Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: [KWITNY]

Następne hasło: KWITOWAN »

KWITOWAĆ (31) vb impf i pf

impf (16) [w tym: inf (10), praes (2), imp (2), fut, con] ZapWar 1548 nr 2667, UstPraw, RejZwierc, GórnRozm Lv [2 r.], SarnStat 143, 353, 362, 413, 417, 443, 571, 699 [2 r.], 893, 1079; pf (15) [w tym: praet (6), fut (5), con (2), inf, part praet act] ZapWar 1532 nr 2400, 1548 nr 2667 [2 r.], 1550 nr 2655 [3 r.], RejKup (2), BielKron, SkarŻyw, ZapKościer (2), GórnRozm F2, SarnStat 1256, GrabPospR.

kw- (20), qu- (11).

o oraz a jasne.

Fleksja

indicativus
inf	kwitować
praes
	pl
1	kwituj(e)m
3	kwitują

praet
	sg		pl
1	m	-m kwitowåł	m pers
3	m	kwitowåł	m pers	kwitowali

imperativus
	sg
3	niech kwituje

conditionalis
	sg
3	m	-by kwitowåł

inf kwitować (13). ◊ praes i fut 3 sg kwituje (5). ◊ 1 pl kwituj(e)m (1). ◊ 3 pl kwitują (1). ◊ praet 1 sg m -m kwitowåł (2). ◊ 3 sg m kwitowåł (2). ◊ 3 pl m pers kwitowali (1). ◊ fut 3 sg będzie kwitowåł (1). ◊ imp 3 sg niech kwituje (2). ◊ con 3 sg m -by kwitowåł (2). ◊ part praet act kwitowåwszy (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w,

Znaczenia

1. Potwierdzać na piśmie odbiór pieniędzy lub jakiejś rzeczy, wyda(wa)ć kwit (13)
2. Uwalniać (uwolnić) od długu, zobowiązań (14)
3. Likwidować, unieważni(a)ć zapis (4)

1. Potwierdzać na piśmie odbiór pieniędzy lub jakiejś rzeczy, wyda(wa)ć kwit; quitare JanStat; acceptum referre, accepto (re)ferre Cn [quitto – kwitować Cervus F40 314v] [kogo] (13): KWitowáć káżdégo pod ſwą pieczęćią ſkárbną pan Podſkárbi ma z podpiſem Deputatów/ á nie ináczéy. SarnStat 362, 413, 1256; GrabPospR M2.

kwitować z czego (4): A ſtany tego nie odkłádáiąc/ támże ná Séymie z liczby onych kwitować máią SarnStat 443. Cf kwitować z czego czym.

kwitować z czego czym (3): RejZwierc 196v; Téż przerzeczony wyćięgácz pieniędzy [...] niech nic nie wyćiąga/ áni bierze: á wſzákże liſty ſwémi niech Kmiećie quituie z zápłácenia [literis suis kmethones quittet de solutis JanPrzyw 16]. SarnStat 893, 353.

kwitować czym (6): Idz do grobu mego/ á wezmi ſwoy Cjrográf: bo mi ſię iuſz doſjć ſtáło: y iużemćię ná nim kwitował ręką moią właſną. SkarŻyw 102; ZapKościer 1580/15; Kśiądz Biſkup przerzeczony z Kápitułą ſwą zá kożdym zápłáceniém będźie quitował doſtátecznémi liſty Miſtrzá/ Zakon/ y Mieſczány przerzeczoné. SarnStat 1079. Cf kwitować z czego czym.

W przen (2): Iakoż zato doſycz ċinił Wċzemeż ſyę był przewinił Niewiem yako czie quitował Kogos mojem ſprawcza nazwał Y ċzemes mi to oddawał Dobrodzieſtwa czos zemnie miał RejKup aa2v.

kwitować czym (1): ten czos mu ſwiat poruċziſ [!] Tak mię był tego naucżił Zem zawſſytko doſycz działał Y ſwem mię liſtem quitował RejKup aa2.

