[zaloguj się]
[pdf]

IZBICA (15) sb f

izbica (14), izdbica (1), [iźdźbica]; izdbica BibRadz.

Fleksja
sg pl
N izbica izbice
D izbicóm
A izbicę izbice
I izbicami
L izbicåch

sg N izbica (1). ◊ A izbicę (1). ◊ pl N izbice (1). ◊ D izbicóm (1). ◊ A izbice (8). ◊ I izbicami (1). ◊ L izbicåch (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

1. Szkielet budynku, fortyfikacji obronnej lub śluzy, polegający na spajaniu belek na zrąb (14): zamek był z drzewá dębowego w izbice zrąbiony/ przetho mu dzyáło każde máło wádźiło. BielKron 423v; Kiedy maſz czynić Vpuſt ná cáłym Grunćie/ dobry ieſt rąbiony w Izbice: Wybrawſzy łoże Izbicóm bárzo głębokié/ iáko nagłębiéy możeſz brać przed wodą Strum L2v; Rąbże zá raz Izbicę w ónych Przéćieśiách w Węgieł Strum L2v; dayże iuż rázem robić wſzyſtko weſpół/ to ieſt śćiány w Izbice y Policzki/ áże ku górze Strum L3v, L3, Mv, M2v [4 r.]; Smolenſki też Zamek położenim y przyrodzenim mieyſcá/ y ſciánámi / błáńkámi/ k temu izbicámi z dębu zrąbionymi/ á ziemią náfáſowánymi dobrze opátrzony/ [...] wielką mocą obegnał StryjKron 737.
Wyrażenie: »izbica upustowa« (1): Náwiozſzyty Izbice Vpuſtowé/ [...] ſtáray ſye ábyś téż Policzki/ stákąż pilnośćią náwiózł Strum M2v.
a. Skrzynia trójgraniasta przy mostach dla powstrzymania pędu wody i kry; proboli, aedificium ad pontes triangulare fluctibus oppositum Cn (1): pod moſt iedź miedzy izbice KlonFlis G2; [Izbicá/ Chelae, germ: Eiſzwehr. Volck Hhh, 107.]
2. Komora, pomieszczenie (1): Vczynże tedy ſobie Archę z drzewá Iodłowego/ y pobuduy izdbice w niey [mansiunculas in arca facies Vulg] BibRadz Gen 6/14.
a. [Prawdopodobnie komora w kopalni: myala wſſobie tha gora wyelkie yſdzbyce, wktorych klyv bylo doſſicz [puteos habebat multos bituminis] TomZbrudzBrul Gen 14/10.]

Synonimy: 2. komora, przegroda.

Cf IZBA

WG