[zaloguj się]

OTOĆ (71) pt

otoć (64), otoci (7) [tylko w formach 1 sg m praes otomci wam powiedział itp.].

Oba o jasne.

stp notuje, Cn, Linde brak.

I. Partykuła deiktyczna (71):
1. Wskazuje, kieruje uwagę na wypowiedzenie lub jeden z jego członów (65):
A. Prezentuje osobę, pojęcie, miejsce (5): otoc yeſt ktori wyſy przed toba nakrzizu BierRaj 23.
α. Wskazuje, z elipsą łącznika w orzeczeniu: to jest (4): BierRaj 23v; mowili: Ototz żalobliwa matka OpecŻyw 158; Iezuſa ſſukácie [...]/ wſtál ci z mártwych/ a nie ieſt tu/ ototz mieſce gdzie go bylo położono [Ecce locus ubi posuerunt eum Vulg Mar 16/6; otho y mieſce gdzie y było położono Leop]. OpecŻyw 165; otocz tey myley panny vyątſzą doſtoynoſzcz yſz zwyecznoſzczy w boſthwye yeſt porodzona PatKaz II 44.
B. Poprzedza zawiadomienie, obserwację, zapowiedź; ecce PolAnt, Vulg [w tym: po verba dicendi (14)] (29): BierEz G3, N; Otocieſmy dzis wzięli pocieſſenié OpecŻyw [162]v, 88v, 102, 104v, 131; PatKaz II 42; MurzNT Luc 10/19; Głos miłego mego/ othoć on idzie ſkácżąc po gorách/ przeſkákuiąc pagorki: [...] otoć on ſtoi [ecce ipse venit ...En ipse stat; oto ten idźie ... Oto on ſtoi WujBib] zá śćiáną náſſą/ pátrzáiąc przez okná Leop Cant 2/8–9, Iudic 9/31, 1.Reg 20/5; BibRadz Ps 17/11, 4.Esdr 15/28, 1.Mach 4/36, Luc 13/32, 24/49; BudBib 4.Esdr 14/18; Ku mocy Bożey mowiąc [...]. Mocy Boża/ Zywioły otoć vſtępuią KołakCath B3v; WujNT Ioann 16/32, 1.Cor 15/51.

W pozycji po spójniku (1): RejPos 9 cf »otoć to«.

Połączenia: »otoć ... a« (1): ototz filny gwált cirpię/ a niewiem tzo mám vcżynitz OpecŻyw 104.

»otoć to« (1): Iużći był vtwirdzon onym głoſem z niebá/ ktory támże wnet nád nim vſłyſzał: Iż otoć to ieſt ten ſyn moy namileyſzy [Hic est filius meus dilectus PolAnt Matth 3/17] RejPos 9.

α. Z elipsą orzeczenia lub łącznika (5): OpecŻyw 108v; Incenſa igni et ſuffoſa [...] Otoć miły panie ſpalona [winnica] ogniem j skopana WróbŻołt 79/17; Timeo miser quam hic mihi nunc rem nunciet, Otoć mię niewymownie tęgá yſz nie wiem comi zá poſelſtwo ten prziniefie. Mącz 456a.

Połączenie: »otoć tu« (2): BierEz Kv; rzekł: Nie przyidźieć kroleſtwo Boże z poſtrzeżenim: áni rzeką: Otoć tu/ ábo tám [Ecce hic, aut ecce illic; Oto tu/ (ieſt) álbo oto ondzie Leop]. WujNT Luc 17/21.

C. Poprzedza wyjaśnienie, przykład komentarz, uzasadnienie, odpowiedź; ecce PolAnt, Vulg (23): BierEz O3; Przeto nieſmętzże ſie iuż więcéy matuchno moia milá/ otociem iá ieſt s tobą vciecha twoia. OpecŻyw 164v, 150; PatKaz II 38v, 43v, 54; MurzNT Luc 7/25; Pobudź ná ty złośniki twoye rozgnyewánye/ Otoć ſye nye wſtydáyą ſtroić dziwnych złośći LubPs V2; RejAp 33v, 97v; HistLan E2v; BudBib 4.Esdr 16/38, 55; CzechEp 160; LatHar 164; Nie wzdychayćie iedni przećiw drugim bráćia: ábyśćie nie byli ſądzeni. Otoć [Ecce]/ ſędźia przede drzwiámi ſtoi. WujNT Iac 5/9.

