[zaloguj się]

47. Pl t jako oboczność hasłowa.

Obocznością hasłową mogą być również niewątpliwe plurale tantum w przeciwstawieniu do użycia tego samego wyrazu w liczbie pojedynczej. Hasłem jest wtedy postać w sg (choćby nawet była odmianką rzadszą), a oboczności zostają przedstawione poniżej, np.:

CEP (20) sb m
cep (1), cepy pl t (19)
(tu zestawienie źródeł jak zwykle).
Przy skrzyżowaniu oboczności pl t z obocznościami fonetycznymi sporządzamy dwa osobne zestawienia, fonetyczne na drugim miejscu, np. po rozliczeniach liczby s.v. GĘŚL następuje a linea:
gęśl (57), [gąśl].


a. Związki ze znaczeniami.

Jeżeli z użyciem formy pl t wiążą się zróżnicowania znaczeniowe, dajemy odpowiednią uwagę po formie i liczbie i w zasadzie tekstów nie podajemy, np.:

gęśl (30) [w znacz. 2.], gęśle, gęśli prawdopodobnie pl t (27) [w znacz. 1.].
O ile jednak pl t pojawiłoby się okazjonalnie tylko w niektórych rubrykach znaczeniowych, postąpimy jak w poniższym hipotetycznym przykładzie. Załóżmy, że w danym haśle pl t jest normą dla znacz. 2. oraz pojawia się w niektórych użyciach znacz. 3. i 4. Podhasło będzie brzmiało:
... (x) [w znacz. 1, 3., 4.], ... pl t (x) [w znacz. 2., 3., 4.]; w znacz. 3. i 4.:
(tu normalne zestawienie obu wariantów z tekstami).


b. Pl t niepewne.

Użycia pl, co do których nie mamy pewności, czy spełniają normalną funkcję liczby, czy też są pl t, uznajemy za alternatywne, jeżeli mamy prócz nich pewne przykłady tej kategorii, lub też traktujemy je jako prawdopodobne, jeżeli obejmują całość pewnej grupy materiału (por. wyżej przykład GĘŚL). Jeżeli wątpliwość dotyczy całego materiału (zwłaszcza w hasłach raz zaświadczonych), hasło ustalamy w sg, natomiast możliwość użycia jako pl t wyrażamy w podhaśle, np.:

KOŃCZYNA (27) sb f
kończyna a. kończyny pl t (27).
W opis formy gramatycznej wstawiamy pl.