« Poprzednie hasło: OBJAŚNIĆ | Następne hasło: [OBJAŚNIEĆ] » |
OBJAŚNIĆ SIĘ (28) vb pf
się (19), sie (9).
o prawdopodobnie jasne (tak w ob-); a jasne (w tym 1 r. błędne znakowanie).
inf | objaśnić się |
---|
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | objaśnił się |
f | objaśniła się | |
n | objaśniło się |
plusq | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | f | była się objaśniła |
imperativus | ||
---|---|---|
sg | pl | |
2 | objaśni się | |
3 | niech objaśnią się |
conditionalis | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
3 | m | by się objaśnił | m pers | |
f | by się objaśniła | m an | ||
n | by się objaśniło | subst | by się objaśniły |
inf objaśnić się (6). ◊ fut 3 sg objaśni się (5). ◊ 3 pl objaśnią się (1). ◊ imp 2 sg objaśni się (1). ◊ 3 pl niech objaśnią się (1). ◊ praet 3 sg m objaśnił się (1). f objaśniła się (3). n objaśniło się (3). ◊ plusq 3 sg f była się objaśniła (1). ◊ con 3 sg m by się objaśnił (1). f by się objaśniła (1). n by się objaśniło (2). ◊ 3 pl subst by się objaśniły (2).
Sł stp, Cn, Linde brak.
W przeciwstawieniu: »objaśnić się ... zaćmiony a zaślepiony być« (1): RejPos 210 cf Fraza.
objaśnić się komu (1): [dworzanin ma się starać by jego pan rzeczami wojennymi] naywięcey/ niechaiby ſię obiáſnił ſwiátu/ y doſtał [...] ſławy GórnDworz Ii2v.
»ozwać się i objaśnić« (1): Dayże też nam tedy náſz miły wſzechmogący Pánie táką wiárę á táką ſtałość/ iákąś był dał temu Apoſtołowi twemu ſwiętemu/ á iżebyś ſie też nam s tego obiáſnionego obłoku ſwego/ á s tego Máyeſtatu ſwego niebieſkiego/ ozwáć y tákież obiáſnić racżył RejPos 286v.
objaśnić się czym (2): CzechEp 307; Trzecią śrzednią [godność komunikujących]/ ktora ſię wyżſzey trochę w tym rozdźiale wymálowáłá/ y piſmem świętym obiáśniłá ná kárcie 185. LatHar 247.
»jaśniej się objaśnić« (1): A iżby ſię to iáſniey kilką przyłádow obiáśniło/ iż Ian nie o boſtwie zmyślonym/ ále o cżłowieku [...] piſał CzechEp 307.
»lepiej się objaśnić« (2): Lecż dla dwoiákiey potrzeby ſą ty Przykazánia ludziom dáne. Iedná ieſt/ áby ſzoſtego y śiodmego Przykazánia wykład lepiey śie mogł obiáſnić. KuczbKat 345; CzechEp 358.
»szyrzej się objaśnić« (1): Oprocż ktorego [Jezusa Chrystusa] nie ieſt dáne żadne imię ludźiom od Bogá ku zbáwieniu: [...] Ktora rzecż/ ácżby ſię mogłá ſzyrzey y doſtátecżniey obiáſnić wſzákże my krotkośći folguiąc [...] [tego] zániecham. CzechEp 289.
»trochę się objaśnić« (1): co [słowo Boże: Syn mój jesteś] áby ſię trochę obiáśniło: Obáczmy co zá rożność ieſt tákiego ſłowá v nas/ y v Páná Bogá. SkarKaz 484b.
Synonimy: 1. roświecić się; 2. oznajmić się, ukazać się.
Formacje współrdzenne cf JAŚNIĆ SIĘ.
DDJ