[zaloguj się]
[pdf]

PRZEDAWAĆ SIĘ (5) vb impf

e jasne; w formach odmiennych -daj-, -dåw-. ◊ W formach praes: -daj- (3) RejWiz, Mącz, Calep, -dåw- (2) BielKron, CzechEp.

Fleksja
indicativus
praes
sg pl
1 przedaję się
3 przedaje się przedåwają się, przedają się
praet
sg pl
3 m przedåwåł się m pers przedåwali się

praes 1 sg przedaję się (1). ◊ 3 sg przedaje się (1). ◊ 3 pl przedåwają się (2), przedają się (1). ◊ [praet 3 sg m przedåwåł się. ◊ 3 pl m pers przedåwali się.]

Sł stp brak, Cn s.v. zaprzedawam się, Linde także XVIII w. s.v. przedać.

1. Sprzedawać siebie; publicare Mącz; vendere se Cn (4):
Zwrot: »w niewolą się przedawać« (2): Choć drudzy z Bożey łáſki ſłuſzną żywność máią/ A wżdy ſie dla pożytkow w niewolą przedáią. RejWiz 104; Ale proſty lud Kmiecy w wielkiey niewoli/ á ſámi ſie w nię przedawáią. BielKron 437.
a. O prostytucji (2): Publicat vulgo corpus suum meretrix, Czyni ſie poſpolitą/ Przedáye ſie. Mącz 329b.
Zwrot: »przedawać się do kurestwa« (1): Prosto, Pudicitiam vaenalem habeo, corpore quaestum facio – Przedaię ſie do kureſtwa. Calep [865]a.
2. [Poddawać się, oddawać się pod czyjąś władzę [do kogo]: Co obaczywſzy inſzy Wołyńcy/ iż im Kniáziá y wodzá nie sſtało/ wnet z wielkim á záłoſnym [!] nárzekániem/ rożno gdzie kto mogł vćiekáli/ á drudzy ſie do Litwy zwyćiężcow przedawáli. StryjKron 392 (Linde s.v. przedać).]
3. Przedstawiać się jako ktoś, mówić o sobie, że jest się kimś, jakimś [za kogo, [za jakiego]] (1): Bo iáko tam Michał ś. nie walcżył zbroią [...] ále iáko duch z duchem: przetożby też y tym duchownikom/ zá iákie ſię przedawáią/ duchownym ſpoſobem walcżyć potrzebá CzechEp 99; [Był ná on cżas w Hipponie Mánicheyſki kácermiſtrz Fortunatus/ ktory ſie zá vcżonego bárzo przedawał SkarŻyw 805 (Linde z wyd. z 1780 r.: pokazywać się)].
4. [W funkcji strony biernej: być sprzedawanym [per aliquot (= po ile)]: ktore [beczki soli] się przedawają w Bidgoszci per fl. 1/18. LustrRus II 261.]

Synonimy: 2. polecać się, poruczać się, powierzać się.

Formacje współrdzenne cf DAĆ SIĘ.

LWil