[zaloguj się]
[pdf]

ABOCIEM (84) cn

abociem (83), abocim (1); abociem BierRaj (2), OpecŻyw (3), PatKaz II (63), TarDuch, SienLek (5); abociem : abocim WróbŻołt (9 : 1).

a oraz o jasne; abociem (2), abociem (1), aboci(e)m (81); -ciém : -ciem OpecŻyw (2 : 1).

Sł stp notuje, Cn, Linde brak.

1. Wprowadza zdanie przyczynowe; enim, quia, quoniαm Vulg(54): abądz laſkaw nad mnoſtwem zloſcy naſſey. abocyem glos brata naſſego Ieſuſa wola do cyebye ſkrziza BierRaj 23 (2); Racż vmotnitz naſſe cialo. Abociém barzo ſtruchlalo. OpecŻyw 177 (2); O myla panno przyrownauam czyą nyebu palayączemu aboczyem ſtalaſz ſyą zwyecznoſzczy nyebem boſtwa PatKaz II 27v (39); Niech ſie weſelą y raduią pogani/ ábociem ſądziſz ludzi w prawoſci/ á pogany na ziemi ſprawuieſz. TarDuch D8; Vſta moię odtworzyłem/ y przyciągnąłem ducha abociemem przykazania twego żądał. WróbŻołt 118/131; A prżetom pełnił przykazanie twoie y ſwiadectwo twoie/ aboćim wſzitki drogi moie ſą przed oblicżnoſcią twoią. WróbŻołt 118/168 (7); Ale będźieli ſkok leniwy á ćienki: tenci ieſt od Czarney żołći/ álbo od Melánkoliey: áboćiem oná ſucha ieſt á źimna SienLek 24v (3).
2. W związku wypowiedzeń luźno nawiązαnych wprowadza wypowiedzenie uzasadniające, wyjaśniające treść poprzedniego wypowiedzenia (30): bo iakoż ſie ieſt ſtál glos pozdrowieniá w vſſech moijch/ [...] dziecię wżiwocie moiem/ z radoſcią ſkocżylo/ [...] ij dalo chwálę bogu wſſechmotznému w zatworzonym żywocie. Abociem Ian ſwiety ducha ſwiętego napelniony/ napelnil ſwą matuchnę/ [...] a ſtegoż oto prorokuie OpecŻyw 11; roſkoſoual ſyn bozy w czyſtem zyuoczye moym/ myeſzkayącz tam yako wnyebye Aboczyem ſam syn bozy mouy roſkoſzy moye ſą przebyuacz wczyſtey duſſy PatKaz II 36v (24); WróbŻołt 58/8 (3); możeć Człowiek pokuſzáć y thego y owego/ bacząc iedno śiłę y przyrodzenie chorego. Aboćiem lekárſka Náuká/ z pokuſzánia ſye vmnożyłá/ á z przygod rozmáitych. SienLek 37v (2).

Cf ABOJEM, ABOWIEM

AK