[zaloguj się]
[pdf]

KAPŁAŃSTWO (348) sb n

Oba a oraz o jasne (w tym w pierwszym a 9 r., w drugim 10 r. błędne znakowanie).

Fleksja
sg pl
N kapłaństwo
G kapłaństwa
D kapłaństwu
A kapłaństwo kapłaństwa
I kapłaństwem kapłaństwy
L kapłaństwie

sg N kapłaństwo (101). ◊ G kapłaństwa (78). ◊ D kapłaństwu (3). ◊ A kapłaństwo (119). ◊ I kapłaństwem (18); -em (3), -(e)m (15). ◊ L kapłaństwie (26). ◊ pl A kapłaństwa (2). ◊ I kapłaństwy (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI(XVIII) – XVII w.

1. Instytucja, urząd, godność kapłańska (301):
a. Instytucja społeczna, urząd, stan; ordo BartBydg; sacerdotium Vulg (96): Wyemy tho doſić doſtátecżnye y dołożnye/ iż kápłáńſtwo yeſt tákowy ſtan poććiwy/ boſki/ á wyelki GliczKsiąż O4v, O4, O5, O5v; OrzRozm G4; Poſłowie náſzy przeto/ iż Kápłáńſtwem gárdzą/ bes Kápłaná nie wiedzą co ieſt Exekucya OrzQuin Hv, K3v, V2v, X4; BiałKat 126, 343v [3 r.], 361, 363v [2 r.]; W Kápłáńſtwie ſą rozmáite słopnie. KuczbKat 245 marg, 245; Abowiem nigdy w Nowym teſtámenćie Pan Kryſtus kápłáńſtwá tákowego nie poſtánowił WujJudConf 147, 147; SkarJedn 307; iáko mowi Apoſtoł/ iſz kápłáńſtwo nie ieſt ſkáżone ále przenieśione. SkarŻyw 493, 493 [2 r.]; ReszPrz 14; OrzJan 52; ná porządek Melchiſedechá przenioſło ſię Kápłáńſtwo: ktore záiſte teraz w Kośćiele kwitnie od Chryſtuſá áż do tąd. LatHar 195, 686; WujNT 300, Hebr 7/12, s. 765 [3 r.]; Odſtąpienie od iednego kápłáńſtwá co ſpráwiło. SkarKaz 40a marg, 40a [2 r.], 157a marg, Ooooc [2 r.]; SkarKazSej 677b marg, 678a [2 r.], b marg, 679a [2 r.].

W przeciwstawieniach: »krolestwo (2), państwo ... kapłaństwo« (3): potestas iurisdicionis, mocz panstwa; potestas ordinis, caplanstwa BartBydg 77b; OrzQuin K3v; W zakonie nowym pierwſze kápłáńſtwo niźli kroleſtwo. SkarKazSej 679b marg.

Wyrażenia: »kapłaństwo lewitskie (a. lewityckie), Lewiego« = sacerdotium Levitieum Vulg [szyk 2 : 1] (2 : 1): A tákoweć kápłáńſtwo Lewityckie/ to ieſt/ zakonu ſtárego/ nigdy nye było/ bo iedno do cżáſu trwáć miáło. LubPs Z3v; WujNT Hebr 7/11, s. 765. [Cf c. α. »kapłaństwo (Pana) Chrystusowe« LubPs Z3].

»kapłaństwo Mojzeszowe« (1): lecz ſkoro ſkáżony ieſt kośćioł y kápłáńſtwo Moyzeſzowe vpádło/ záraz vczniowie Apoſtolſcy kápłanámi ſię zwáli SkarKaz 608a.

»kapłaństwo nowego zakonu, nowe« [szyk 12 : 3] (13 : 2): BiałKat 366 marg; A iáko ná krzyżu Pan Chriſtus ofiárom Aaronowym koniec vcżynił/ ták ná oſtátniey Wiecżerzy nowe kápłáńſtwo/ y nową ofiárę poſtánowił/ wedle obrzędu Melchiſedechowego. WujJud 150, 147v [2 r.], 237v, Mm3; SkarŻyw 113, 284 [3 r.], 362, 493 marg; Kápłáńſtwo nowego zakonu więtſze ma przywileie niżli ono ſtáre. WujNT Zzzzz2, 183 marg, 184.

