[zaloguj się]
[pdf]

MYSZKA (17) sb f

Fleksja
sg pl
N myszka myszki
G myszki myszek
A myszkę myszki
V myszko

sg N myszka (10). ◊ G myszki (1). ◊ A myszkę (1). ◊ V myszko (1). ◊ pl N myszki (1). ◊ G myszek (2). ◊ A myszki (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

1. Dem. od „mysz” ‘gryzoń z rodziny myszowatych’; niekiedy hipokor.; musculus Mącz, Calep, Cn (10): MYſzká włocży orzeſzki/ przez láto do iámki RejZwierz 129v, 120v [2 r.]; Mącz 238b; Calep 682a.

W porównaniach (2): Herkuleśi dziſieyſzego ſwiátá/ [...] nędzniká gdzie może/ iáko myſzkę dłaźi/ Bowiem więcey ná ſkorę niż ná mięſo waży. RejZwierz 43; Nie máſz tám cżym brákowáć by był iáko Myſzká/ Náſz Ruſak káżdy ogon chce mieć iáko Liſzká. [...] Káżdy z gołá ieſt rowien śiłą Sámſonowi. PaprPan Cc3.

Przysłowie: Nie igray/ iáko mowią/ nigdy Myſzko s Kotką/ Być też wierę miáłá być/ y rodzoną ciotką. RejZwierz 118v.
Wyrażenie: »mała myszka« = mysz polna lub jakieś inne małe zwierzątko podobne do myszy; nitedula Mącz, Calep, Cn [szyk 1 : 1] (2): Mącz 247d; Nitedula, muris exigui genus esse docet Servius, alii vermem esse putant nocte lucentem – Złotnik, Myſzka mała. Calep 700a.
2. Mięsień, muskuł (prawdopodobnie najczęściej o mięśniach ramion); musculus Murm, BartBydg, Mącz (5): Murm 58; BartBydg 95; ADamas [...] A gdy będzie przywiązan v lewey myſzki, nieprziiaciele zwiciężyć cżyni FalZioł IV 46c; Musculi, Myſzki w ciele á w członkách człowieczich/ to yeſt żyłowáte mięſo Mącz 238b; Albo ieſli ták niemoże być obudzon/ tedy nábráć krowek á podłożywſzy iednę pod łuſzczynę włoſkiego orzechá przywiązáć dwie álbo trzy ná głowę w tył/ á ná myſzki do bárkow po iedney/ á ná podeſzwy tákieſz SienLek 55.
3. [Część uzbrojenia ochraniająca ramię: a pawężnik ma mieć miecz, myszkę, szyszak albo szturmbak, plachownicę i bartę. UstWojsk 149, 90.]
4. Prawdopodobnie jakiś rodzaj wymyślnej potrawy (1):
Wyrażenie: »myszki na szałwijej« (1): náſmáżę ia ciaſtká iákiego/ álbo myſzek ná ſzáłwiey. RejZwierc 59.
5. n-pers (1): Sabina filia Thome Miſchka de Szyrakow [...] recognovit LibMal 1551/163.

Synonim: 2. muszkuł.

Cf [MYSZĄTKO]

AK