[zaloguj się]
[pdf]

PRASOWAĆ (10) vb impf

-s- (6), -ss- (4).

Oba a oraz o jasne.

Fleksja
inf prasować
indicativus
praes
sg pl
3 prasuje prasują
praet
sg
1 m prasował(e)m
3 m prasowåł
impersonalis
praet prasow(a)no

inf prasować (1). ◊ praes 3 sg prasuje (1). ◊ 3 pl prasują (5). ◊ praet [1 sg m prasował(e)m.] ◊ 3 sg m prasowåł (1). ◊ impers praet prasow(a)no (2).

Składnia dopełnienia sprawcy przy impers: prasowano przez kogo (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde także XVII – XVIII w.

1. Wyciskać przy użyciu prasy, tłoczyć; condensare ponderibus, premere praelis, subicere praelo Cn [co] (5):

W porównaniu (1): rzężą [w Sycylijej] przy źiemi on rogoz cukrowy/ porzeżą ná cżłonki y tłuką/ potym práſuią iáko oley przez pilſni/ wárzą ten ſok w nacżyniu BielKron 276v.

Zwroty: »grona prasować« (1): Protropon – Muſzt [tj. moszcz] ſam przez ſie ſaczaczy ſie [lege: sączący się], niz grona praſsuią. Calep [867]a.

»wino prasować« (3): [Żydzi nie jedzą mięsa] Thákież y nabiáłu/ thylko co ſámi ſpráwuią/ y Wino co ſámi práſuią/ piją. BielKron 465; Mącz 458c; Deuteria – Winno podleiſze, ktore praſsuią polawſzij wodą winnich słodzin. Calep 316b.

Szereg: »prasować, wydskać« (1): Torcular, Práſá y práſownia/ to yeſt/ dóm gdzie wino práſuyą/ wyćiskáyą. Mącz 458c.
2. Drukować książki (3):

prasować co (1): FalZiołSpicz V 119v; [[przedmowa Wietora] A żeby ſie też ięzyk Polſki ſzyrzył: práſowałem ie [książki Erazma o języku] ſpilnoſćią/ y W.M. pánu memu miłoſćiwemu ie przypiſuię y offiáruię ErazmJęzyk +3 (Linde)].

W połączeniu z nazwiskiem drukarza i miejscem druku (2): BielŻyw kt; Praſſowano w Krakowie przez Floriana vnglera. Roku od narodzenia Bożego. 1535. GlabGad P8v.

W przen (1): Tak pilnie [Floryjan] praſuie ty to ſlodkie grona, Ktorich vżywa ta ſlawna korona [...] Mieyże dzięk z tey pracze miły Florijanie, [...] Zeć twa praſa ięzyk naſz ſlicżnie wytłocżyła FalZiołSpicz V 119v.
3. Przyciskać; przen (1):
Zwrot: »prasować prasę wina gniewu« (1): A z vſt iego pochodził miecż ná obye ſtronie oſtry/ [...] á ten práſował práſę winá gniewu ſrogiego Bogá wſzechmogącego [calcat torcular vini furoris irae Dei omnipotentis Vulg Apoc 19/15]. RejAp 19/15.
*** Dubium (1): Ignem subicere, Ogień práſowáć. podętknąć. Mącz 163a.

Synonimy: 1. cisnąć, wyciskać, wytłaczać; 2. drukować, imprymować, tłoczyć, wybijać, wyciskać.

Formacje współrdzenne: wyprasować, zaprasować.

Cf PRASOWANIE, PRASOWANY

LW