»kapłaństwo według obrzędu Aaronowego« (1): Naprzod/ że miáły vſtáć ofiáry żydowſkie/ y ſtáre ono kápłáńſtwo/ według obrzędu Aaronowego/ ktorego ſam lud żydowſki vżywał. WujJud 237v.

»kapłaństwo wedle (a. według) obrzędu Melchisedechowego« (3): Druga/ że po nim miáło náſtáć nowe á wiecżne kápłáńſtwo/ wedle obrzędu Melchiſedechowego WujJud 237v, 150; WujNT 765.

»kapłaństwo rzymskie« (1): Odrzucamy tedy ná ſtronę wſzyſtko kápłáńſtwo Rzymſkie WujJudConf 147.

»kapłaństwo starego zakonu, stare, zakonne« [szyk 16 : 3] (14 : 4 : 1): LubPs Z3v; BiałKat 366 marg; Prawdá/ nie tákie ieſt kápłáńſtwo ſtárego zakonu/ iáko ieſt nowego. WujJud 147v, 147v [2 r.], 237v, Mm3 [2 r.]; WujJudConf 147; SkarŻyw 284 marg, 362; LatHar 195; Cielec [figuruje] Lukaſzá; iż opiſał kápłáńſtwo Páná Chriſtuſowe/ poczynáiąc Ewángelią od zakonnego kápłáńſtwá w ktorym ofiárowánie ćielcow było poſpolite. WujNT 850, 354, 751, 766, Zzzzz2 [2 r.]; SkarKaz 608a. [Cf c.α. »kapłaństwo (Pana) Chrystusowe« WujNT 766].

»kapłaństwo święte« (2): OrzQuin V v; Nawyſzſza tych ieſt głowá kápłáńſtwo święte/ ná ktorym ſą poſpolićie ći/ ktorzy wdziewictwie żyią SkarŻyw 457.

»kapłaństwo wieczne« [szyk 1 : 1] (2): bo nie Królom Króleſtwo Pan Bóg/ ále Kápłanom Kápłáńſtwo wieczné być poprzyśiągł OrzQuin K3v; WujJud 237v.

»kapłaństwo żydowskie« (2): [prorokując] iż ono kápłáńſtwo Zydowſkie obłudne y śćienie pobieloney podobne/ miáło iuż być obálone y zepſowáne WujNT 492, 493.

Szeregi: »krolestwo i kapłaństwo« (1): Słożyc [Ps 58/12]) czuſz z kroleſtwa y z kapłańſtwa, to ſie wſzytko ſpełniło, bo iuż, ani kroleſtwa maią, ani kapłana. WróbŻołt S7. [Ponadto w przeciwstawieniach 2 r.].

»kapłaństwo i (a) ofiara (i zakon a. sprawowanie sakramentu)« [szyk 6 : 3] (9): KromRozm II l; Wſzák y ſam Luter wyznawa/ że mu Dyabeł wywodow y árgumentow dodał/ ktorymiby on y Kápłáńſtwo y Ofiárę wywroćić miał. WujJud 7, 148v marg, 150, 237v; SkarŻyw 284; SkarKaz 155b, 275b, 607b.

»państwo i kapłaństwo« (1): To ieſt będą zeſromoceni ſtraciwſzi ziemię, pańſtwo y kápłáńſtwo ſwoie WróbŻołt L6. [Ponadto w przeciwstawieniu 1 r.].

»reliija i (albo) kapłaństwo« (3): chćiał P. Bog mieć religią ábo kápłáńſtwo/ gdy ie ták ochrzćił y názwał SkarKazSej 677b, 678b, 682a.

»wiara i kapłaństwo« (1): Teraz przed lat kiládźieśiąt náſtąpiły herezye na Kátholicką ś. wiárę/ ná ktorey to kroleſtwo záśiádło: y ná kápłáńſtwo/ do ktorego tá Rzeczpoſpolita przywiązána ieſt/ iády [...] ſwoie podnoſząc SkarKazSej 681b.

