[zaloguj się]

PRZEŹRZANY (121) part praet pass pf

przeźrzany, przeźrzan (48), przejrzan, przejrzany (41), przeźrany (9), przejźrzany (8), [przejźrany], przeźrzan, przeźrzany a. przezrzan, przezrzany (10), przejźrzany a. przejzrzany (3), przejźrany a. przejzrany (2); przeźrzan(y) RejWiz (2), SienLek, RejZwierc (2), CzechEp; przejrzan(y) RejJóz (3), RejKup (2), KrowObr, KwiatKsiąż, GrzegŚm, WujJudConf, PaprPan, GrochKal, Phil, PowodPr, SkarKaz (3); przeźrany KromRozm III (8), SzarzRyt; przejźrzany NiemObr, ReszPrz, GrabowSet, LatHar (2), SarnStat; przeźrzan(y) a. przezrzan(y) PatKaz I (4), PatKaz II, PatKaz III (3), WróbŻołtGlab, RejPs; przejźrany a. przejzrany BibRadz; przeźrzan(y) : przejrzan(y) : przejźrzany : przejźrzany a. przejzrzany : przejźrany a. przejzrany BielKron (1:1), Mącz (–:–:2:2), RejAp (4:2), RejPos (36:11), WujJud (1:2), Calep (–:1:–:–1), WujNT (–:8:–:1).

przeźrzany (98), przeźrzan (18), przeźrzany a. przeźrzan (5).

e jasne; a w formach złożonych jasne, w formach niezłożonych pochylone.

Fleksja
sg
mNprzeźrzany, przeźrzån fNprzeźrzåna, przeźrzanå, przeźrzan(a) nNprzeźrzåno, przeźrzan(e)
Gprzeźrzan(e)go Gprzeźrzan(e)j Gprzejźrzan(e)go
Dprzeźrzan(e)mu Dprzeźrzan(e)j D
A A Aprzeźran(e)
Iprzeźrzanym I I
Lprzejrzanym Lprzejrzan(e)j L
Vprzeźrzany Vprzejźrzanå V
pl
N m pers przeźrz(e)ni, przeźrzani
subst przeźrzané
G przeźrzanych
D przeźrzanym
A m pers przeźrzan(e)
L przejrzanych
V m pers przejrzani

sg m N przeźrzany (20), przeźrzån (7); ~ (attrib) -any (4); ~ (praed) -any (9) WróbŻołtGlab, BielKron, WujJud, WujJudConf, CzechEp, WujNT (4), -ån (7) KrowObr, RejPos (5), RejZwierc.G przeźrzan(e)go (6).D przeźrzan(e)mu (2).I przeźrzanym (2).L przejrzanym (1).V przeźrzany (1).f N (praed) przeźrzåna (6), przeźrzanå (2), przeźrzan(a) (5); -a RejPs, BibRadz; -a : -å RejPos (4:2).G przeźrzan(e)j (6).D przeźrzan(e)j (2).L przejrzan(e)j (1).V przejźrzanå (1).n N (praed) przeźrzåno (5), przeźrzan(e) (2); -o PatKaz III (2), BielKron, RejAp; -(e) KwiatKsiąż; -o : -(e) RejPos (1:1).G przejźrzan(e)go (1).A przeźran(e) (1).pl N m pers przeźrz(e)ni (25), przeźrzani (4); -ani RejZwierc, WujJud; -(e)ni : -ani WujNT (1:2). subst przeźrzané (8); -é (1), -(e) (7).G przeźrzanych (4).D przeźrzanym (4).A m pers przeźrzan(e) (4).L przejrzanych (1).V m pers przejrzani (1).

Składnia dopełnienia sprawcy: przeźrzan(y) od kogo (33), przez kogo (3); przez kogo WróbŻołtGlab; od kogo : przez kogo RejPos (19:2).

stp brak, Cn: przejrzany, Linde także XVIIXVIII w. s.v. przejrzeć.

