[zaloguj się]
[pdf]

2. JUTRO (231) av

o jasne.

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XIX w.

1. Nazajutrz, dnia następnego po dzisiejszym; secundum hune diem Mącz, Cn; cras, crastino Calep, Cn; die crastina, pro die crastino secundo lumine a. dies Mącz (161): BierEz A4v, C4v, E2v, E4, N4v (8); OpecŻyw 78v, [79v] [2 r.]; Cras. Morgen Yutro Murm 14; March2 D3; RejJóz D; RejKup c8v, f2v; KromRozm I P3; KromRozm II y2v, y3; KromRozm III Q4; Diar 38, 63; gdy ſłońce idzye cżyrwono zá gorę/ Vźrzyſz iutro álbo wiátr/ álbo ſzpetną chmurę. RejWiz 148v, 12, 70, 121v [3 r.], 123v, 174v; Leop Ex 8/23, 29, 9/5, Num 11/18, 16/7 (11); RejZwierz 7; BibRadz Ex 10/4, 4.Reg 7/2, Act 23/15, 20, 1.Cor 15/32; BielKron 29v, 40, 46v, 48, 63v [2 r.] (11); KochSat A2v; Mącz 88b, 199c, 204d, 265a, 378a; Prot B2; BielSat C2, C2v; GórnDworz H4v, V3v; rádſzy tu będę nocował/ á iutro ku niemu poydę. HistRzym 85, 34v, 35, 37v, 80v, 93v (8); BielRozm 18; Bo ten w nocy ráchuie co ma iutro cżynić RejZwierc 252v, 23, 39, 66, 165, 232v (9); BielSpr 38; BudBib Num 14/25, Ios 4/21, Is 22/13, 1.Mach 5/27; HistHel C3; BudNT gv marg, Act 23/20; CzechRozm 40, 256; PaprPan Aa3v; ModrzBaz 126v; SkarŻyw 90, 226, 227, 355, 436, 490; Otoż go iuż z krzyżá zyęto Iż iutro záchodźi święto. MWilkHist B2; StryjKron 467; ActReg 86; Calep 266b [2 r.]; WujNT 491 marg, Act 23/20, 25/22, 1.Cor 15/32, s. 661; PowodPr 74; SkarKaz 207a, 634b, 637a; CzahTr L; á gdy komu powiedzą że iutro ma vmrżeć/ omdleie drugi od ſtráchu GórnRozm D4, H3.

W połączeniu z bliższym określeniem czasu [w tym: jutro rano (co najraniej) (10), o tym czasie (4), o tej godzinie, gdy słońce ogrzeje] (16): RejKup e3v, e4v, e7v; Leop Ios 11/6, 4.Reg 7/18; Iutro gdy ſłońce ogrzeie będźiećie mieć pomoc BibRadz 1.Reg 11/9; Iutro o tym czáſie miárá mąki będźie przedáwána zá ſykl BibRadz 4.Reg 7/1, Iud 6/31, 19/9, 3.Reg 19/2; Proſzę pánowie sſtąpcie do domu ſługi wáſzego/ a iutro ráno poprowádzę was gdzye każecie. BielKron 12; RejZwierc 9; Iutro co narániey W rádę wnidźmy KochOdpr D3; Bądz dobrey myſli/ iutro (powiáda) otym cżáśie wnocy/ przydz do mnie SkarŻyw 171; KochFr 134; KochSz Cv.

W przeciwstawieniach: »dziś, nini(j)e (4), zaraz ...jutro (16)« (21): Widziſs ninijé ręce moie bytz przez boleſci/ álé iutro vżrzyſs ié na krzyżu rozciągnioné OpecŻyw [79v], [79v] [3 r.]; MurzNT Luc 13/32 [2 r,]; Diar 45; Bądz że ieſzcże dziś przy mnie á iuthro [hodie ... cras] cię puſſcżę. Leop 2.Reg 11/12, Ex 19/10, Esth 19/13; BibRadz 4.Reg 6/28, Luc 13/32, 33; BielKron 32; CzechRozm 121; ieſli záraz niewyiedziem/ iuſz iutro zoſtániem. SkarŻyw 212, 212, 243; ActReg 173; WujNT 13/32, 33.

