[zaloguj się]
[pdf]

ITEM pt

(Materiał nie objęty statystyką.)

Skróty: it., ite.

e niekreskowane.

Sł stp, Cn, Linde brak.

Łac. przysłówek pełniący funkcję partykuły [item – adverbium significans interdum ita vel sic, interdum autem; tak, też, zaś Mącz 175c-d; ‒ także, też Calep; zaś, lepak; także, takież ‒ item Cn]:
1. Wskaźnik nawiązania w wypowiedzeniu samoistnym: ListRzeź; OpecŻyw 119; Iakoż Laertius powiada, gdyby ktory ſin rodziczow niechował [...] Item aby porucżnik niemieſzkał w domu matki ſirotek, [...] Item ktoby komu oko wyraził [...] Ite Sprawcza mieſki byłliby ktory opiły, aby ſmiercią zginął. BielŻyw 7; LibLeg 6/115; Articul o Duchownim sandzie. Item Czo sie thicze articulow sandowi duchownemu przislusnich ZapWar 1545 nr 2646; 1545 nr 2646; SeklKat Yv; Diar 50; Wyznánie kiedy nie ieſt ważne. [...] ZEznánia ty nie ſą ważne. Naprzod gdy śierotá kromia Opiekuná zeznawa. [...] Item/ Kto zá ſobą ku ſwemu pożytkowi zeznawa. Szalonego zeznánie też nic nieważy. Item/ Z omylnoſći iákiey vczynione/ á s tądże czáſem przed ſkazánim może być odmienione. GroicPorz y2; KrowObr 152; UstPraw C3; BielKron 390v; iáko ſam pan mowił: Zaden nie może dwiemá pánom ſłużyć etc. Item. Chwały moiey drugiemu nie dam. SarnUzn Dv; Naydźieſz téż tu iáko náſzy Miernicy zwykli mierzyć Imienié ná Włóki/ álbo ná łany. Item, Iugerum ROManum iáko wielé ma w ſobie. Item, iáko Wieżę álbo co inſzégo wyſokiégo zmierzyć/ álbo dálekość iáką. GrzepGeom A; RejPos [155]v; BielSat L3; WujJud 249; WujJudConf 29v; Patrż [!] we Mſzale w modlitwie ktorą gromnice cżaruią ktorą maſz y w Báiendách. Item w Kanonie mnieyſzym. CzechRozm 194v; SkarŻyw 91; CzechEp 98; ReszPrz 51; JanNKar Hv; KV czći y chwale wſzechmogącego Bogá rć. Item, Ku chwale Bożéy/ y długiému królowániu/ Amen. Pánſtwá náſzégo práwá przodków náſzych wydáćieſmy ná iáwią vmyślili. SarnStat 3; BYDŁO, PASZA, SPASNE, FORESTA. [...] A o ſzkody remiſsio ma bydź do źiemſkiégo ſądu. Item, o błędném bydle. Item, o wyręczeniu bydłá, y inné okolicznośći w téy mierze SarnStat 512, 126, 393, 857.

Połączenia: »item druga«: Posselſtwo przes Abrama Staroste Czarnowieczkiego od woyewodi woloskiego za lyſthem wierzączim nazayvtrz po s. Sebaſtianie [...] Item druga zem Krolia I.M prosſyl o syenka Komornyka swego ktoremvm ya bil zwierzil ſkarbow ſwoych a on snymy vcziekl do polſky LibLeg 10/151.

»item (także) też«: LibLeg 10/152; [ugoda między syny Łukasza Rusieckiego] Ithem thakze tesz yesli by wczym vyary nyedal sthanyslaw bracziey swey Gotharthovy y Pawlovy w they pusczizny mayą przissiącz kazdy snych tesz sam swą ossobą oprocz swyathkow. ZapWar 1550 nr 2666; SarnStat 929.

W charakterystycznych połączeniach: naprzod ... item... item ...; naprzod ... item druga ... item też ... item też ... item ... item ... item też.

a. W zapiskach sądowych wprowadza nowe zeznanie: Pyothr zglowny na mąkach przed vrządem wyznal [...] Item wyznal yſch przed dwyema lyathoma onam o ſzwyątym Woyczieſche v Lvbowa nyedalieko Gnyezna konya vkradl LibMal 1543/73; Staniſlaw Zglvchowa [...] thakowe zeznanye okrom mąk yeſth przed vrządem vdzyalal Napyerwey powyedzial yſch [...] Item powyedzyal yſch przed oſzmya nyedzyel trzi wyardunki nyewyeſczie weſzrzedzye vkradl Item v ſmika krawcza ſtrya ſwego na Waliſchewye vbranye lyeſſowe wkradl przed 10 nyedziel LibMal 1543/74v, 1543/67, 72v; ZapWar 1550 nr 2664.