1. Przedwiecznym zrządzeniem bożym postanowiony, przeznaczony; praedestinatus Mącz; praecognitus Vulg; praecognitatus, praevisus Cn (105):
a. O osobach: wybrany do bycia kimś, do wypełnienia jakiejś roli lub do określonego losu wiecznego [w tym: o wybranych do zbawienia (82), skazanych na potępienie (9)] (91): Crystus pan od panny narodzony od uyekow mathcze ſwey przeſrzaney ządal kozdego dobrego PatKaz I 9, 9v; RejJóz A2; Tylko ſam Moiżeſz/ ktory był kſiążę á wodz onego ludu od ſámego Páná przeźrzány/ wſtąpił ná onę gorę/ y wziął tám wielkie á rozmáite obietnice y pociechy ludowi onemu RejPos 141; Gdyż ty [Panie]/ nie tylko ty kthorzy ſą przeźrzeni od ciebie/ Ale y pogány y niewierniki opátrowáć racżyſz/ gdy ſie iedno vciekáią á záwołáią do ciebie RejPos 218v, 42v, 43, 156, 176v, 216v, 281, 285; A czoż byłá zá przycżyná ták wielka iż ſwiát był potopem zginął? iedno iáko piſmo powiáda/ iż ſynowie przeźrzáni poymowáli dziewki ludzkie/ iż były czudne/ wedle woley ſwoiey. RejZwierc 260v; Bo śiłá ich ieſt w Kośćiele/ ktorzy ſie Krześćiány zową/ ktorzy przedśię nie ſą przeźrzáni. WujJud 68; Przetoż ſzalone ſą one mowy ludzi zátráconych: Ieſlim ieſt przeyrzány/ tedy/ bym nagorzey żył/ będę zbáwion. WujNT 810, 505, 564; PowodPr 29 marg; [Wſzyſcy ieſteſmy przeirzani Gdy obietnicząm wierzemi. RozmSzat g2; BudArt V2v].

przeźrzany do czego (4): á thák iáko ſłyſzyſz iż [chytrkowie, łakomcy i ci, którzy tego świata naśladują] nie ſą naznácżeni známieniem Páńſkim/ to ieſt/ iż nie ſą przeźrzeni do miłoſierdzya Páńſkiego RejAp 78v, 108v; Abowiem widźimy iáko ich wiele nie wiedzą/ y thuſz przed śmierćią bárzo wątpią o żywoćie wiecżnym/ ieſli ſą przeyrzeni álbo nie ſą do niego. GrzegŚm 46; WujJudConf 68v; [SkarKaz 588 (Linde)].

przeźrzany dla kogo (1): A ták ty nędzny á ociążony cżłowiecże/ [...] pytay ſie do tákiego wiernego poſłá od Páná ſwego/ dla ciebie od niego zrządzonego y przeźrzánego RejPos 119v.

przeźrzany ku czemu (1): Słuchayże pilno y ty páſterzu/ ábo thy powołány á przeźrzány od Páná/ ku ſpráwowániu á ku rządzeniu ſpraw iego/ y ty też owiecżko ſtádá tego RejPos 281.

przeźrzany na co (22): Skąd ſye znáczy y okázuye/ iż nye tylko wybráni á zrządzeni ku zbáwienyu/ tu ná ſwyećye w koſcyele ſą/ ále y źli á przeźreni ná potęmpyenye. KromRozm III D, C6v, C7, D2v, D5, E7v; KrowObr 156; BielKron 127; RejAp 69v, Ee; A ták tu może być wielka pociechá tym/ ktorzy ábo w vpadkoch/ ábo w przygodach leżą/ á ſtátecżnie cżekáią zmiłowánia Páńſkiego/ nádziewáiącz ſie/ iż ſą przeyrzeni ná ſąd á ná naczynie miłoſierdzia Páńſkiego RejPos 74; iż iuż pánná ná to wybraná á z dawná przeźrzaná byłá/ s ktorey ſie to cżłowiecżeńſtwo ſwięte/ z Boſtwá zácżęte/ zyáwić á okázáć miáło. RejPos 303v; ſiedzyeć ná práwicy ábo ná lewicy moiey/ toć nie ieſt moiá rzecż dáć wam/ iedno tylko tym ktorzy ſą ná to przeźrzeni/ á kthorym to ieſt zgotowano od Oycá moiego. RejPos 313v, 74, 195v, 269v marg, 274v, 286v; RejZwierc 204; Tácy poświęceni w żywoćie máią ten przywiley: iż wiedzą o ſwoim nápiſániu do kśiąg żywotá wiecznego: iż ſą przeyrzeni ná chwałę Bożą wieczną SkarKaz 577b; [Nad wſzyſtkiemi ſię zmilował. Tak ze wſzyſciſmy przeirzeny Naſbawienie gdy wierzemy. RozmSzat g2v; BielKron 1551 28; PrzechOkaz F5]. Cf Ze zdaniem celowym.