b. Godność związana z konkretną osobą i określona czasowo, bycie kapłanem; sacerdotium Vulg, PolAnt (145): Vſlyſzawſzy to Straxagonas rozgniewał ſie barzo y rzekł iey/ Nie ieſtes doſtoyna kapłańſtwa pozywać HistAl D4v; GliczKsiąż O4, O4v, O5 [2 r.], O5v [3 r.], O6 (15); KrowObr 234v; Leop Num 16/10; BibRadz 2.Esdr 13/29, I 456a marg, 1.Mach 7/5; OrzRozm E3v; Wzyąwſzy s koſzá praſny chleb/ to wſzytko dał Aaronowi w ręce (dáiąc mu moc ná kápłáńſtwo) y ſynom iego. BielKron 37v, 40v [2 r.], 41, 41v, 56v, 74 (12); Mącz 322c; BiałKat 125v; KuczbKat 245; RejPosRozpr c2v; Iż Diakony bez kápłáńſtwá ná Biſkupſtwo poświęcáią. SkarJedn 232, 48, 61, 347, 357; Rzecż wam bráćia powiem ktorey dobrze świádom/ ten co tu ieſt brát y towárżyſz moy w kápłánſtwie Specioſus. SkarŻyw 589, 235 marg, 456, 457 [2 r.], 483, 491 marg, 492 marg, 527; CzechEp *3v, 27, 30, 92, 99; Przetoż ten zwyczay był w kośćiele od czáſow Apoſtolſkich: że y żonáći mogli być ná kápłáńſtwo przypuſzczeni WujNT 35, 35, 764 marg; Kto z iego krwie nie pochodźił/ do kápłáńſtwá práwá nie miał SkarKaz 206a, 607b. [Cf Przen WujNT 801 marg].

kapłaństwo czyje [w tym: pron poss (8), G pron (5), ai poss (4)] (17): Tem obycżáyem też y ći kthorzy będąc kápłanmi/ kápłáńſtwá ſwego nye przyſtrzegáyą [...] vtrácą práwá á dobrá kápłáńſtwá ſwego. GliczKsiąż O5v, O8; nieczekay nic od Bogá/ áni duſzy/ áni ćiáłu pożytecznégo ſobie/ iedno przez tego Páſtyrzá/ y przez zacné Kápłáńſtwo iego OrzQuin Gv, K3; RejPos 295; SkarJedn 47, SkarŻyw 492 [2 r.], 493 [2 r.]; CzechEp 15, 58; Máttheuſz iáko o człowiecze piſáć poczyna Lukaſz od kápłáńſtwá Zácháryaſzowego WujNT 300, 98; SkarKaz 156a, 241a.

W charakterystycznyeh połączeniach: kapłaństwo dane (2), dopuszcza (3); kapłaństwa odsądzić, pożywać (2), przystrzegać (2), zbyć; kapłaństwo da(wa)ć (3), odjąć (2), odzierżeć (2), przyjąć, tracić, wziąć (2); prawo do kapłaństwa (2); do kapłaństwa przyść, przypuszczać; na kapłaństwo da(wa)ć (2), dopuszczać (przypuszczać) (4), pasować (2), przyjąć (przyjęty) (2), stawić (stawiony) (4), wieść, wsadzić; godny na kapłaństwo (2), moc (2); o kapłaństwo starać się; udać się w kapłaństwo; w kapłaństwie postanowić; towarzysz w kapłaństwie (2).

Zwroty: »na kapłaństwo ob(ie)rać, (był) obran (a. wybieran)« [szyk zmienny] (4 : 2): Vſtáwił áby ná kápłáńſtwo żadny nie był poniewoli wybieran BielKron 161; SkarJedn 30, 47; ten ieſt ktorego Pan Bog ná kápłáńſtwo obrał. SkarŻyw 493; WujNT 725, 742.

»pomazać, pomazanie na kapłaństwo« (1 : 1): BielKron L1112; Do tego vbioru kazał P. Bog Moyżeſzowi vcżynić zmirry/ cynámonu/ ztrćiny wonney/ z káſyey y z oliwy/ oleiek drogi/ y pomázáć im Aaroná y ſyny iego ná kápłáńſtwo. SkarŻyw 491.

»sprawować kapłaństwo; sprawowanie kapłaństwa« [szyk zmienny] (1 : 4): Przytym też y Száty ku ſłużbie przyſłuſzáiące/ y vbior ſwięty Aaroná kápłaná z ſzátámi Synow iego/ ku ſpráwowániu kápłáńſtwá [ad fungendum sacerdotio]. BibRadz Ex 31/10; SkarJedn 236; Acż kapłáńſtwá prze wielką pokorę ſwoię [...] nigdy ſpráwowáć niechćiał SkarŻyw 118, 457, 493.

