[zaloguj się]
[pdf]

ABUZUS (19) sb m i n

m (2) BielKron, KromRozm I; n (2) Diar, SarnStat; m a. n (15).

abuzus (18), abuzum (1) Diar.

-ſ-: -z- (18 : 1).

a jasne (11 r. nie kreskowane).

Fleksja
inne (lat) sg N - abusus; (lat) sg A - abusum; (lat) sg Abl - abusu; (lat) pl N - abusus; (lat) pl A - abusus; indecl sg G - abuzum; indecl sg A - abuzus

(lat) sg N abusus (5). ◊ A abusum (2). ◊ Abl abusu (1). ◊ pl N abusus (2). ◊ A abusus (6). ◊ indecl sg G abuzum (1). ◊ A abuzus (2).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Zły zwyczaj, zła ustawa, nadużycie [abusio, malus usus, perversio – przewrot, zły zwyczaj, przewrotność, niestatek, sromota, nierząd BartBydg; abusus – złe używanie, złe obracanie, rozpusta Mącz 511b; abusus ‒ złe pożywanie Calep; używanie złe – abusio Cn] (19): A yeſli ſye wyele błędow á złych vſtáw/ á złych zwyczáyow/ ktore abuzus połáćinye zową w koſćyele záwádza/ wyęc to chfálić? KromRozm I N3v; Teżći ſye yemu widźyáło iżeby abuſus był/ iż káplani myeli ſámi kádźić KromRozm I N4v; A yeſli też nyektorych dobrych rzeczy álbo vſtaw źle vżywano álbo vżywáyą/ tedyby ábuſum ſámego okázáć y złożyć KromRozm I O, D, N4 [2 r.], N4v, O4v, P, Pv; KromRozm III A2v; Z jednego abusum jest zły przykład ku rozlicznem zbytkom Diar 71; Alexándrow Státut/ ſkáżony ábuſu. OrzRozm O marg; á ieſliby w cżym iákie obciążenie mieli od duchownych/ ábo iáki ábuſus w koſciele rozumieli być będziem wſzytcy oto Papieżá prośić/ áby to nam było odięto BielKron 200v; y niech wſzyſtkié abusus [illas ineptias in ea natas tollant JanStat 223] wkorzenioné z niéy [Akademii Krakowskiej] wyrzucą SarnStat 199, 225.
Szeregi: »błąd albo abuzus«: Yeſli błąd yáki/ álbo abuſus wkoſćyele. KromRozm I N3v marg.

»abuzus albo zły zwyczaj; zły zwyczaj albo abuzus« (2):KromRozm I N3v; Sámo też duchowyeńſtwo piſáło przez Legátá [...] áby im Abuſus álbo zły zwycżay koſciołá odiął BielKron 199v.

Synonim: błąd.

TG