przeźrzany kim (3): marya panna [...] oſobnym przyuyilegem byla obdarowana bo matką bozą byla przeſzrzana PatKaz I 9, 1; PatKaz III 88.

przeźrzany czym [= obdarzony czymś] (1): Ale ći záſię kthorzy ſą preźrzeni [!] od Páná rozumy/ godnoſciámi/ y ſpráwámi dobremi/ [...] ſłuſznie nie máią gárdzić tym funtem ſwoim/ á thym dobrodzyeyſtwem iego. RejPos 317.

przeźrzany kiedy [= w najdalszej przeszłości] (4): PatKaz III 88; Iáko y oná pánná/ będąc ták wielkiego ſtanu/ ktora ieſzcże w Ráiu przeyrzaná byłá/ kthorą zwał Anyoł nabłogoſłáwieńſzą miedzy wſzemi niewiáſtámi [nie chłubiła się z tego dostojeństwa] RejPos 13v; NiemObr 119; [jesteście wykupieni krwią Chrystusa] ácz przeyrzánego przed záłożenim świátá: ále tych czáſow oſtátecznych oznaymionego dla was WujNT 1.Petr 1/20 [przekład tego samego tekstu NiemObr].

cum infbyćkim (1): RejPos 269v; [niektóra panna nabożna] ſwiętey Annie żadney chwáły niechćyáłá cżynić dla tego iż miáłá trzech męzow ieden po drugim gdyż [tj. mimo ] [Anna] przezraná byłá być mátką mátki bożey JanKoszŻyw E3v].

Ze zdaniem celowym [w tym z zapowiednikiem: na to (2); aby, żeby] (3): RejPos 123v; [Chrystus] ták iáko był od Bogá ná to przeźrzány/ żeby nas iáko báran nie pomázány krwią ſwoią odkupił: ták nam to wſzytko ſpráwił CzechEp 318; WujNT 493.

W połączeniu szeregowym (1): iz ten ſwięthy cżłowiek á then zwolennik Páńſki [Maciej]/ nigdy o tym nic nie myſląc/ nigdy ſie tego nie nádzyewáiąc/ ieſt náznácżon/ przeźrzan/ y powołan práwie przez Duchá ſwiętego/ ná ſtan Apoſtolſki RejPos 286v.

Wyrażenia: »z dawna, dawno przeźrzany« (9:1): Wſwem ſię Cżiele na Swiat z yawił Ktore Duchem Swiętym ſprawił. [...] Spannj cżiſteỳ a wybraney Dawno naniebie prżeyrzaney RejKup ſ4v; Wtem pſálmie iawne proroctwo o Kryſtuſie y iáko pan Bog miał wielmożnoſć iego wywyſſyć y iáko zdáwná ieſt przezrzaná ſwięta mátká iego ktora ſie miáłá ſtać vczęſniczką kroleſtwá iego. RejPs 67v; RejPos 11v, 164v, 195v, 271, 274 (8).

»w Pánie Chrystusie przejrzany« (1): Niewiem iáko kto widźieć iáſnie/ y widomie poznáć może/ ieſli kto ieſt w Pánie Chriſtuſie przeyrzánym ábo nie. WujJud 68.

»przeźrzany w tajemnicach boskich, z tajemnic Trojce Św.« (1:1): od uyekow ta myla panna przeſrzana y chouana w tayemnyczach boſkych ktora {yuſz} przeuyſſzyla naſzlachethnyeyſze ſtworzenye boſkye PatKaz II 22v; RejPos 269v.

»od wiekow, z wiekow, przed wszystkimi wieki przeźrzan(y)« (3:1:1): RejPos 122v, 269, 269v [2 r.]; Pánno przed wſzyſtkimi wieki/ od Páná Bogá przeyźrzána/ modl ſię [za nami]. LatHar 500; [JanKoszŻyw D; áby on [Syn Boży]/ iáko poſrzednik/ ná tho od wieku przeyźrány/ on grzech/ [...] zgłádźił PrzechOkaz F5].

Szeregi: »przejrzany a naznaczony« (1): Tám iuż Pan opowiádáć racży/ iż żadnj ſtrách ludziom przeyrzánym á náznáczonym od niego ſzkodzić nigdy nie może. RejAp CCv. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»przejrzany i obrocony« (1): [niewiasta poganka] byłá grzeſznicá/ á byłá dáleko oddalona od ſpołecżnośći przebránych Páńſkich/ á wſzytká byłá w gniewie Páńſkim/ á byłá iuż práwie przeyrzána y obrocona ná ſąd á ná naczynie pomſthy á gniewu Páńſkiego RejPos 74.

