« Poprzednie hasło: [CHUŚCISKO] | Następne hasło: 2. CHUTKI » |
1. CHUTKI (15) ai
Fleksja
sg | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
m | N | chutki | f | N | n | N | ||
G | G | chutki(e)j | G | |||||
A | chutki | A | A | chutki(e) | ||||
L | L | L | chutkim |
pl | ||
---|---|---|
A | m pers | chutki(e) |
sg m N chutki (9). ◊ A chutki (1). ◊ f G chutki(e)j (1). ◊ n A chutki(e) (1). ◊ L chutkim (1). ◊ pl A m pers chutki(e) (2).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI w.
Znaczenia
1. Prędki, chyży, szybki, rączy, lotny; zręczny; praevelox, velox Mącz; ocior Calep; agilis, ales, celer, citatus, incitus, praepes Cn (9): że weſniem ciąło v wielbione/ iaſne/ ſubtilne/ y chutkie SeklKat R3; Y vprzedzał káżdego w chutkim ſzermowániu HistAl A7, B4; BielKron 40v; Praevelox, Barzo chutki/ prętki. Mącz 179b, 479b; BielSpr 18; Calep 723b.
a. O cechach umysłu; bystry (1): A tak oni pierwſzy/ ktorzy tak chutki dowcip maią/ ku zadawaniu godnieyſzy ſą KwiatKsiąż Kv.
2. Ochoczy, chętny do czego, gorliwy, skwapliwy; alacer Calag, Cn; promptus, properus Mącz (6): Promptus, [...] Też gotowy/ Poſpieſzny/ Chutki/ Prętki Mącz 325b, 326b; ktory ſie vmiał z nieprzyiaćielem potkáć/ [...] cżuyny/ trzeźwi/ chutki być/ gothowy ku wſzemu co mu roſkażą BielSpr 13v; Calag 291b.
Wyrażenie: »chutkiej ręki« (1): Manu promptus, Chutkiey ręki. Mącz 325b.
Szereg: »chutki i biegły« (1): Ten máiąc dwu ſynu w Rycerſkich rzecżach chutkie y biegłe BielKron 178v.
Synonimy: 1. barzy, bystry, chybki, chyży, prędki, rączy; 2. gorliwy, ochoczy, skłonny, skory, skwapny, skwapliwy.
Cf CHĘTLIWY, CHĘTNY, CHUTLIWY, CHUTNY, NIECHUTKI
AL