Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: [MIĘSOPUSTNIK]

Następne hasło: MIĘSOPUSTOWAĆ »

MIĘSOPUSTNY (17) ai

mięsopustny (11), miesopustny (4), mięssopustny (1), miessopustny (1); mięsopustny BartBydg, RejPos, RejZwierc (2), CzechEp, WujNT, SarnStat; mięsopustny Murm, Mącz; mięssopustny Mymer¹; miessopustny Calep; mięsopustny : miesopustny BielKron (2:1), WerGośc (2:1).

o oraz e jasne.

Fleksja

sg
m	N	miesopustny	f	N	mięsopustnå
	G	mięsopustn(e)go		G
	A	mięsopustny		A	mięsopustną

pl
N	subst	mięsopustn(e)
A	subst	mięsopustné

sg m N miesopustny (2). ◊ G mięsopustn(e)go (2). ◊ A mięsopustny (2). ◊ f N mięsopustnå (2). ◊ A mięsopustną (3). ◊ pl N subst mięsopustn(e) (3). ◊ A subst mięsopustné (3); -é (1), -(e) (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

Znaczenia

Przymiotnik od „mięsopust” ‘zapusty’ (17)

Przymiotnik od „mięsopust” ‘zapusty’ (17):

a. Przypadający na czas zapustów (13): przyćiągnęli [margrabiowie] do Rogożná/ gdzie był Krol weſoł s ſwemi dworzány cżáſu mieſopuſthnego w dźień S. Doroty BielKron 368, 381v.

W połączeniu z nazwą dnia tygodnia (5): Derſzniak s Kitwian we wtorek mięſopuſtny przyćiągnął w nocy pod Zator BielKron 388; RejZwierc 274. Cf »niedziela mięsopustna«.

Wyrażenia: »mięsopustne dni« = Bacchanalia Mymer¹, BartBydg; dies Bacchanaliorum Murm [szyk 5:1] (6): Murm 11; Mymer¹ 8v; BartBydg 17b; WerGośc 229, 230; A Oſtrzeſzowſkié [sądy] iedné ná Mięſopuſtné dni/ drugié ná Swiątki/ á trzećié pod Wiécámi Siérádzkiémi przypadáią SarnStat 726.

»niedziela mięsopustna« = pięćdziesiątnica, niedziela zapustna (3): RejPos 225v; co ſię sſtáło w źiemi Szwabſkiey/ w mieśćie Ráwenſzpurku/ Roku Páńſkie^go/ 1578. dniá dźiewiątego/ Mieśiącá Lutego/ práwie w Niedźielę Mieſopuſtną WerGośc 228; WujNT 269 marg.

b. Związany z zapustami, używany podczas zapustów; tu o rekwizytach zabaw; Bacchanalibus aptus Cn (2):

W porównaniu (1): thedy ſie wody opije/ ná grąz nie vprácuie/ á práwie ſie iáko mięſopuſthna kiſzká nádmie RejZwierc 157.

W przen (1):

Wyrażenie: »maszkara mięsopustna« (1): gdyby to rzecz prawdźiwa/ á nie máſzkárá mięſopuſtna byłá CzechEp 49.

c. Huczny, cechujący zapusty lub inne festyny ludowe; Mimalloneus Mącz (2): Mącz 221d; Bacchanal ‒ Mieſsopustni y poganski rozpuſt. Calep 121a.

Synonim: zapustny.