»przeźrzany a opatrzony« (1): Cżemu nie pomniſz iż ći przeźrzeni á opátrzeni od niego/ iuż máło potrzebuią pomocy twoiey. RejPos 243.

»przeźrzan(y) i postanowion(y)« (2): RejPos 280; Tákże też gdy przed ſwe ocży poſtáwiſz Dawidá onego krolá ſwiętego/ kthory był dziwnie przeźrzan y poſtánowion ná kroleſtwo żydowſkie od Páná. RejZwierc 204.

»przeźrzany a (i) powołany (a. zawołany)« [szyk 4:1] (5): A tu iuż będzyeſz dobrodzyeiem káżdego/ á thu iuż vkażeſz wſzytki znáki po ſobie/ iżeś ieſt práwy ſługá Páná thwoiego/ á práwie właſnie przeźrzany á powołány od niego/ ku pocieſze ludu iego. RejPos 317v, 22v [2 r.], 239, 281. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»przejrzan i przełożon« (1): Miedzy ktoremi [prawdziwymi sługami słowa bożego] był też przeyrzan y przełożon ten doſtoyny Szcżepan s. RejPos 21v.

»przejrzan i skazan« (1): By też tzłowiek był nagrzeſznieyſzy/ y iuſz od Bogá przeyrzan y ſkazan ná męki wiekuiſte: Ieſli ſię będzie około tego Zołtarzá Pánny Maryey vſtháwitznie obierał/ vydzie potępienia wietznego. KrowObr 156.

[»przejrzany i wezwany«: [O Aleksandrze Wielkim zminkę czynią] gdzie go Daniel piſze kozłem/ a krolá Perskiego skopem/ iż kozieł skopu miał przemoc/ [....] ábowiem ten cżłowiek ná tho od Bogá był przeyrzány y wezwány/ y inym ná przykład dány/ ſtemi cnotámi BielKron 1551 28.]

»przeźrzany, (a, i) wybrany (a. obrany, a. przebrany)« [szyk 4:1] (5): Mącz 83b; RejPos 282, 303v; WujJud 68v; Y ktokolwiek wierzy á w Chriſtuśie Pánie mieſzka/ iuż przeyrzány ieſt/ y wybrány do żywotá wiecżnego. WujJudConf 68v; [z tym idźie káżde przeyrzenie Bożé/ iż ten ktory ieſt do zbáwienia przeyrzány y wybrany/ y kthoremu tám zgotowano chwałę wieczną: bez tych drog y śrzodkow być nie ma. SkarKaz 588 (Linde s.v. przejrzeć)].

»zrządzony i przeźrzany« (1): RejPos 119v cf przeźrzany dla kogo.

α. W funkcji rzeczownika (14): KromRozm III E7v [2 r.]; Przeźrzeni w obronie chodzą. RejWiz 95 marg [idem] Dd; RejPos 238v marg; ále ieſli ſię ſpodziewaſz być iednym z przeyrzánych (bo tego pewnie wiedzieć nie możeſz) tedy dobrze czyń WujNT 810, 493 marg, Bbbbbb3; [te ſą 45 Artikuły Wiklefowe: [...] 8. [artykuł] Papież ieſli ieſt Przeźrzánym/ y złym á ztąd członkiem Diabelſkim: niema mocy nád Wiernymi/ od kogo ſobie dáney/ tylko podobno od Ceſárzá. HerbOdpow [Vv8]; 26. [artykuł Wiklefowy] Modlitwá Przeźrzánego nic nieważy. HerbOdpow Xx; Ponieważ poſtanowił [Bóg] dźień/ ktorego ma ſędzić świát w ſprawiedliwośći/ przez męża/ ktorego przeyrzał. rć. (marg) Dzie. 17. wirſz 31. (–) Tu ſyna Bożego Paweł Apoſtoł y mężem y przeyrzanym zowie. BudArt V2v].

przeźrzany czyj [w tym: pron poss (3), ai (1)] (4): RejKup o2v; Słuchayże iáko nas tu ten wſzechmogący Pan á ociec s tey ſrogiey á nędzney niedbáłośći przeſtrzegáć á vpomináć racży/ mowiąc ku káżdemu z nas/ á zwłaſzcżá ku przeźrzánym á ku powolnym ſwoim RejPos 345, 205v. Cf »przeźrzany Pański«.

