Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: ŁAMCA

Następne hasło: ŁAMIKAMIENIOWY »

ŁAMIĄCY (8) part praes act impf

a pochylone.

Fleksja

sg
m	N	łåmiący	f	N	łåmiąc(a)	n	N	łåmiącé
	A			A	łåmiącą		A

pl
I	m	łåmiąc(e)mi

sg m N łåmiący (3). ◊ f N łåmiąc(a) (2). ◊ A łåmiącą (1). ◊ n N łåmiącé (1). ◊ pl I m łåmiąc(e)mi (1).

Sł stp s.v. łamać, Cn, Linde brak.

Znaczenia

1. Posiadający moc kruszenia, niszczenia (6)
- a. lek. Wyrażenia »łamiący kamień« (4)
- b. Rozbijający morskie fale (1)
2. Postępujący wbrew czemu (2)

1. Posiadający moc kruszenia, niszczenia [co] (6):

W przen (1): Vox domini confringentis cedros: et confringet dominus cedros libani. Głos boży ieſt łamiący drzewa Cedrowe y żłomi pan bog Cedri Libanu. WróbŻołt 28/5.

a. lek. Wyrażenia »łamiący kamień« [szyk 2 : 2] (4): kiedy kozieł będzie kharmion Bluſzcżem drzewnym/ tedy krew takie^go kozła bywa łamiącza Kamień y wypądzaiącza s cżłowieka/ to ieſt z nyrek y z miechierza. FalZioł I 48d, I 56d, 126a; Saxifragum, et saxifraga vel saxifragia, Lamikámień ziele nieyákie Calculum álbo kámień łamiące. Mącz 370a.

b. Rozbijający morskie fale (1): Fluctifragus – wały ląmiacy. Calep 425a.

2. Postępujący wbrew czemu; rebellis Calep [co] (2): Rebellis – Posłu ſzenſtwo obiecane łamiaci. Calep 897a.

Wyrażenie: »wiarę łamiący« (1): Dla tegoć Rzymiánie Annibálá przeniewiernym/ á Kártágineńcżyki niesłownemi á wiárę łamiącemi [foedifragos] zwáli: iż oni y o wiárę niedbåli/ y Przymierze łámáć zwykli byli. ModrzBaz 21v.

Synonimyi 1. kruszący, niszczący; 2. gwałcący, przestępujący.

Cf ŁAMAĆ