[zaloguj się]
[pdf]

ROZWESELIĆ (24) vb pf

o oraz oba e prawdopodobnie jasne (tak w rozweselać).

Fleksja
inf rozweselić
praet
sg pl
2 m -ś rozweselił m pers
3 m rozweselił m pers rozweselili
f rozweseliła m an
imperativus
sg
2 rozwes(e)l
conditionalis
sg
3 m by rozweselił

inf rozweselić (5). ◊ fut 2 sg rozweselisz (1). ◊ 3 sg rozweseli (2). ◊ praet 2 sg m -ś rozweselił (1). ◊ 3 sg m rozweselił (4). f rozweseliła (2). ◊ 3 pl m pers rozweselili (1). ◊ imp 2 sg rozwes(e)l (5). ◊ con 3 sg m by rozweselił (2). ◊ part praet act rozweseliwszy (1).

Sł stp brak, Cn s.v. rozweselam kogo, Linde bez cytatu.

Uczynić wesołym, radosnym, uradować, ucieszyć; laetificare PolAnt, Vulg; iucundare Vulg; iucunditate afficere PolAnt [kogo, co] (24): [panna Maryja] porodzywſzy ſyna bozego myala wſzytek ſzwyat y anyoly rozueſelycz PatKaz II 76v, 59, 61v, 85; á ná oſtátek powiedáiąc im ſen wiáry godny/ bárzo ie rozweſelił. BibRadz 2.Mach 15/11, 4.Esdr 12/34; áby [Pan] nas miłośćiwie á łáſkáwie rátowáć racżył/ á dał nam powſtáć s tych nędznych vpadkow náſzych/ á rozweſelić y roſkocháć ty wſzyſztki [!] ſtany niebieſkie. RejPos 165v, 169; CzechEp 178; GDy ſię Kryſtus národźił/ Anioły rozweſelił/ z rádośćią mu ſpiewáli/ Bogu cżeść chwałę dáli ArtKanc B3v, B4.

rozweselić czym (2): Wyznam cyebye Pánye moy z vmyſłu ſtałego/ Iżeś mye rozweſelił ſpráwą twey możnośći/ Mocą rąk twych prziwiodłeś mye k wielkiey rádośći. LubPs V2; A też choćiaſz pijáńſtwem/ bieſiádámi/ kołácyámi/ muzyką/ inſtrumentámi rozmáitymi/ ſerce twe rozweſelić chcą CzechRozm 113.

W przeciwstawieniach: »rozweselić ... zasmucon(y) (2), trapić« (3): Rozweſel nas przez thák długi cżás iákoś nas trapił BibRadz Ps 89/15; Bo iesli ia was záſmucam/ á ktoż ieſt coby mię rozweſelił/ chyba záſmucony zemnie? BudNT 2.Cor 2/3[2]; WujNT 2.Cor 2/2.

Zwroty: »rozweselić w radości« (1): Rácż mi być moy Pánie miłośćiwy/ k tobie wołam záwżdy pokim żywy/ Rozweſel mię Boże moy w rádośći/ k tobie wołam głoſem mym w żáłośći. ArtKanc Q14v.

»rozweselić w troskach« (1): Rozweſel myę w tych troſkach co ná ſobye noſſę. LubPs T2.

W przen (7):
Zwroty: »rozweselić duszę« = laetificare animam Vulg, PolAnt [szyk zmienny] (3): o myla matko matky bozey ſzwyąta hanno, o yakyeſch ueſele twoye bylo noſzącz tą uczyeſną dzyeueczką ktora duſſą twoyą roſzweſelyla y ſercze roſlodzyla PatKaz II 84v; Leop Ps 85/4; BudBib Ps 85/4.

»rozweselić serce« = iucunditate afficere cor PolAnt [szyk zmienny] (4): LubPs X5v; Bo krotofilá káżda ſkądkolwiek przypádnie/ Záfráſowáne ſerce rozweſeli ſnádnie RejZwierc 239; BudBib Iudic 19/22; CzechRozm 113.

Synonimy: pocieszyć, rozkochać, rozradować, uradować.

Formacje współrdzenne cf WESELIĆ.

RS, ALKa