[zaloguj się]
[pdf]

MAKOWKA (10) sb f

f (6), pl t (3) [w znacz. 2.], f a. m (1) [w funkcji n-pers].

Oba a jasne (w tym w pierwszym 1 r. błędne znakowanie), o pochylone.

Fleksja
sg pl
N makówka makówki
G Makówki makówek
A makówki

sg N makówka (2). ◊ G Makówki (1). ◊ pl N makówki (3). ◊ G makówek (1). ◊ A makówki (3).

Sł stp: makowki, Sł stp nazw os, Cn notuje, Linde XVI –XVIII w.

1. Kulista torebka nasienna niektórych roślin; muscarium Mącz; calyculus, folliculus seminum, galbulus, vesicula herbarum Cn (5): Muscarium etiam dicitur, Główká álbo máczuſzká álbo makówká ná ziołách w których naſienia ſą/ yáko ná máku/ etc. Mącz 238d.
a. Torebka maku; caput a. folliculus papaveris Cn (4): Weźmi mákowic ieſzcze nieźrzáłych/ warz ié wwodźie dżdżowey [...]: przecédźże ono á mákowki dobrze wyćiśni SienLek 121v, 86, 141 v.

W porównaniu [nawiązanie do przysłowia] (1): wichrowáta głowká/ Bo nie owá co zową/ iákoby mákowká. Co rozumku by náplwał RejZwierz 71.

2. bot. Trifolium fragiferum L. (Rost); koniczyna rozdęta, roślina z rodziny motylkowatych (Papilionaceae); trifolium Murm, Mymer1 [pl t] (3): Murm 115; Mymer1 18v; niech w niéy [wannie] źiółá będą/ ślaz obóy/ liſt grzybieniów/ rumien/ róża/ mákówki etcae Oczko 32.
3. Głowica kolumny, kapitel (1):
Szereg: »makowka a kapitel« (1): Vcżynił też y dwie mákowki á kápitelle [Duo quoque capitella fecit] ktore miáły ſtać ná wierzchu ſlupow Leop 3.Reg 7/16.
4. n-pers (1): gdi Chilka Zyakubkyem kraſzcz wlyezli do Makowky theda on na strazy stall. LibMal 1553/174.

Synonimy: 1. głowka, maczużka; 3. gałka, głowa, głowica, kapitel.

Cf MAKOWICA

ZCh