« Poprzednie hasło: CIOS | Następne hasło: CIOSAN » |
CIOSAĆ (22) vb impf
o oraz a jasne; w formach praes e jasne.
inf | ciosać | ||||
---|---|---|---|---|---|
indicativus | |||||
praes | |||||
sg | pl | ||||
1 | cieszę | ||||
2 | cieszecie | ||||
3 | ciesze | cieszą |
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
3 | m | ciosåł | m pers | ciosali |
inf ciosać (4). ◊ praes 1 sg cieszę (1). ◊ 3 sg ciesze (5). ◊ 2 pl cieszecie (1). ◊ 3 pl cieszą (6). ◊ praet 3 sg m ciosåł (1). ◊ 3 pl m pers ciosali (3). ◊ part praes act ciosąc (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVII w.
- Obrabiać; rzeźbić
(22)
- a. O drzewie (10)
- b. O kamieniu (10)
ciosać co z czego (1): Sculpo, Rzeżę/ dłubię/ czinię álbo cieſzę obrázy ták z kámienia yáko y z drzewá. Mącz 376b.
ciosać co (7): vyrzáłá tám áno dwá chłopi ćieſzą drzewo BielKron 319; Mącz 147b; RejZwierc 70v; Mężne u ciebie serdce jako topor, ktory Przez drzewo snadnie idzie, przypadając z gory, I tram ciesze a wolą cieśle swego kona. KochMon 21; CzechEp 26; PaxLiz C4. Cf ciosać co na co.
ciosać co na co (2): Dęby z Báſán ćioſáli na wioſlá twoie Leop Ez 27/6; bogowie wierzbowi. W żáłobie chodząc płácżą/ lámentuią rzewno/ Choć dopiero kmieć ná nie ćioſał grube drewno. KlonŻal B.
Synonimy: heblować, rzezać; b. gładzić, kuć, okrzesować.
Formacje pochodne: naciosać, ociosać, pociosać, sciosać się, uciosać, wyciosać, zaciosać; ociasować, pociasować, wyciasować; ocieszywać; pociosywać, wyciosywać.
Cf [CIESZYKAMIEŃ], CIOSANIE, CIOSANY
MM