2. Uwalniać (uwolnić) od długu, zobowiązań [quitare a. quietare Łac śr] (14): Iábym rżekł/ iżby tákowego kwitowánia nie prżiymował vrżąd/ áżby dwie oſobie znáiome vrżędowi ſtánęły prży tym/ ktoby miał kwitowáć/ y prży kwićie żeby w piſáni byli GórnRozm Lv, Lv; SarnStat 699.

kwitować kogo (10): ZapWar 1550 nr 2665; Zaczym tych wſzytkich/ którzy ſye przed nimi R. P. vſpráwiedliwią/ Deputaći z wiádomośćią tegóż Podſkárbiégo quitowáć máią. SarnStat 417. Cf kwitować kogo z czego; kogo czym.

kwitować kogo z czego (6): nyewzal any podnyosl dwdzesthv kop grossi wpolgroszczech oth slachethnego mykolaya Colymascha z dabrowky opysszanych (na wyderkaw themv yvrdze) xyagamy warshewskymy anygo rzekl sznych qvyttowacz ZapWar 1532 nr 2400, 1550 nr 2655 [2 r.]; Prośili też áby Krol kwithował Pruſkiego Miſtrzá s przerzecżoney ſumy/ bo był Krol Włádźiſław tę ſumę od Pruſkiego Miſtrzá wzyął w przepádku/ iż nie dał ſumy ná vmowione cżáſy. BielKron 385; ZapKościer 1585/56v; y kwitował ze wſzyſtkiego dłużniká nie winnie poprżyśiężonego/ co mu ſzło y w Trybunale/ gdy o tęn dług brát zábitego czynił GórnRozm F2; [sktorych sta zlothich quittvye thego tho Mykolay Mdzewskyego y zapiss wnywecz obracza. ZapKrak 1543/599].

kwitować kogo czym (2): a tak nynyeysem pyssmem onego qwythwya y zapysh kasswya a wnywecz obracza y vmarza. ZapWar 1548 nr 2667, 1548 nr 2667.

kwitować od czego (1): [Prokurator] Kwituie od Długu. Przewodu práwá. Od więźienia. SarnStat 699.

W charakterystycznych połączeniach: księgami kwitować, pismem.

[Szereg: »[kogo] kwitować i dobrowolnego czynić«: sktorych tho Cztherzech sed Zlothich thego Jrzego Nyemstą quittvye y dobrowolnego Czyny ZapKrak 1543/149.]

3. Likwidować, unieważni(a)ć zapis (4):

kwitować co (2): okrom zapiſow ſtárych y nowych/ ktorych Prokurator czynić niemoże/ kwitowáć/ áni też może pieniędzy bráć bez ſwego Pryncypałá [quas nec novas facere nec de antiquis quietare [...] poterit JanStat 520]. UstPraw C3v; SarnStat 143.

kwitować z czego (1): Wyiąwſzy zapiſy: których [Prokurator] áni nowych czynić/ áni z ſtárych quitowáć/ áni pieniędzy zápiſánych będźie mógł bráć [nec novas facere nec de antiquis quietare [...] poterit JanStat 520] okrom bytnośći ſwégo Principałá álbo Aktorá. SarnStat 571.

Szereg: »kwitować kasować« (1): y dopwsczaya themw tbo philipowi w kossdych xyagach Gdzye by kolwiek oprawa they barbarze slwssyla kwythowacz kassowacz gdy sya yem ywsch zawssythko dossycz stalo ZapWar 1548 nr 2667.

Synonimy: 1. potwierdzać; 3. abrogować, derogować, gładzić, kasować, kazić, mazać, niszczyć, odrzucić, odwoływać, odzywać, psować, rewokować, tracić, umarzać, »wniwecz obracać«, wywracać, zagaszać, zagubić, zatracać, znosić.

Formacja współrdzenna: wykwitować.

Cf KWITOWAN, KWITOWANIE