Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: NALAĆ

Następne hasło: NALANIE »

NALAĆ SIĘ (4) vb pf

Pierwsze a jasne.

Fleksja

praet
	sg
3	n	nalåło się

fut 3 sg naleje się (1). ◊ 3 pl naleją się (2). ◊ praet 3 sg n nalåło się (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Znaczenia

1. Znaleźć się w czymś (o płynie) (2)
2. Napić się do syta, upić się (2)

1. Znaleźć się w czymś (o płynie) [podmiot: czego, orzeczenie: 3 sg (n)] [w co] (2): PRzez strumiéń Cedron gdy go wiedli [...] vpádł na kamień Iezus miły [...] wſſytki zęby w vſciéch iego ſie poruſſyly/ wody ſie w vſta nalálo. OpecŻyw 107v; riby zdechłe poſpolicie wznak pływaią. A to bywa dla nabrania wody ktorey ſie iuż w nie naleie. GlabGad I.

[W przen:

Fraza: »wody się w uszy nalało«: Mogliby ſie [...] dobrze przypátrzyć/ iáko ſie onym we Fráncyey áſz názbyt wody w vſzy nálało/ y bárzo wiele ich gárdłem tego przypłáćiło GrzegŻarnObrProc G4.]

2. Napić się do syta, upić się (2): Ale niedługo tey tu ſkruchy Ieno poky prozne brzuchy. A potim gdy ſię naleią Każdy vſnie ſtą nadzieia. Iż ma pewnie ſto Lat zyw byċ RejKup c8v; Więċ tu ſobie dolewaią Grates nunc omnes ſpiewaią. [,..] A prawie ſię ſboga ſmieią Kiedy ſię wſyſczy naleią. RejKup d2v.

Synonimy: 1. napełnić się; 2. napić się.

Formacje współrdzenne cf LAĆ.