Szeregi: »jutro i napotym« (1): ćiebie ſobie ná inſzy cżás zámawiam: ábyś tymże ſpoſobem iutro y nápotym [...] zemną rzecż zácżętą końcżył. CzechRozm L2.

»jutro albo pojutrze« (1): Ieſli ſie wywiem wolą oycá moiego iuthro álbo po iutrze [crastino vel perendie] Leop 1.Reg 20/12.

2. W najbliższym czasie; w przyszłości (69): Leop Iac 4/13; ábyśmy z dobrymi vcżynkámi niemieſzkáli: poniewaſz niewiemy co iutro nas potka. SkarŻyw 355; WujNT Iac 4/14.
Fraza: »jutro będzie lepiej« (1): NIerazby cżłek chcąc zdyſzał/ lecż duffliwa krzepi Nádźieiá/ ſzepcąc w vcho iutro będźie lepiey RybGęśli B.
Przysłowia: Ty mnie dzys/ bog iutro tobie. RejKup k2, f3; KromRozm I M3v; BielKron 255; Co mnie dziś iutro tobie WisznTr 8; PudłFr 12; SkarKaz 387a [ogółem 7 r.].

Gdy co przyiacielowi możeſſ dáć dźiś/ nie moẃ że mu iutro przydź. March1 A4v; March3 V5.

Kto ták mądry że zgádnie/ Co nan iutro przypádnie? Sam Bog wié przyſzłé rzeczy KochPieś 10.

Nietrwáłeć pry ludzkie gminy / Dziś w nich ten ſłuch iutro iny BierEz R4v; KromRozm III D7; Ná koniec ſą ták odmienni/ iż y w nowinách ſwoich / dźiś inną/ á iutro inną mowią/ vczą/ y dźierżą. OrzList d4v; BielKron 155.

Abowim Luter dźiś ták vczy/ yutro inák KromRozm I G; ták haeretykowie [...] nigdy w iednym ſtanie prawdy nie trwáią; ále dziś ták á iutro inák vczą WujNT 836.

KromRozm I G; Hoynego krotkie pánowánie bywa/ Co dziſia podrze tho iutro poſzſzywa. RejZwierc 217.

Kupiſz iey dziś koſzulkę iutro chce ráńtuſzká RejWiz 57.

ieſlić dziś powſtáć ćięſzko/ iutro będzie ćiężey. SkarŻyw 168.

Kto dżys w ſzcżęſciu iutro ſie nadzieway przygody RejJóz K4v.

W przeciwstawieniach: »dziś ... jutro (50), teraz (2), wczora« (53): March1 A4v; OpecŻyw [79], [79v]; March3 a V5; KromRozm I G [2 r.], M3v; KromRozm III D7; BielKom Bv; Dziś on v ciebye z żonką/ ty iutro v niego RejWiz 60v, 44v, 148v; Leop Is 56/11, 1.Mach 2/63, 4/13; OrzList d4v; BibRadz Eccli 10/10; BielKron 155, 307; Skąpy dźiś/ áż mięrźiono/ iutro názbyt hoyny Prot B2, B2; GórnDworz Gg2; Piymy á iedzmy/ będzieć ták iutro iáko y dziś ábo ieſzcże lepiey. RejPos 60v, 217, 228v; RejZwierz 229; BudBib Is 56/12, Eccli 20/16; BiałKaz Hv; KochDryas [A3]; KochPs 14, 157; SkarŻyw 36, 103, 168, 504; KochFr 90 [2 r.]; KochBr 151; KochPam 83; ArtKanc R19v; ZawJeft 3, 38; Fortuná známi igra iáko z dźiećmi: Dźiś pánem będźieſz/ iutro śiaday z kmiećmi. KochFrag 30; WujNT Matth 6/30, Luc 12/28, s. 773, Iac 4/13; y miałbych od tych prawdy ſzukáć co wczorá náſtáli á iutro zginą SkarKaz 275b, 608b, 637b; SkarKaz 703a.

*** Bez wystarczającego kontekstu (1): r iutro/ rano/ rok/ róg MurzOrt B2v.

Synonimy: 1. nazajutrz; 2. po rano.

JW