[zaloguj się]
[pdf]

MONASTER (22) sb m

monaster (15), monasterz (4), monastyr (3), [manaster, manastyr]; monaster LibLeg, SarnStat (5); monasterz BielKron (4); monastyr KochJez; monaster : monastyr BudNT (1 : 1), StryjKron (8 : 1).

-t- (20), -th- (2).

o oraz e jasne; -a- (11), -å- (9); -a- BielKron (4), KochJez, SarnStat (4); -a- : -å- BudNT (1 : 1), StryjKron (1 : 8)

Fleksja
sg pl
N monaster monastery
G monastera monasterów
A monastery
L monasterze, monasterzu

sg N monaster (3). ◊ G monastera (5). ◊ L monasterze (6), [monasterzu]. ◊ pl N monastery (2). ◊ G monasterów (3). ◊ A monastery (3).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVIII w.

1. Klasztor w kościele wschodnim (z gr. μοναστήριον) [monasterium – klasztor Murm 129, 173, Mymer1 8; – osobliwe, jedyne mieszkanie, klasztor Mącz 230c; klasztor Calep; klasztór – monasterium Cn] (18): Thakyeſch y o konye kthore ſſam pobrane wmonaſterze dacz bendzye raczil yego Kro. m. LibLeg 11/182v; BudNT przedm b7v; mátkę przerzeczonego/ młodego á oſtátecznego/ Kniáziá wielkiego Rezańſkiego Wdowę podſtrzygł w czernice/ y do Monáſterá przyſtroiwſzy ią wegnał. StryjKron 395, 195, 365, 597; [Rano poſzli k Precżyſtey/ co bliſko Porchowá Ieſt Mánaſter RymszaDeket 70; O nieszpornych godzinach na Bielawskiego, co z onej strony miasta w monasterzu nad rzeką strzeże z Urowieckim, dwie bacie od jeziora przyszły straży moskiewskiej PiotrDzien 315].

W polączeniu z przymiotnikiem od nazwy miejscowej (2): Był w Monáſterze Suprásłſkiem Archimandritem nieiáki Kimbar BudNT przedm b7; StryjKron 365.

W połączeniu z nazwą patrona (2): A tá poſlubiwſzy Pánu Bogu dziewicy ſtan w czyſtośći chowáć/ poſtrzygłá ſię w Cernice w Monáſterze S. Spaſfá StryjKron 274; Tám Monáſtir (Preczyſtoi Ruśin zowie) leży KochJez B2v.

Zestawienie: »Monastyr Pieczerski« = słynny klasztor prawosławny w Kijowie (1): Vmárł też Dawid Stosłáwic Kniáź Cernieiowſki/ á Syn iego Stoſſá Dawidowic wſtąpił w Zakon Cerniecki do Monaſtirá Piecerſkiego/ y názwano go Mikułá. StryjKron 185.
Szeregi: »cerkwie i monastery« (1): Pogáni Połowcy Kościoł ſtołeczny ſwiętey Zophiey/ y wſzytkie inſze Cerkwie y Monaſtery ſrogo połupili StryjKron 235; [Manaſtery [Manaſtery StryjKro 695] i cerkwi ogniem popalił StryjPocząt 581].

»kościoły i monastery« (1): A Połowcy [...] wiele ich vphow Boiárow Ruſkich poſiekli y poimáli/ Wśi/ Kośćioły/ y Monaſtery paląc y burząc StryjKron 225.

»władyctwa i monastery« (5): iednák do ſwégo żywotá poſſeſsores vżywánie mogą dáwáć/ [...] według práwá incumbentium. Tóż ſie y o dobrách Greckich Władyctw Monáſterów rozumieć ma. SarnStat 210, 182, 210 [2 r.], 1045.

2. n-loc (4): MOnáſterz miáſto napierwſze w Weſtfáliey y Biſkupie/ ktore byli Nowokrzcżeńcy oſiedli BielKron 213v, 213v [2 r.], 225v.

Synonim: 1. klasztor.

AKtt