[zaloguj się]
[pdf]

DAROWNY (27) ai

a oraz o jasne (w tym w a 3 r. błędne znakowanie).

Fleksja
sg
mNdarowny fNdarownå nNdarown(e)
G Gdarown(e)j Gdarown(e)go
Adarowny, darown(e)go A Adarown(e)
Idarownym I I
Ldarownym L L
pl
N subst darown(e)
G darownych
A subst darown(e)

sg m N darowny (5). ◊ A darowny (1), darown(e)go (1) SkarŻyw (1 : 1). ◊ I darownym (2). ◊ L darownym (1). ◊ f N darownå (2). ◊ G darown(e)j (1). ◊ n N darown(e) (4). ◊ G darown(e)go (1). ◊ A darown(e) (1). ◊ pl N subst darown(e) (3). ◊ G darownych (2). ◊ A subst darown(e) (3).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVII w.

Podarowany, pochodzący z daru, ofiarowany; datarius, muneralis Calep; donaticus Cn (27): Leop 2.Reg 24/24; Ceſarz z Wiedniá wyiechał prowádźił go krolewic Ludwig ná dárownym koniu BielKron 414v; BudBib 1.Par 21/24; CzechRozm 211; on ſłuſzbę Bożą odpráwiwſzy/ od pánienek chuſtek dárownjch nábrał. SkarŻyw 251; śrebrá żadnego v ſtołu nieużywał: koni/ pſow/ niechował, iednegoſz mułá máłego w domu miał/ y to dárownego/ ná wielkie go tylko potrzeby/ ſtárośći ſwey y chorob vżywáiąc. SkarŻyw 412, 251 marg, 261 [2 r.]; Calep 337b, 680a.
Wyrażenia: »darowny dar« (1): Honorarium munusculum, Dárowny dar. Mącz 157c.

»darowne imienie« = nadane dobro (1): Przyſyęgá ktorą vczynił ten N. około dárownego Imienia/ álbo zádánego ſobie Mężoboyſtwá. N. ieſt prawdźiwa y ſpráwiedliwa. GroicPorz y4v.

praw. »list darowny« = przekazanie własności tytułem darmym drogą aktu pisemnego (1): przyſtąpił [król] do mar y obiecał połowicę imienia nieiákiego S. Medárdowi/ ná wychowanie ſług do chwały Bożey w kośćiele onym ktory zbudować miał. y záraz liſt dárowny nápiſać kazał/ y zápiecżętował. SkarŻyw 528.

»darownym obyczajem« (2): [statuty] około nábywánia y dźierżenia imienia w Litwie Polakowi/ iákokolwiekby go kto doſtał y doſtawał/ choćia po żenie/ álbo z wyſługi/ álbo zá kupnem/ dárownym obycżáiem/ zamiáną/ y którymkolwiek nábyćiem/ wedla zwyczáiu y Práwá poſpolitégo [niech mocy nie maią] SarnStat 1022 [idem] 1014.

»darowne przywileje« (5): Krol/ áby ich z odchłániey y mocy cżártowſkiey wyzwolił: á báránek/ áby im krwią y ofiárą ſwoią łáſkę Boską dał/ niebo kupił y otworzył/ y ony dárowne przywileie przywróćił. SkarŻyw 262, 260, 261 [3 r.].

»upominek darowny« = znak rozpoznawczy (1): Tessera hospitalis, Gościnne hásło/ to yeſt vpominek yáki álbo słowny álbo dárowny/ po ktorym ſie goście gdy ſie potym gdzie ziadą znáya. Mącz 451d.

»darowne wino« = honorarium vinum Murm, BartBydg, Mymer2, Mącz (4): Honorarium vinum, quod regibus, potentibus, et amicis aut patronis, honoris gratia offertur, Der eer weyn Pocztá álbo dárowne wyno. Murm 164; BartBydg 170b; Mymer2 43; Honorarium vinum, Dárowne álbo poczczone wino. Mącz 157c.

Szereg: »bądź kupny, bądź darowny« (1): Więc ty/ bądź kupny/ bądź też y dárowny KlonFlis E4v.

Cf DAROWNE, NIEDAROWNY

JW