»na kapłaństwo święcić (a. poświęcić, a. poświęcać) (się), (był) (po)święcon(y)« = initiari (sacris ordinibus); initiatus sacris Mącz [szyk zmienny] (13 : 7): KromRozm III I4, I4v, L2v, M3, N5v; GliczKsiąż O4v [2 r.]; BielKron 24v, 36, 462; Mącz 105b, 170c [2 r.]; KuczbKat 245; WujJud 170; RejPosRozpr c; Gdy ná Kápłáńſtwo y inne Stany Duchownę [!] Włádykowie święcą/ żadną miárą bez pieniędzy być nie może SkarJedn 347; Przytym pokázuie/ z iáką oſtrożnośćią/ y iákie perſony ma ná kápłáńſtwo poświęcáć WujNT 719, Tim 5 arg, s. 742.

»zrzucić, złożyć, zrzucon(y) (był) z kapłaństwa« = elongatus (est) a sacerdotio PolAnt [szyk zmienny] (3 : 1 : 1): KrowObr 230; Tedy Menelauſá zlożono z kápłáńſtwá [amotus est a sacerdotio] ná ktorego inieyſce wſtąpił Liſymáchus brát iego Leop 2.Mach 4/29, 2.Esdr 7 arg; BibRadz 1.Esdr 2/62; SkarKaz 417b.

Wyrażenia: »duchowne kapłaństwo« (1): ieſli tákowa inſtygácya/ y foldrowánie/ przed K. I. M. y poſpolſtwem wſzędźie/ przyſtáłá tákiey oſobie/ która ſię y z Chriſtyáńſtwá y z duchownego kápłáńſtwá niewiem iákiego/ chłubi. CzechEp 57.

»kapłaństwo nawyższe« = sacerdotium Vulg [szyk 3 : 3] (6): BibRadz 1.Mach 11/57, 14/27, 2.Mach 15/12; Potym Pompeius wzyął Ieruzálem/ á Hirkanowi dał nawyzſze kápłáńſtwo BielKron 118v, 118v, 128.

»powołan na kapłaństwo; powołanie do kapłaństwa« (1 : 1): znaydzieſz w ſpráwach Apoſtolſkich iáko Máciey ſwięty był powołan ná kápłáńſtwo po śmierći Iudaſzowey. RejAp 88v; SkarJedn 30.

»urząd kapłaństwa« (2): Abowiem ſię mu thák dáło widźieć/ Iż Oniaſz kthory przed tym był ná vrzędźie nawyżſzego kápłáńſtwá [qui fuerat summus sacerdos Vulg] [...] ſię modlił zá wſzytko zgromádzenie Zydowſkie wyćiągnąwſzy ręce ſwe. BibRadz 2.Mach 15/12; BiałKat 126.

»na kapłaństwo wezwany, wezwanie« [szyk 1 : 1] (1 : 1): Ale iżeſmy o Mſzéy/ y o ćiele páńſkim gadáli/ móẃmy teraz o Kápłáńſtwie; ieſli obrządek wezwánia ná kápłáńſtwo/ ieſt świątość álbo nié. BiałKat 361; WujNT Xxxxx.

Szeregi: »(dyjakoństwo), kapłaństwo i (a(l)bo) biskupstwo« [szyk 3 : 3] (6): A przeto tákowi ktorzy przez biſkupy ná kápłáńſtwo álbo biſkupſtwo ſą ſwyęceni á ſtáwyeni [...] ſą práwymi kápłany á biſkupy KromRozm III L2v; nie ma być godnym ná Dyakońſtwo/ Kápłáńſtwo/ y Biſkupſtwo pocżytány/ ktory ſię od żeńſkiey roſkoſzy pohámowáć nie może. SkarŻyw 320; WujNT 725, 726, 730, 742.

»kapłaństwo i dostojeństwo« (1): Papież tedy wielkie klątwy nań wydał/ kápłáńſtwo y doſtoieńſtwo thakież y dochod mu odiął BielKron 225.

»kapłaństwo abo duchowieństwo« (1): Mniema X. K. iż mu ſię godźi [...] gdyby ſam nie mogł dla kápłáńſtwá ſwego ábo duchowieńſtwá/ tego rękomá ſwymi wykonáć/ tedy to przez inſze ożynić CzechEp 15.

