[zaloguj się]
[pdf]

KWESTYJA (47) sb f

kwestyja (45), kwiestyja RejFig (2).

que- (25), quȩ- (15), quae- (5), kwie- (2).

e jasne, a pochylone.

Fleksja
sg pl
N kwestyjå kwestyje
G kwestyjéj kwestyj
A kwestyją kwestyje
I kwestyją kwestyjami
L kwestyj(e)j, kwestyji kwestyjåch

sg N kwestyjå (12). ◊ G kwestyjéj (2); -j (1), -ej (1). ◊ A kwestyją (11). ◊ I kwestyją (1). ◊ L kwestyj(e)j (1), kwestyji (1) GliczKsiąż (1 : 1). ◊ pl N kwestyje (3) [w tym zapis: -ȩ (1)]; -e (2), -(e) (1). ◊ G kwestyj (8) [w tym: -iy (5), -yy (2) -y (1)]. ◊ A kwestyje (4) [w tym zapis: -ȩ (1)]; -e (2), -(e) (2). ◊ I kwestyjami (2). ◊ L kwestyjåch (2).

Sł stp brak, Cn s.v. zadaję komu kwestyją, Linde XVIIIw.

1. Pytanie, zagadnienie, problem, sprawa do rozstrzygnięcia [quaestio – pytanie BartBydg; Calep; ‒ pytanie, gadka Mącz 336a; gadka, pytanie; rzecz do mówienia wzięta; sprawa sądowa ‒ quaestio Cn] (42): RejJóz F5v; Tem queſtią krotko wypráwił/ rozumyem iż nye potrzebá wyęcey GliczKsiąż O8, H4v, K3; Powiedzyał Zoroáſtes/ to trudna queſtya/ Ktorą mi tu zádáłá tá młoda beſtya. RejWiz 132v, 119; Bo też ná tę kwieſtią ták ſie rzec godziło. RejFig Aa4, Bb8; bo dla właſnégo czyiegoś/ á nie dla poſpolitego pożytku/ Quȩſtiȩ oné zniéśióne były od kogoś OrzQuin C2v, B2 [2 r.], C2v [2 r.], F2, F4; Twirdzą ták/ że w Iſtnosći ſą trzy Relácyie/ Trzeći precz odrzucáią ty trudne Queſtie. Prot C; SarnUzn E4, F2, H6; ModrzBaz 4; Oczko A4v; SkarŻyw 201; ActReg 141; SarnStat 61.

kwestyja o co (1): iáko to teraz ieſt o Ifflanty quȩſtia v nas OrzRozm S4v.

kwestyja o czym (5): GliczKsiąż O4; O wolnym rozmyſle queſtya RejWiz 133 marg; ActReg 73; WujNT przedm 38, s. 288.

Ze zdaniem przydawkowym [jakoby (2), jeśli(ż) (2)] (4): GliczKsiąż N2; Piąta Seymowa quȩſtia ieſt/ iákoby nam Práwá ſzły/ a ſpráwiedliwość rychła á ſnádna v nas byłá OrzRozm T; Liſt ktory Páweł Apoſtoł do Rzymiánow piſał [...] rozbiera tę quaeſtią: Ieſliż ſámym Zydom przyſzłá Ewángelia Páná náſzego Ieſuſá Chriſtuſá dla zaſług ich vczynkow; czyli ráczey [...] wſzytkim narodom przyſzło vſpráwiedliwienie wiáry WujNT 521; SarnStat 1274.

W połączeniu szeregowym (1): Miſtrzowi y Zakonowi iego/ álbo innym przerzeczonym żadna trudność/ quȩſtia/ y rzecz z práwá [...] nigdy żadnégo czáſu niech nie będźie zádána. SarnStat 1078.

W charakterystycznych połączeniach: kwestyja dysputowana, nikczemna, proponowana, prożna, trudna (3); na kwestyją odpowiadać.

Zwroty: »kwestyją ruszyć, movere« (1 : 1): ActReg 73; z tego mieyſcá Quȩſtią ruſzáią, ieſli ſie godźi pieniędzy dáwáć ná imienié SarnStat 1274.

»w kwestyje się wdawać« (1): ieſliby od náſzéy iurisdiciiéy chćieli ſie vchyláć/ niechcąc ſie w oné quȩſtiie wdawáć SarnStat 61.

»[komu] kwestyją zada(wa)ć« [szyk zmienny] (5): RejWiz 132v; Bo ći vmieią piorem/ ſzáblą toć im ſnádnie/ Komu záda queſtią/ nie każdy iey zgádnie. PaprPan B; Zydom pytáiącym/ czyiąby mocą vczył/ zádawa quȩſtią o krzćie Ianowym WujNT przedm 38; SarnStat 144, 1078.

Wyrażenie: »sejmowa kwestyja« (2): będźieli to wedle przyśięgi Krolewſkiey/ opuśćiwſzy Seymowe quȩſtiȩ ták wielkie/ ná moiem á twoiem bydle/ wſzytkiemu Krolowi z Rádámi ſwemi vwiąznąć OrzRozm T, T.
Szeregi: »kwestyja a pytanie« (1): Około ktorey queſtiey á pytánya/ ták s ſobą chodzą/ że kożdy ſwą powiáda GliczKsiąż G5v.

»rzeczy i kwestyje« (1): Liſty nákoniec Apoſtolſkie báwią ſię częśćią wykłádániem tych rzeczy y queſtiy/ o ktorych ná on czás wątpienie było WujNT przedm 31.

»kwestyje albo sprawy« (1): y queſtiȩ albo ſpráwy/ o których namniéy niemyślili/ bywáią im zádawáné [quaestiones ... eisdem moventur JanStat 542] SarnStat 144.

»kwestyje albo tema« (1): Zwinglius iuż nágotował/ Queſty álbo themá 67 wſzytkim ku ſłuchániu tákież gadániu. BielKron 198v.

»kwestyje a zagadki« (1): dotyka ſie y onych hiſtoriy ktore ſą opuſzcżone w kxięgach Krolewskich/ y bez pocżtu wypráwuie ſie queſtiy á zágádek z Ewángeliey. Leop *B4v.

2. Dyskusja [quaestio – wywiadowanie Mącz 336a; inkwizycyja, szukanie – quaestio Cn] (5): gdzie ſą tákie gadánia queſtie y złorzerzenia [!]/ ſromocenia/ potwarzy. SarnUzn H6v; áż y náwet Kśiążętá y Króle odrywáią y odwodzą od wſzyſtkiégo obmyślawánia pańſtw y Króleſtw ſwoich/ a to proznémi queſtiámi ſwémi OrzJan 71.

kwestyja o czym (1): Była o tym Quaestia iesli Iurisdictie otworzyć ActReg 12.

Szereg: »swary i kwestyje« [szyk 1 : 1] (2): po długich ſwarach y queſtiach nie mogąc ſie o iáycá y o ptaki zgodzić/ potwierdzili/ ſwiát y wſzelkie ſtworzenia/ być bez początku/ y wieczno trwáły. StryjKron 1; NiemObr 175.

Synonimy: 1. dyskurs, gadka, pytanie, tema; 2. dysputacyja, dysputowanie, mowa, niezgoda, poswar, poswarek, przegadywanie, rozmowa, roznica, spor, sprzeczanie się, swar.

JB