[zaloguj się]
[pdf]

ROZSTRZYGNIENIE (9) sb n

rozstrzygnienie (5), rostrzygnienie (3), roztrzygnienie (1); rozstrzygnienie GroicPorz (4), ZapKościer; rostrzygnienie ModrzBaz, NiemObr, WujNT; roztrzygnienie PowodPr.

rozſ- (4), roſs- (1).

Teksty nie oznaczają é oraz ó; o prawdopodobnie jasne (tak w roz-).

Fleksja
sg
N rozstrzygnieni(e)
G rozstrzygnieniå
D rozstrzygnieniu
A rostrzygnieni(e)
I rozstrzygnieni(e)m

sg N rozstrzygnieni(e) (1). ◊ G rozstrzygnieniå (4). ◊ D rozstrzygnieniu (2). ◊ A rostrzygnieni(e) (1). ◊ I rozstrzygnieni(e)m (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVII w. s.v. rozstrzygnąć; poza tym w objaśnieniu s.v. rozstrzyg.

Zadecydowanie o czymś, podjęcie decyzji rozstrzygającej [w tym: czego (4)] (9): Polacy [...] gdy ná co niemáią Práwá piſánego w Kſyęgach Práwá Máydeburſkiego/ ku rozſtrzygnieniu ſpráwy o ktorą prza ieſt/ [...] vćiekáią ſye do práwá Ceſárſkiego. GroicPorz a4, bbv.
Wyrażenia: »rostrzygnienie niezgod« (1): gdyż káżde z nich [tj. rzeczpospolita albo zgromadzenie ludzi na świecie] ma pewne y doſtáteczne ſpoſoby ná roſtrzygnienie y vſpokoienie wſzytkich niezgod y ſporow/ ktore ſię wſzczynáią miedzy poddánemi ábo mieſzczány ich. WujNT 460.

»rozstrzygnienie prawem« (2): Abowiem zapowiedź nic Práwá nie przydáie nikomu/ iedno tylko czyni pohámowánie ſtátku czyiego/ áby był w pokoiu do rozſtrzygnienia Práwem/ ktho ma lepſze Práwo. GroicPorz ee2, dd3v.

»rostrzygnienie roznic« (1): ktorzi [pograniczni narodowie i panowie] iż ſędźiego żadnego niemáią/ przeto z ſwey dobrey woli/ obieráią z obu ſtron ſędźie do roſtrzygnienia roznic [eligunt utrinque iudices controversiarum] ModrzBaz 103.

»rostrzygnienie sporow« (1): WujNT 460 cf »rostrzygnienie niezgod«.

a. Decyzja (3) : [Stąd maſz wiedźieć/ iż Decret álbo Ortel nic innego nie ieſt/ iedno rozſtrzygnienie/ ktore Sędźia ná Sądźie między ſtronámi cżyni. SzczerbSpecSax 67 (Linde s.v. rozstrzygnąć).]

roztrzygnienie o co (1): Lacne á pobożne roztrzygnienie o Kompoſicią y o Konfederácią. PowodPr 46 marg.

Wyrażenie: »prawne rozstrzygnienie« (1): A za Szacunkiem według iego [Jędrzeja Gulika] wydatku y poprawy wyzei napiſany Ian Skiba ma za swe dostać za iego zeznaniem na mieiſcu iemu naznaczonym. ieſliby iego wolia [lege: wolą] albo za prawnym roſstrzignieniem Co by przibudowal albo poprawil. ZapKościer 1581/18.
Szeregi: »rozsądek i rostrzygnienie« (1): do ktorego [Konstantynusa] ſię też oni mili Oycowie/ z krzywdámi ſwymi vćiekli/ [...] proſząc od niego rozſądku/ y roſtrzygnienia NiemObr 58.

[»rostrzygnienie albo rozwiązanie«: Błażeńſtwo to ieſt nieroſtrzygnienie álbo rozwiazánie [!]/ gdy według rozſądku ludzkiego odpowiedź bywa zmyſloná/ á z ſłowá Bożego nie bywa wyczerpnioná. PiotrGonTrzech 33v.]

Synonimy: a. rozsądek, rozsądzenie, rozwiązanie.

Cf ROSTRZYGNĄĆ

MN