»kapłaństwo i krolestwo« (1): Tákież y Iákob Pátriárchá [...] y kápłáńſtwá y kroleſtwá oddał á błogoſłáwił inym ſynom ſwoim. RejPos 56v.

»kapłaństwo i małżeństwo« (1): naydzyem tho zárázem iż y kápłáńſtwo y małżeńſtwo ſą ſthany wyelkye/ zacne/ á bárzo dobre. GliczKsiąż O4.

»kapłaństwo, (i) nauka (i sprawowanie sakramentow)« (3): Ták było wſtárym zakonie/ Aaron od ſamego Bogá moc wziął nákápłáńſtwo y náukę ludu Bożego SkarJedn 30, 30, 47.

»kapłaństwo i urząd« (1): We wſzytkim tym ſtrofowániu pilnie obácz/ iż Pan Zbáwićiel náſz nigdy żadnego kápłaná nie gánił/ áni ſtrofował dla ſtanu iego: to ieſt/ dla kápłáńſtwá/ y vrzędu iego. WujNT 98.

W przen (1): A thu káżdy rozeznay ieſli [bestyja] nie trzęſie tymi rogámi báránkowemi/ chłubiąc ſie imi fałſzywie/ y vżywáiąc ich fáłſzywie w kroleſtwie y w kápłáńſtwie ſwoim. RejAp 111.
Przen: O powołaniu, roli wszystkich wiernych (7): (marg) Iákie ieſt kápłáńſtwo náſze. (—) A coż to zá kápłáńſtwo? RejAp 8v; WujNT 801 marg.

kapłaństwo czyje (3): A toć ieſt kápłáńſtwo náſze/ á thoć ſą wdzięcżne ofiáry v Páná náſzego RejAp 8v, 8v marg, Dd4.

Wyrażenia: »kapłaństwo duchowne« (1): Odpráwiwſzy Krzeſt/ pomázuie mu Kápłan wierzch głowy Krzyżmem świękym [!] [...] ná znák tego/ że ono iuż z innemi cżłonkámi Páná Chriſtuſowymi ieſt pomázáne/ ták ná Kroleſtwo iáko ná Kápłáńſtwo Duchowne KarnNap C.

»pomazany na kapłaństwo« (1): KarnNap C cf »kałaństwo duchowne«.

Szeregi »(tak) krolestwo i (jako) kapłaństwo« (2): ále ſłyſzyſz/ iż nas y krwią ſwą omył á ochędożył ná wiecżne kroleſtwo y kápłáńſtwo Bogu Oycu ſwemu. RejAp 8v; KarnNap C.
α. Okres pełnienia obowiązków kapłańskich (1):
Wyrażenie przyimkowe: »za [czyjego] kapłaństwa« (1): Acż to ieſt dar Boży: wſzákże iſz to zá mego kápłáńſtwá Pan Iezus dáć rácżył SkarŻyw 567.
c. Godność związana z konkretną osobą, która z czasem stała się modelem i symbolem instytucji społecznej; sacerdotium Vulg (60): Ieden [Melchisedek] wieczne á nieodmienne miał mieć kápłáńſtwo/ á drugi [Aaron] docześne y odmienne. SkarKaz 156a, 156b.

kapłaństwo czyje [w tym: ai: Aaronowe, Melchisedechowe (5), G sb: Aarona, Melchisedecha (2), G pron (2)] (9): SkarŻyw 493; Druga/ iż iuż czás był przyſzedł/ ktorego ono kápłáńſtwo Aaronowe vſtáć/ á nowe ſię według porządku Melchiſedechowego zácząć miáło. WujNT 184, 751, 763; A iż dwoie ieſt w piſmie kápłáńſtwo/ Aaroná y Melchiſedechá SkarKaz 155b; Druga byłá rożność miedzy temi kápłáńſtwy/ o ktorey ſzeroko Páweł ś. mowi/ iż kápłáńſtwo Melchiſedechá/ iednę tylo oſobę miáło SkarKaz 156b, 156b [3 r.].

