[zaloguj się]
[pdf]

KUBEBA (15) sb f

e jasne (Cn e pochylone).

Fleksja
pl
N kubeby, kubebe
G kubeb(o)w, kubeb
L kubebach

pl N kubeby (7), kubebe (1) FalZioł (7 : 1). ◊ G kubeb(o)w (4), kubeb (3) FalZioł (4 : 3). ◊ [L kubebach.]

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVIII w.

1. bot. Piper cubeba L. fil. (Rost); pieprz kubeba, krzewiaste pnącze z rodziny pieprzowatych (Piperaceae); uprawiane na Jawie, Cejlonie i w Indiach (3): [Także Pandectarius wypiſuie z náuki Plinij dwoiáki rodzay Kubebów/ domowe/ y polne. UrzędowHerb 339a; iż nie naydźie żadnégo mieyſcá v Pliniuſzá/ aby gdźie piſał o Kubebach UrzędowHerb 339b.]
Wyrażenie: »nasienie kubebow (a. kuheb)« (3): Wezmi [...] bobrowego ſtroiu/ gorcżice, każdego po trzi dragmy naſienia kubebow dragmę iednę FalZioł I 15a, I 18d, 75c.
2. lek. Owoce kubeby, Piper cubeba L. fil. (Rost), aromatyczne, suszone, używane od XIII w. jako przyprawa i środek leczniczy; Cubebae, baccae odoratae racematim cohaerentes ex orientali quadam planta, medicinis utiles Cn [pl] (12): Też bukwicza/ ſpicaceltica y kubebe/ warzone w ługu á tym ługiem głowę myiay/ zawraczanie głowy y boleſć oddala FalZioł I 18d; (nagł) Cubebe. Kubeby. (-) CVbeby ſą ciepłe y ſuche miernym obycżaiem, Ieſth owocz z iednego drzewa ktore w Indijey roſcie Podobny pieprzu białymu FalZioł III 16c; á to Cubeby na czukhrze przyprawione (w aptekach naydzieſz) y ſama wonia ieſt vżytecżna naprzeciw tym chorobam FalZioł III 16d; Wezmi drzewa aloes/ kubeb/ kardamomum/ każdego łot FalZioł V 62v, +6, +8, III 16d, V 105v, 106; (nagł) Co to Kubeby. (-) IEden w áptece pytał/ co Kubeby zową RejFig Bb; [Niektorzy piſząc o Kubebách mnimáli ie bydź źiárnká Włoſkiéy wiérzby/ którą zowie Theophraſtus Salix Amerina, á Dioſco. Vitex, álbo Agnus caſtus: ále ſie w tym omylili: bo inſzé ieſt. Agnus caſtus, á inſzé Kubeby. UrzędowHerb 339a, 339b [2 r.]].
Wyrażenie: »wino kubebow« (1): Wino Cubebow ieſth dobre tym ludziem ktorzy kordijakę maią FalZioł III 16d.

Synonim: 1. »kubebie drzewo«.

Cf CYBEBY

AKtt