Wyrażenie: »przeźrzany Pański« (1): A thu iuż też pewnie wiedz iż mu [niewiernikowi] ſie też wſzytko wſpák/ á nie ták iáko themu wiernemu á przeźrzánemu Páńſkiemu/ záwżdy obroćić muśi. RejPos 285.
Szeregi: »powołany a przeźrzany« (1): Ale nam powołánym á przeźrzánym ſwoim nierowno inácżey racżył dáć á rozſzáfowáć ty vpominki á ty dáry ſwoie. RejPos 205v.

»wierny a przeźrzany« (1): RejPos 285 cf »przeźrzany Pański«.

»przejrzany i wybrany« [szyk 1:1] (2): RejPos 65v; Kośćioł Boży [...] ná ziemi nie ieſt z ſámych wybránych y przeyrzánych SkarKaz Ooood.

b. O sprawach dotyczących życia i losu człowieka (14): Prżeyrżane ſprauy od Boga kazdego cżłowieka RejJóz Q marg; TEn [Kazimierz Sprawiedliwy] ácż iuż był ſwoy vmyſł tym pilnie zábáwił/ Aby ná ſłużbye Bożey látá ſwoie trawił/ Ale żaden od niego [Boga] ſzcżęſcia [tj. losu] przeyrzánego/ Nie vydzye PaprPan Dd4; SzarzRyt C2v.

W połączeniu szeregowym (1): nacz yuſz yaſną uyarą wzglądamy [...] to tak bylo od boga przed uyeky przeſzrzano zrządzono ſkonczono PatKaz III 106v.

Wyrażenia: »przej(ź)rzany czas« [szyk 1:1] (2): ReszPrz 20; Ale przyydźie cżás przeyrzány od Bogá/ Gdy nieprzyiaćioł twych nie vydźie nogá GrochKal 28.

»z dawna przeźrzan« (1): gdyż to było z dawná przeźrzano w táiemnicach tego dziwnego Boſtwá/ iż inácżey nie mogł być zbáwion narod ludzki/ iedno rozlaniem krwie niewinnego cżłowiecżeńſtwá Páńſkiego. RejAp 52.

»przeźrzan(y) w tajemnicach Bostwa (a. Trojce Św.), z tajemnic niebieskich« (2:1): RejAp 52; IZ tho rzecż ieſt od wiekow przeźrzána y poſthánowiona w táiemnicach Troyce s. áby dzyeń przyſcia Páná náſzego/ á ſtráſzliwego ſądu iego/ [...] żadnemu ſthworzeniu/ áni ná niebie áni ná zyemi/ nie miał być obiáwion. RejPos 258, 200.

»od wiekow (wieku), przed wieki przeźrzan(y)« [szyk 3:1] (3:1): narodzenye maryey panny od uyekow yeſt w myſzly boſkyey y bylo przeſrzano PatKaz III 87v, 106v; RejPos 258; Bo też y ná Anyoły zlał ſię pożytek męki Páńſkiey: [...] y dla przeyźrzáney od wieku śmierći Páná Iezuſowey/ w wielu rzecżách dobrze im vcżyniono LatHar 260.

»w Pańskiej woli, w myśli boskiej przejrzan(y)« (1:1): PatKaz I II 87v; A cżoſz gdy tak w pańskiey woli rzecż przeyrzana była Aby nas naſza niecznota na ſwiecie zywiła RejJóz O8v.

Szeregi: »przeźrzan a dopuszczon« (1): á wnet mu [Jezus Piłatowi] powiedzyeć racżył: Iż nie miałżebyś ty nędzniku żadney mocy nádemną/ by tho nie było przeźrzano á tobie tego dopuſzcżono [nisi tibi datum esset Vulg Ioann 19/11] z dawnych táiemnic niebieſkich. RejPos 200.

»przejźrzany i naznaczony« (1): Stąd obacżcie że toż co piſáli/ vcżyli/ y cżynili/ Apoſtołowie [...]: toż cżynili y vcżyli ich zwolenicy/ [...] káżdy ſwego od BOgá przeyźrzánego y náznácżonego cżáſu. ReszPrz 20.

»przeźrzan i opatrzon« (1): Abowiem iuż tákiego káżdego ſtan ieſt nieomylnie przeźrzan/ y opátrzon/ á minąć go nigdy nie może/ y tu ná zyemi y ná niebie RejPos 315v.

»przeźrzany i postanowiony« (1): RejPos 258 cf »przeźrzany w tajemnicach Trojce Św.«.