α. O roli i powołaniu Chrystusa (49): BiałKat 343v; Vkażćieſz mi gdźieby indźie tego Kápłáńſtwá vżywał/ oprocż oſtániey Wiecżerzey WujJud 150; O tym kápłáńſtwie wyſoka ábo głęboka ieſt náuká/ y niewypowiedźiána wam/ bośćie do ſłuchánia ſłábi. SkarKaz 155a.

kapłaństwo czyje [w tym: ai poss (22), G pron i sb (13), pron poss (2)] (37): WróbŻołt 117; KromRozm II e3v; KrowObr 213 [2 r.]; ieſli Pan Kryſtus vrząd ſwóy Kápłáńſki/ ſam tu między námi ná źiemi wſzyſtek/ przez właſné Kápłáńſtwo ſwé/ vſtáwicznie ſpráwuie/ czyli nié. OrzQuin Z2v; RejAp 110; RejPos 232v; BiałKat 343v; RejPosRozpr b4; Bo iákoby trwáło iego kápłáńſtwo/ gdyby co ofiárowáć nie miał? SkarKaz 156b, 156b [2 r.], 157a. Cf »kapłaństwo Chrystusowe«.

Zwrot: »kapłaństwo sprawować« (1): Dáleko lepiey potym iáko zá nas w rzeczy ſámey ofiárowány y zábity ieſt/ ſam to kápłáńſtwo przez ſługi widome w nowym zakonie ſpráwuie/ y ſpráwowáć áż do końcá świátá będźie. SkarKaz 156b.
Wyrażenia: »kapłaństwo (Pana) Chrystusowe, Chrystusa« [szyk 21 : 3] (22 : 2): KromRozm II v3; KromRozm III K5; Tu záś nadobnie wymálował á wyráźił kápłáńſtwo Páná Kryſtuſowo/ ktore cżyni dáleko roznieyſze niż ono Lewitickie. LubPs Z3, Z3v; KrowObr 181v; BiałKat; Cżyli wy chcećie być mędrſzymi y świętſzymi/ niż wſzyſcy Doktorowie Kośćiołá Powſzechnego/ ktorzy áż do tych cżáſow Kápłany Kápłánámi zową/ á tym żadnego vbliżenia Kápłáńſtwu Chriſtuſowemu nie cżynią? WujJud 148v, 184 [2 r.], Mm3 [2 r.]; WujJudConf 148, 183; Kápłáńſtwo Chriſtuſowe zacnieyſze ieſt nád zakonne WujNT Hebr 8 arg, s. 492, 751 [2 r.]. Hebr 7 arg, s. 849; SkarKaz 155a, 608a, Ooooc [3 r.].

»kapłaństwo wedle Melchisedecha, porządku Melchisedechowego« (2 : 1): ofiárę ofiáruiąc ónę: w kthóréyby záchowáli wieczné kápłáńſtwo Chryſtuſá Páná/ wedle porządku Melchiſédechowégo. BiałKat 366; SkarKaz 155a, Ooooc.

»wieczne (a. wiekuiste) kapłaństwo« [szyk 10 : 4] (14): Iż Pan Bog náſz wiecżne kápłáńſtwo ſwe/ koścyoł ſwoy/ rządźić racży ſwiętym ſwym ſłowem przez wierne náucżycyele. LubPs aa3 marg; KrowObr 181, 181v, 209v [2 r.], 210v, 213 [2 r.]; RejAp 110; RejPos 232v; BiałKat 366; WujJudConf 148; ále ten iż ná wieki trwa/ ma kápłáńſtwo wiekuiſte [sempiternum sacerdotium]. WujNT Hebr 7/24; SkarKaz 156b.

Szeregi:»kapłaństwo i krolestwo« [szyk 1 : 1] (2): Bo rogi báránkowe známionowáły ono wiecżne kápłáńſtwo y kroleſtwo iego iemu od wieká zrządzone y ſpráwione RejAp 110; RejPos 232v.

»kapłaństwo i ofiara« (2): Kápłáńſtwo Chryſtuſowe ná krzyżu y ofiárá zwierzchna y wnętrzna SkarKaz Ooooc, Ooooc.

2. Sakrament kapłaństwa; ordo Murm, BartBydg (21): Murm 130; BartBydg 103b; Naprzod tedy Chrześćijánom to powiedźieć trzebá/ iáko wielką ieſt tego Sákrámentu/ zwłaſzcżá ieſli ná ſłopien iego nawyżſzy/ to ieſt ná Kápłáńſtwo pátrzyć będźiemy/ zacność y wyſokość. KuczbKat 235; Kápłáńſtwo ſákrámentem ieſt. WujJud 166 marg, 160v marg, Mm3; LatHar 347 marg, 678 marg.

