[zaloguj się]
[pdf]

EWANJELICKI (21) ai

ewanjelicki (17), ewanjelitski (4); ewanjelicki SkarJedn (2), SkarŻyw, ActReg (2), WujNT (8), PowodPr (3); ewanjelicki: ewanjelitski CzechEp (1 : 4).

-nge- (13), -nie-(8).

Oba e oraz a, jasne.

Fleksja
sg
mNewanjelicki fNewanjelickå nN
Gewanjelicki(e)go Gewanjelicki(e)j Gewanjelicki(e)go
D Dewanjelicki(e)j D
Aewanjelicki(e)go Aewanjelicką A
I I Iewanjelickim
Lewanjelickim L L
pl
N subst ewanjelicki(e)
G ewanjelickich
A subst ewanjelicki(e)
I n ewanjelickimi

sg m N ewanjelicki (1). ◊ G ewanjelicki(e)go (2).◊ A ewanjelicki(e)go (1). ◊ L ewanjelickim (1). ◊ f N ewanjelickå (3). ◊ G ewanjelicki(e)j (3). ◊ D ewanjelicki(e)j (1). ◊ A ewanjelicką (2). ◊ n G ewanjelicki(e)go (2). ◊ I ewanjelickim (1). ◊ pl N subst ewanjelicki(e) (1). ◊ G ewanjelickich (1). ◊ A subst ewanjelicki(e) (1). ◊ I n ewanjelickimi (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w.

1. Ewangeliczny, zawarty w Ewangelii, pochodzący z Ewangelii (12): Tych báśni nie ſłuchay/ gdy mowią: potymći Kośćioł Bożj poznáć/ ktory ma ſzcżere ſłowo Boże/ y prawdziwe ſakrámentow Ewánielickich ſpráwowánie. Bo to ſą Heretyckie pokrywki SkarJedn 35; CzechEp 32; Tá Ewángelicka wdowá [...] powſtánie ná ſądzie przećiwko tym opácznym Ewángelikom dziśieyſzym/ y potępi ie (marg) Anná S. potępia Nowángeliki. (‒) WujNT 200, 40 marg* 864; Dzieſięćinj ſpráwiedliwie dawáć ieſt pobożność Ewangelicka: wydzieráć ie/ ieſt rozboyſtwo. Luc: 18. V. 11. Mat: 5. V. 21. PowodPr 23 marg, 23.
Wyrażenie: »ewanjelicka doskonałość« [szyk 1 : 1] (2): SkarŻyw 463; CZYSTOSC Pánieńſka y bezżeńſka zacnievſza niżli małżeńſka [...] Y tę rádzą ludżiom/ iáko doſkonáłość Ewángelicką. WujNT Yyyyy2.

»zakon ewanjelicki« (1): duſze świętych [...] przez wſzytek czás zakonu Ewángelickiego/ kroluią w niebie z Chriſtuſem WujNT 885.

Szereg: »ewanjelicki abo nowego przymierzá« (1): Iż oná rzecż poſpolita zakonna/ byłá po więtſzey cżęśći [...] ćieleſna [...] A rzecż poſpolita Ewánielicka/ ábo nowego przymierza/ po więtſzey cżęśći duchowna. CzechEp 367.
W przen [w tłumaczeniu tekstu Erazma z Rotterdamu] (1): ſi quis Philistinorum exemplo, Euangelici agri puteos [...] terra oppleat [...] gdy kto przykłádem Filiſtyńcżykow/ ſtudnię polá Ewánielitſkiego [...] źiemią nápełnia/ á zmyſł duchowny obráca w ćieleſny CzechEp 111.
2. Przymiotnik od „ewanjelik” ‘głosiciel ewangelii, ewangelista’; ewangelistów (3): [wykład ten jest zły] dla tego iż ieſt dáleki od przedśięwźięćia ták prorockiego iáko y Ewánielitſkiego. CzechEp 153.
Wyrażenie: »ewanjelickie pismo« [szyk 1 : 1] (2): iż ieden páſterz y iedná owcżániá być miáłá: prorockim y Ewánielickim piſmem to ſtánowiąc. SkarJedn 55; CzechEp 130.
3. Przymiotnik od „ewanjelik” ‘zwolennik reformacji’ (6): ktoby koscioły katolicke Zbory Ewangelickie. Cerkwie Ruskie [...] gwałtwnie nachodził ActReg 17; iesliby kto [...] kapłana katolickiego Ministra Ewangelickiego albo Popa Ruskiego zabieł ActReg 18; WujNT 443; Będźie Kátolik chćiał dawney religiey ſwey ochraniáć/ [...] áli Pan Ewángelicki brát [...] o zdrowie/ máiętność/ y poććiwość mię pociągme. PowodPr 45.
Wyrażenie: »ewanjelicka wolność« [szyk 1 : 1] (2): Przez łágodne mowy y błogoſłáwieńſtwá/ y obiecowánie oſobney náuki/ świátłośći y wolnośći Ewángelickey/ zwodząc ſercá proſtych á niewinnych ludźi. WujNT 31, 801.

Cf [EWANJELICZNY], EWANJELIJSKI, EWANJELIKOWSKI, NOWOEWANJELICKI

MB