[zaloguj się]
[pdf]

GROMIENIE (7) sb n

o prawdopodobnie jasne; teksty nie oznaczają é.

Fleksja
sg
N gromieni(e)
G gromieniå
A gromieni(e)
I gromieni(e)m, gromienim

sg N gromieni(e) (3). ◊ G gromieniå (1). ◊ A gromieni(e) (1). ◊ I gromieni(e)m (1), gromienim (1) SkarŻyw (1 : 1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

1. Łajanie, strofowanie, ganienie, karcenie, fukanie; invectio Cn (6): Nawłaſniey tedy ná náſzę Polſkę niż ná wſzyſtek inſzy świát/ śćiąga ſie ono żáłoſne gromienie Iákubá S. w te ſłowá PowodPr 69.

gromienie kogo (2): pokázuie to v Páwłá świętego ono gromienie tych 1udźi/ ktorzy inſze odwodźili od grzechow tákowych/ w kthorych ſámi áż do vſzu tkwieli. KuczbKat 325; SkarŻyw 298.

gromienie czego [= czym] (3): Ieſli byłá gniewliwa ktora/ łágodnośćią: á ieſli ćierpliwa/ gromieniem ią ſłow náucżáła. SkarŻyw 142, 310; Iáko mowi Mędrzec: (Mándat ieſt świecá/ y Práwo ieſt świátłość: á drogá żywotá gromienie kárnośći) SkarKazSej 696a.

2. Bicie, zwalczanie, pokonywanie, zadawanie klęski [kogo] (1): Wſpomnię/ y to ześćie/ dwá kroć Woiewody Wołoſkiego na Woiewoctwo ſadzáli Alexándrá zá ſpráwą zacnych Rycerzow. Sieniáwſkich/ y Iázłowieckich. Iácubá Deſpotá zá ſpráwą mężá zacnego domu ſtárodawnego w umieiętnośći Rycerſkiey dobrze biegłego y ćwicżonego Woyćiechá Laſkiego Woiewody Siráckiego Co bes gromienia Turkow y Wo-(kust) łochow (‒) chow być niemogło. BiałKaz L2v.

Synonimy: 1. fukanie, łajanie, potępianie, strofowanie, upominanie; 2. bicie.

Cf GROM, GROMIĆ

ZZa