[zaloguj się]
[pdf]

NIECHAJŻEĆ (33) pt

niechajżeć (23), niechżeć (10); niechajżeć RejKup, RejWiz, RejZwierz, SarnUzn, RejAp, BudBib (2); niechżeć LubPs; niechajżeć: niechżeć BibRadz (11:2), HistLan (3:2), WujNT (2:5).

W pisowni łącznej (32), w rozłącznej [żeć osobno] (1).

a pochylone; teksty nie oznaczają é albo oznaczają niekonsekwentnie; oba e prawdopodobnie jasne (tak w niechże).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Partykuła życząca; w połączeniu z trzecią osobą czasu teraźniejszego lub przyszłego tworzy formy trybu rozkazuącego w różnych jego funkcjach (np. prośby, życzenia, rady, pragnienia itp.); (w tekstach będących przekładami z łaciny „niechajżeć” + czasownik odpowiada łacińskiej formie coniunctivus lub – 1 r. – imperativus) (33): RejKup b7v; RejZwierz 24; Ci ktorzy ſie Páná boią/ niechayżeć vfáią Pánu [Timentes Dominum, fidite in Domino] BibRadz Ps 113/11; A ieſliżeć ſię nie zda ábyś mię zábił/ niechayżeć máią wzgląd ná mię/ ábych iuż więcey tych przymowiſk nie ſłycháłá. BibRadz Tob 3/17[18], *4v, Ps 7/6, 106/2, 8, 143/14 (12); A ná ten cżás gdy mną ták iáko chce ſzáfuie/ Niechayżeć iáko racży drogi me ſpráwuie. HistLan F5v, ktv, C3v, E4v, F4v; Niechayżeć teſz obcżerſtwieią kośći dwunaśćie Prorokow ná mieyſcách ſwoich BudBib Eccli 49/12, 4.Esdr 16/53; Niechżeć teraz Chriſtus on krol Iſráelſki sſtąpi z krzyża: ábyſmy vyrzeli y vwierzyli. WujNT Mar 15/32; Niechżeć wam tedy będźie iáwno/ mężowie bráćia/ iż przez tego opowieda ſię wam odpuſzczenie grzechów WujNT Act 13/38, Luc 12/35, Act 2/36, 4/10, 28/28.
Frazy: »niechajżeć będzie Bog sławion« (1): Niechayżeć będzie Bog ſławion ná wieki [Benedictus Dominus in saeculum] BibRadz Eccli 50/31.

»niechżeć Pan błogosławi« (1): Nyechżeć yuż Pan twoy s Syonu tobye błogoſłáwi LubPs cc6v.

»niechajżeć się dzieje wola pańska« (1): Niechayżeć ſię dźieie wola Páńſka [Domim voluntas fiat]. WujNT Act 21/14.

a. W konstrukcjach bezspójnikowych odpowiadających zdaniom podrzędnie złożonym; w zdaniu warunkowym [w antepozycji] (3):

Połączenia: »niechajżeć jedno« (2): Tákież miłe żołnierſtwo choć ſie odrzekáią/ Niechayżeć iedno kędy workiem zábrząkáią/ Prętko ſie záſię zlecą by do miodu pcżoły RejWiz 13v; RejAp 149v.

»niechajżeć ... wnet« (2): Niechayżeć tu więc kto teraz przez Bogá/ Oycá tylko ſámego chce rozumieć/ izaſz tu wneth Syná z Máieſtathu iego nie zrzući? SarnUzn D4; RejAp 149v.

Cf NIECH, 2. NIECHAĆ, [NIECHAJŚCI], NIECHAJŻEBY, NIECHBY, NIECHŻE

ZZa