokonanie, spełnienie, sprawienie, wykonanie, wypełnienie, wyprawa; 2. skutek.

MB