Połączenia: »otoć już« (3): woła: [...] ſtroycie pokutę/ á gotuycie ścieſzki Pánu ſwemu/ otoć iuż przyſzedł do was/ otoć iuż kołáce we drzwi wáſze. RejPos 298v, 110.

»otoć tak« (1): Otoć ták mowi przećiw wam [...]/ Iż ſkryie twarz ſwą przed wámi LubPs gg4v.

»otoć ten« (2): Leop Mar 14/42; rzekł ku mnie/ Otoć ten ieſt wykład [Haec est interpretatio] widżenia tego. BibRadz 4.Esdr 12/10.

α. Z elipsą orzeczenia (1):

Połączenie: »otoć już« (1): wołał [św. Jan]: Stroycie niebożątká pokutę corychley/ otoć iuż nie dáleko kroleſtwo wáſze. RejPos 9v.

D. Wskazuje na wynik, konsekwencję, podsumowanie; ecce Pol, Vulg (8): A wy śie ſtrzeſzcie/ otomći wám wſzyſtko niſź przyidźie powiedźiáł [ecce praedixi vobis omnia]? MurzNT Mar 13/23; KrowObr 50; Lwiſko ſie obudzi/ kilko ich [królików] połápi/ O toć drugi do iámki/ prętko ſie pokwápi. RejZwierz 118v; BibRadz Matth 28/7; Abowiem powſtáną fałſzywi Chriſtuſowie/ y fałſzywi prorocy: y czynić będą [...] cudá/ ták iżby zwiedli (by mogło być) y wybráne. Otomći wam opowiedźiał [Ecce praedixi vobis; Otom wam opowiedział Leop]. WujNT Matth 24/25, Matth 28/7, Mar 13/23, s. 830 marg.
2. Uwydatnia, podkreśla (6):
A. Podkreśla sprzeciw, wyrzut, żal; ecce PolAnt (4): Pátrzay bráćie mego zdrayce/ Otoć żáśię dáktyłow chce BierEz L4v; OpecŻyw 139v.

Połączenia: »otoć już« (1): rzekł [anjoł]: Pánie zaſtępow/ y długoſz ſie ty niezlytuieſz nád Ieruzálem [...]? otoć iuż then rok temu ſiedmdzieſiątny [Iste iam septuagesimus annus est; iuż to śiedmdźieśiąty rok ieſt WujBib]/ Leop Zach 1/12.

»otoć teraz« (1): odpowiedziáłá/ mowiąc/ Y gdzie ſą iáłmuzny y dobrodźieyſtwá twoie? Otoć teraz ná tobie ſą znácżne [ecce cognita omnia tecum]. BibRadz Tob 2/16.

B. Podkreśla przeciwieństwo, kontrast, z elipsą orzeczenia (1):

Połączenie: »otoć tu« (1): iż przyiácháłá [królowa] od kráiow źiemie ſłucháć mądrośći Sálomonowey: á otoć tu więcey (marg) więtſzy ieſt. (–) niż Sálomon [et ecce plus quam Salomon hic; A oto więtſzy niżli Sálomon tu ieſt Leop]. WujNT Luc 11/31.

C. Podkreśla nowość, zmianę sytuacji, nieoczekiwany jej rozwój (1):

Połączenie: »a otoć« (1): A otoć [et ecce] ſą oſtateczni/ ktorzy będą pierwſzęmi/ i ſą piérwſzy ktorzy będą oſtatecznęmi. MurzNT Luc 13/30.

II. [Prawdopodobnie: Przysłówek: teraz, właśnie: ſzukay w domu Iudowym Saulá imieniem z Thárſu/ Abowiem otoć ſie modli [ecce enim orat; ábowiemći ſię oto modli WujNT] Leop Act 9/11.]

Cf OTOŻCI

MK