W charakterystycznych połączeniach: napirwy ... item ... item ...; też ... item ...; item też.

b. Wprowadza zdanie zawierające rezultat, konkluzję poprzednich rozważań: Apoſtolſkie y Kośćielne Trádycye/ y inſze tegoż Kośćiołá obycżáie y vſtáwy mocno przypuſzcżam y trzymam. Item. Piſmo święte wedle tego wyrozumienia/ ktore trzymał y trzyma święta Mátká Kośćioł/ [...] będę rozumiał/ y wykłádał. WujJud 25v; WujJudConf 57v; CzechEp 174.
c. Przy wyliczaniu elementów dowolnie uporządkowanych: Zywot pana Iezu kriſta [...] wedle Ewanieliſt ſwiętych z rozmyſlanijm nábożnym doktorow piſma ſwiętégo/ krotko ſebrany. Item Modlitwy roſkoſſné przy vmęcżeniu bożym. Item to nowo przydáno. OpecŻyw kt; O Powyzſzeniu Sigmunta Auguſta krolewicza: na Kſieſtwo Wielkie Litewskié 1529. Item: O powyzſzeniu tegoz Sigmunta Auguſta: Krolewitza na Krolewſtwo Polſké 1530. KlerPow kt; Szkodi wloſczy Chmielnyczkyey od Tatarow Anno MoDoXXXIXo Naprzod Adamowy Goſlawſkiemv wZowawnie [!] wziely. 6. kony tak dobrich yako. 200. ſlotich Item panczerzow. 3, yako 15 ſlotich Item wolow. 20, owyecz. 100 LibLeg 11/97, 11/98v; Regeſtr Blaſchkowskii. Item srebra przedanego za oſſmdzieſſiąth kop Blaſchkowſkiego. Item kramne rzeczi. ktore bili. przedayali. a ſthąth iako zaſſrebra a Skramnych rzeczi. placzila dlugy. ZapMaz V S 2/332; Winá náſzá Krolewſka/ [...] to ieſt 14 grzywien/ niema być ni zkogo braná iedno o czworę rzecz: á to o ſpalenie/ o drapieſtwo ná dobrowolney drodze. Item/ ktoby dobył przed ſądem mieczá. Item ktoby nieczynił doſyć rzeczy oſądzoney UstPraw G2, D2v; [krol Kazimierz] vcżynił táki teſtament/ ná ktorym oddał dwiemá coromá ſwoim [...] wſzytki vbiory álbo odźiewy łożnice ſwey/ [...] Też wſzytki miſki y tálerze s ſámego złotá. Też połowicę śrebrá wſzytkiego. [...] Potym wnucżkowi ſwemu [...] Káźimierzowi/ dał źiemię Sirádzką. [...] Item Krákowskiemu kośćiołowi krzyż złothy [...] Item monſtráncyą srebrną kośćiołowi Gnieznieńskiemu. BielKron 376; GórnDworz P2v; Roboty dorocżne wſzelkie. Naprzod żniwo/ woźbá zboża. Item/ woźbá śiáná. Item/ młoćbá ná naśienie. GostGosp 164; SarnStat 106, 213.

W charakterystycznych połączeniach: item ... item ... i dalej; naprzod ... item ... item ...; pierwej ... potym ... item ... item ...; też ... też ... potym ... item ... item ...

d. Odsyła do zlokalizowanego miejsca w tekście uzupełniającego treść: A ták też nie co innego dał iedno cżłowieká z biodr Dawidowych/ wedle ſwoich obietnic/ iáko y ſtáry y nowy teſtáment o tym wſzędy świádcży. I Moyże: 3.v 15. Mat: I. v 16. Gala: 4. v 4. Item I. Moy: 22. v 18. CzechRozm 48v; CzechEp 193; Ieſli Biſkupi máią przyśięgáć w Rádźie, weyźrzy w Conſtitucią Królá Auguſtá. Item weyźrzy 1588. fol. 40. przydáwáć máią w przyśiędze SarnStat 172, 30, 60.
α. W erratach: Omyłki. Licżbá pierwſza kártę/ wtora wierſz znácży. [...] 186. v 9. okazánim: okazánym. 188. v 8. piſmu: piſmá. v 13.fol. 2. Fil. 2. Item v 23. wiekuiſtym: wiekuiſtymi. CzechEp [*5].
2. Wskaźnik nawiązania wprowadzający dalszy człon wypowiedzenia złożonego: zowiem ie dobrimy vczinki dla tego że ſą od dobrego páná Boga roſkazane abiſmy ie czinili Item yſz ie pan Bog odnas prziymuie zadobre gdi ie czinimy wedluk iego roſkazania SeklKat D3v; Rátz Boże tho poſwiećić [!]/ áby Biſkupi y inni kxięża/ w to odzienie obletzeni y vbráni/ od wſzelkiego pokuſzenia Dijabelſkiego záſłużyli/ y byli bronieni. Item/ áby wſzyſcy ktorzy tho odzienie noſić będą/ łáſkę poświęcenia otrzymáli. etć. KrowObr 106; WujJud 26v; [Żydzi mówią] Iż Prorok nie mowi o rzecży ná potym przyſzłey/ ále o przeſzłey. [...] Item iż iuż vpadł Bábilon/ że báłwány iego pokruſzone ſą CzechRozm 133v; CzechEp 75; ReszPrz 81; SarnStat 141.
3. Zespala składniki wypowiedzenia: Iż ieſli z moich piſm ktorych inſzych/ iáko z Trzech dni rozmowy/ Item z Rozſądku/ tego co o zwierzchnośći trzymamy y vcżymy/ y iáko po Bogu y Chriſtuśie onę ważymy y Bogu ſię zá nią modlimy/ obacżyć nie mogł I.M.X.K. CzechEp 55; Zátrudnienié w Pozwie, gdy ſie Pozew piſze ſłowy wątpliwémi, nie właſnémi. Item, niezwyczáynémi. SarnStat 753.

TG