[zaloguj się]
[pdf]

1. ROZŁĄCZENIE (35)sb n

o oraz pierwsze e jasne, końcowe e pochylone.

Fleksja
sg
N rozłączenié
G rozłączeniå
A rozłączeni(e)
L rozłączeniu

sg N rozłączenié (21); -é (7), -(e) (14). ◊ G rozłączeniå (10); -å (7), -a (1) RejAp, -(a) (2). ◊ A rozłączeni(e) (3). ◊ L rozłączeniu (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów) s.v. rozłączyć, poza tym w objaśnieniu s.v. rozłączysty.

I. Rzeczownik od „rozłączyć się”; disiunctio Mącz, Calep, Cn; divortium Mącz, Calep; diremptus, separatio Calep, Cn; digressio, digressus, discessus, discordia Calep (27): BielKron 373; Disiunctio, Rozłączenie. Mącz 178b, 488a; Calep 324a [2 r.] 328a, 330b, 333b, 915a; WujNT 108.

rozłączenie kogo (2): BibRadz I 2b marg; Rozłączenie krewnych WujNT Matth 10 arg.

rozłączenie od kogo (1): Powiedzyał iey [Nektanabus żonie Filipa]/ nie boy ſie rozłącżenia od niego [od męża]/ ko [!] tákem wyrozumiał/ iż maſz pocżąć ſyná z bogá BielKron 122v.

rozłączenie z kim (2): A zá moy mily ſynu malotz ſie widzi/ ijż wcżora [...] byl mi dzień wielmi dlugi nędze ij ſmutku pelny/ dzień ciemnoſci ij wielkié żaloſci/ dlá twé ſmierci ij rozlącżeniá ſemną. OpecŻyw 164; Tá śmierć [cf Gen 2/17-18] ieſt rozłączenie z BOgiem człowieká/ kthory ieſt żywotem y nawyżſze dobro. BibRadz I 2b marg.

rozłączenie w czym (1): Fribusculum, discessiuncula coniugum non diuturna – W ſtadlie na czas rozłaczenię. Calep 435a.

a. O śmierci (9):

rozłączenie czyje [w tym: pron poss (3), G sb i pron (2)] (5): [mówi Maryja:] O ſynácżku moy námileyſſy/ ty znáſs iako gorzko ieſt ſertzu memu ij duſſy moié twoié rozlącżenié nocy przyſſlé OpecŻyw 159; Smierć ieſt wiecżne ſpanie rozdzielenie ciał, bogatych ſtrach [...], vciekanie żywota, żywych ſkłamanie, rozłączenie wſzech poſpolicie. BielŻyw 137; SeklPieś 20v; LatHar 637; [Gdy iuż bacżył Krol święty bliſkie ſwe z ćiałem roſtanie [...] prośił/ y vprośił/ áby w iey dzień chwalebny [tj. wniebowzięcia Marii Panny] iego rozłącżenie było. SkarŻyw 784 (Linde)].

Wyrażenia: »rozłączenie od ciała« (1): Duch ſwięty powieda/ iż iuż idą ná wiecżne á ná roſkoſzne odpocżynienie ſwoie ći ktorzy w Pánu vmieráią proſto z rozłącżeniá od ciáłá ſwego RejAp 124v.

»rozłączenie dusze z ciałem« [szyk 1:1] (2): Záłoſne y boleſne duſze z ćiáłem do dniá ſądnego rozłącżenie. LatHar 669, 639.

»rozłączenie z tym(to) światem« [szyk 3:2] (5): SeklPieś 20v; Ziednay mi [Maryjo] [...] pobożne z tym świátem rozłącżenie/ y miłe w Pánu Bogu moim Synu twoim/ záſnienie/ á potym [...] chwały wiekuiſtey pewne y weſołe domieſzcżenie. LatHar 39; o S. Auguſtynie to nápiſał Poſſydonius [...]/ że będąc bliſkim rozłącżenia z tym świátem/ kazał ſobie dáć Pſálmy Pokutne LatHar 157, 469, 637.

Szereg: »skonanie, rozłączenie z światem« (1): Doſkonania/ rozłączenia mego s tymto światem/ raczyſz mi pomoc przed ſię trwać w kaiącym żywocie SeklPieś 20v.
b. Rozstanie się małżeństwa, rozwód (2):

rozłączenie kogo z kim (1): Divortium, Diremptio matrimonii, inter virum et uxorem – Rozłaczenie meza z zoną, rozwod. Calep 337a.

Wyrażenie: »rozłączenie stadła małżeńskiego« (1): Repudium – Rozłaczenie ſtadła małzenskiego. Calep 915a.
II. Rzeczownik od „rozłączyć”; dissociatio Mącz, Cn; separatio Vulg, Cn; disclusio Calep (8): A przypátrzyć ſię możemy/ ktorych to Páweł nápominał [...]/ iż tákowych ktorzy mieſzkáiąc między niewiernemi/ w ſąśiectwie z nimi będąc/ przedśię od nich ſię odłęcżáć powinni byli. Tákoweć rozłącżenie [...] Ewánielia z ſobą przynośi. NiemObr 12; Calep 329b, 969a.

rozłączenie kogo (coll.) (1): Dissociatio, Rozłączenie/ rozporcie dobrego towárziſtwá. Mącz 398b.

rozłączenie czego od czego [w tym: czego (żywotne) od czego (żywotne) (1)] (3): GlabGad D2; Logice vel logica, Nauká rozmawiánia/ Diſputowánia prawdy od fáłſzu rozłączenia. Mącz 196d; Rozłączenie kozłow od owiec. SkarKaz 6b marg.

W przeciwstawieniu: »pokoj ... rozłączenie« (1): Mniemaćieſz ábych przyſzedł dáwáć pokoy ná źiemię? Bynamniey/ mowię wam: owſzem rozłączenie. WujNT Luc 12/51.

Cf ROZŁĄCZYĆ, ROZŁĄCZYĆ SIĘ, ROZŁUKA

PP