»przeźrzany a sprawiony« (1): A toć ſą ty wdzięcżne potráwy twoie/ tobie od wiekow od Páná twego przeźrzáne á dziwnie ſpráwione. RejPos 158v.

2. Obejrzany; sprawdzony; perspectus Mącz; recensus JanStat (6): owſzem żądamy aby kthokolwiek maiąc cżás po temu [...] maiąc do ſiebie y więcey inych ku pomocy/ ktorzyby o wſzytkim ſłuſzny á godny rozſądek dáć vmieli/ áby tak od wiela ocżu tá ſpráwá święta będąc przeyzraná/ ſtatecżnie á porządnie miedzy ludźi podaná być mogłá BibRadz *5; [skazaliśmy] áby wſzytki Práwá y Státutá koronné/ [....] od pewnych Deputatów w práwie náuczonych/ ták duchownych iáko świetckich oſób były przeyźrzáné SarnStat 55.

W połączeniach szeregowych (2): Mącz 406a; ktory [egzemplarz] od Lowáńſkich Theologow pilnie ieſt przeyrzány/ popráwiony/ y z oryginałmi Graeckimi/ Syryiſkimi y z Láćińſkimi/ ſtárymi piſánymi kśięgámi znieśiony WujNT przedm 17.

Wyrażenie: »znowu przejzrzany« (1): Retractans, Odmieniáyąci/ odwoławáyąci/ też z nowu przeyzrżány. Mącz 462b.
Szereg: »przezrzany i doświadczony« (1): Ieſth theż wykład przezrzany y doſwiadcżony przez doctory piſma ſwiętego nauki Krakowſkiey WróbŻołtGlab A5.
3. Przewidziany, przepowiedziany; provisus Mącz, Calep; praesensus Calep (7): Provisus, Opátrzony/ też przeyzrzány. Mącz 495b; Praesensus – Przeirzani przabaczony [!]. Calep 839a, 867b; [Przeźrzána też rzecż ona bywá zwana/ ktora ieſzcże nie ieſt/ ále ma być ſwego cżaſu. BudArt V2v].
Wyrażenie: »z dawna przejrzan« (2): kthore ia rzecży [tj. poselstwo] spráwował co było z dawná przeyrzano. BielKron 429v; RejPos 11v.
Szeregi: »obaczony i przejrzany« (1): Bo nie ieſt to rzecż podobna/ y nigdy ſie tho nie sſtáło/ áby cżáſu poſtánawiánia kthorey R. P. z rázu práwá wſzytkie mogły ſtánąć/ gdyż wſzytki przypadki zrázu obacżone y przeyrzáne być nie mogą Phil D3.

»przejrzan i opowiedzian« (1): ktory [Jan św.] był z dawná przez Proroki przeyrzan y opowiedzian/ iż ſie miał zyáwić pirwey á vprzedzić Páná náſzego RejPos 11v.

»uprzedzony i przejrzany« (1): Bárzo iáſne ſą proroctwá przed kilką tyśięcy lat vprzedzone y przeyrzáne o wierze Chrześćijáńſkiey. SkarKaz 277a.

4. Dostrzeżony [w czym] (1): Omyłki w tych Kſyęgách przeźrzáne ſzuk[aj] Popráwá. SienLek Xxx3.
5. Zapomniany, wybaczony (2): Acżkolwiek to iego [Domicjana] niepocżczywe zabawianie [zabijanie muszek] mogło by być ſnadz przeyrzane/ gdybyſmy iedno wiedzieli [...] KwiatKsiąż G3; Zátym/ me ſerce/ do Páná wynoſzę/ By me wyſtępki złoſne/ Przeyźrzáne były/ proſzę GrabowSet L; [Co się tycze tamtych bab, iż jako nam piszecie ustawicznie rzegocą [tj. paplają], tedyć ta jest zdawna wszystkich bab natura, iżci ich myśli nigdy quiescere possunt, [...] przeto to już tak na ten czas musi być przejrzano. ListyPol 1548/184].

[przejźrzany komu: przeto łáſkáwie byli od Krolá przyięći/ y winá im przeyźrzána. BielKron 1597 612.]

Synonimy: 1. naznaczony, obrany, obrocony, postanowiony, powołany, przełożony, sprawiony, wybrany, zrządzony; 2. doświadczony; 3. przebaczony, uprzedzony; 4. doźrzan, obaczon.

Cf PRZEŹRZEĆ

LW