W połączeniach szeregowych (5): Wyznawam też/ że ieſt śiedm prawdźiwie a właſnie Sákrámentow nowego Zakonu [...]: Krzeſt/ Bierzmowánie/ Ciáło Páńſkie/ Pokutę/ Oſtátnie pomázánie/ Kápłáńſtwo/ y Máłżeńſtwo WujJud 26, 26, 166; LatHar ++ 8v; przetoż krzeſt raz przyięty nie ma być powtorzony: iáko y bierzmowánie y kápłáńſtwo WujNT 626.

Wyrażenie: »sakrament kapłaństwa« (6): ma tę moc od Bogá przez Sákráment kápłáńſtwá dáną/ áby Sákrámenty Páńſkiemi ſzáfował WujJud 166v; WujNT 286 [2 r.], 453 marg, Zzzzzv, Bbbbbb4.
Szeregi: »ordynowanie albo kapłaństwo« (1): Takież Ordynowánie álbo Kápłáńſtwo że Sákrámentem ieſt prawdźiwym WujJud 160v.

»kapłaństwo abo poświęcenie« (1): Przetoż nie tylko bierzmowánie iákoſmy wyżſzey przypomnieli/ ále y kápłáńſtwo ábo poświęcenie Biſkupow/ kápłanow/ diákonow y poddiákonow rąk wkłádániem ieſt názwáne. WujNT 453.

3. Coll. Ogół, pewna grupa kapłanów, duchowienstwo (22): Wyſzłá potym z zákryſtyey proceſsya wielką z zápalonymi świecámi ná pozłoćiſtych żerdziach/ zá kthorymi nieſion krzyſz przed kápłáńſtwem kthorzy mieli świątośći rozmáite BielKron 329, 261v; Mącz 283c; OrzQuin L3v; iáko w Stárym zakonie rozliczné ofiáry y rózné záchowywáli potómſtwo kápłáńſtwá BiałKat 366; Przeto po śmierci Biſkupiey/ wſzyſcy go iednym głoſem/ ták kápłáńſtwo/ iáko y lud poſpolity/ zá Biſkupá obráli SkarŻyw 171, 356, 491 marg.
Wyrażenie: »głowa kapłaństwa« (1): ſamo ſię Ieruzálem/ to ieſt Rzym ſtolicá Piotrá S. głowá kapłáńſtwá y Chrześćiáńſtwá wſzytkiego zoſtáłá SkarJedn 167.
Szereg: »zakony i kapłaństwo« (1): Ná ſáme zakony y kápłáńſtwo pátrząc: káżdy ſię zdźiwi/ gdy ie z innemi przyrowna/ á zwłaſzczá z beretyki SkarKaz 277b.
Przen: Wszyscy wierni (12):
Wyrażenia: »krolewskie kapłaństwo« [szyk 7 : 2] (9): OrzQuin N2v; RejPos 53v; KuczbKat 240; SkarJedn 87; SkarŻyw 3; LatHar 566; Lecz wy ieſteśćie rodzáiem wybránym/ krolewſkim kápłáńſtwem [regale sacerdotium]/ narodem świętym/ ludem nábytym WujNT 1.Petr 2/9 [przekład tego samego tekstu RejPos, KuczbKat, SkarŻyw]; PowodPr 16; SkarKazSej 679a.

»kapłaństwo święte« = sacerdotium sanctum Vulg (3): cy ſą ſwiętim żywym koſciolem Chriſtuſſowym y członki chriſtuſſowymy oblubieńczą chriſtuſſową/ braſtwem y kaplańſtwem ſwiętim/ y cialem Chriſtuſſowym SeklKat Qv; WujNT 1.Petr 2/5, s. 801.

4. Uposażenie kapłana, beneficjum; sacerdotium Murm, Mymer2, Mącz (3): Sacerdotium. eyn pfrund ader lyn Kapłanſtwo. Murm 172; Mymer2 9.
Szereg: »kapłaństwo, dochod duchowny« (1): Praeditus amplissimo sacerdotio. Obdárzony známienitim/ kápłáńſtwem/ dochodem duchownym. Mącz 317c.
*** Bez wystarczającego kontekstu (1): Sacerdotium, Kápłáńſtwo. Mącz 363c.

Synonimy: l.b. duchowieństwo; 2. ordynowanie; 3. duchowieństwo, księża; 4. beneficyjum.

RS