[zaloguj się]
[pdf]

GDYŻCI (31) cn

Sł stp notuje, Cn, Linde brak.

1. Wprowadza zdanie wyrażające przyczynę, uzasadnienie (29):
A. W obrębie wypowiedzenia złożonego (26):
a. Zdanie przyczynowe [w tymi w postpozycji (9), w antepozycji (12), w interpozycji (1)] (22): Oto wám puſſcżam Barrabáſſa/ a Iezuſa gdyżci ieſt niepoſluſſen waſſégo zákonu/ káżę go zbitz v ſlupa miotlami/ bicżmi ij pęgami OpecŻyw 124v, [34], 124v; Mili panowie dworzanie gdyżći ia wás mam za wierne ſługi: abowiem mé ſłáwy ij cżći prawie ſtrzeżecie: niegodno ieſt aby takowe waſze proźby miany byćz przeſłyſzány ForCnR B4; o zaprawdą byla ta myla panną oduekow w kochanyu boſkyem gdyſzczy ſnyą chczyal zlączycz boſtwo ſwoye nyeogarnyone PatKaz II 67v, 29, 46v, 70, 72v, 75, 142v; GlabGad E6v; WróbŻołtGlab A3; Muſſąć ſproſni grzeſſnicy záwżdy márnye ginąć/ [...] Gdyżći ludzye pogáńſcy Bogá zányedbáli LubPs C2; GDyżći Zdrowie ćieleſne w mierze zależy/ mamy wiedźieć/ iżći miárá ma być w rozgodzeniu ſzeſći rzeczy przyrodzonych SienLek 2, 24v, 45v.

Połączenia: »gdyżci ... przeto« (1): GDyżci pan Bog we wſzitkich ſprawach ſwoich ieſt doſtatecżny [...] Przeto żadney rzecży prozno nie ſtworzył. GlabGad L7v.

»gdyżci ... (a) tedy(ć)« (4): O gdyſzczy doktorouye {ſzwyączy} uyznauayą ſyą bycz nyedoſtateczny ku uypyſanyu otwym począczyu, a tedy ya muſchą mylczecz glupy PatKaz II 19v; o gdyſzczy byla tą myla panna zwyecznoſzczy w boſthwye a tedycz boga yaſznyey uydzyala nyſz cherubynouye PatKaz II 53v, 29; PatKaz III 134v.

b. Zdanie podrzędne uzasadnia wniosek zawarty w zdaniu nadrzędnym przez ukazanie rezultatu (1): przeſto on [Bóg] wſzytko moczen gdyſzczy yau[ą]{e} yadamouy dal czyſt[ą] począ[tą]{cze} przeſz grzechu PatKaz II 73.
c. Przy głównym zdania pytajnym wprowadza argument podpierający retoryczność pytania, usasadniający postawę mówiącego: skoro, wobec tego że [w tym: w postpozycji (2), w antepozycji (1)] (3): S cżegoż ſie weſelicie o ludzie bogacij / tzo legácie w roſkoſſné lożnicy? gdyż cij krol nad krolmi w ſwym narodzeniju wolal vcżcijtz léganijé oſtreé/ vbogié/ niżli waſſe miekkié ij bogaté. OpecŻyw 16, 16; PatKaz II 77.
B. Nawiązuje między wypowiedzeniami (3): A buduy co napilniey ná tym gruncie/ wedle rády Páwłá s. ták iáko nalepiey możeſz/ mocną wiárę ſwoię. Gdyżći Páweł s. piſze: iż na thym ſwiętym fundámencie iedni buduią złotem/ ſrebrem/ kámieniem. Drudzy theż ſłomą/ ſiánem/ plewámi RejPos 301v, 327 [2 r.].
2. Wprowadza zdanie czasowo-przyczynowe [zawsze w antepozycji] (2): gdyſzczy adama ſthworzyl przeſz matky y oczcza tu wſzechmocznoſzcz ukazal PatKaz II 72v.

Połączenie: »gdyżci... a tedy« (1): O gdyſzczy yan ſzwyąty wzbudzyl y poruſſyl ſercze helzbyety matky ſwey ku uyelkyemu y nouemu ueſelu kyedy marya k nyey przyſla a tedy helzbyeta zauolala bądącz wſylnym ueſelu PatKaz II 80v.

Cf DYŚĆ, GDY, GDYŻ, GDYŻBYĆ, GDYŻCIBY

AK