[zaloguj się]
[pdf]

OBWINIAĆ (16) vb impf

o oraz a jasne.

Fleksja
inf obwiniać
indicativus
praes
sg
1 obwiniåm
3 obwiniå
praet
sg pl
3 m obwiniåł m pers obwiniali
f obwiniała m an

inf obwiniać (3). ◊ praes 1 sg obwiniåm (3). ◊ 3 sg obwiniå (4). ◊ praet 3 sg m obwiniåł (2). f obwiniała (2). ◊ 3 pl m pers obwiniali (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w. (z Cn) s.v. obwinić.

Zarzucać komuś popełnienie złego uczynku, oskarżać kogoś; accusare Mącz, Modrz, JanStat; arcessere in iudicium, deferre, eitem inferre, postulare reum Cn [w tym: kogo (11), co (4)] (16): BierEz H4v, L4; RejKup m4v; [niezbożni ludzie] cnotliwego człowieka okrutnie obwiniali/ iſz to onęmu wyrżądźił MurzHist V2, Fv; Mącz 2a; ModrzBaz 2; P. Bog blizſze miáſto y vrząd iego kazał obwiniáć/ áby mężoboyce ſzukáli. SkarKaz 315a.

obwiniać o co (1): káżdy Szláchćic/ który obwinia chłopá o ránę álbo zábićié/ będźie tego powinien dowiéść SarnStat 619.

obwiniać przed kim (1): gdym im wiernie a prawie radźił/ oni potym doſtąpiwſzy pańſkiey łáſki/ przed nim mie obwiniali y potwárzali ForCnR A4v.

Ze zdaniem dopełnieniowym (2): MurzHist V2; o Sowie w báśniách powiedáią/ że Słońce wſchodzące obwiniáłá/ iż ná iego promienie oczymá ſwemá żadną miárą pátrzyć niemogłá ModrzBaz 2.

W przeciwstawieniu: »obwiniać ... bronić« (1): A záiſte wielmożna rzecż ieſt [...] onego ktory ćię nigdy z ſwey ſtrony nieſkrzywdźił obwiniáć á onego też bronić [accusare, eum etiam defendere]/ od ktorego ſię żadnego pożytku nieſpodzieważ ModrzBaz 95.

W charakterystycznych połączeniach: obwiniać chłopa, cnotliczłowieka, łotry, urząd; obwiniać okrutnie.

Zwrot: »przez pozew obwiniać« (2): slyachathna Catharzyna shona Grzegorzowa shumyasthowa spakow y yeslym yey zadał raną Crvawa y szyna thak yako mya przesz pozew obwynya ZapWar 1522 nr 2286, 1521 nr 2272.
Szeregi: »obwiniać a oskarżać« (1): Y ſłyſzałem głos wielki á pocieſzliwy z niebá wołáiący/ iż iuż vpadł ſprzećiwnik náſz/ ktory obwiniał á oſkarżał nas RejPos 77v.

»obwiniać i potwarzać« (1): ForCnR A4v cf obwiniać przed kim.

a. Potępiać [kogo] (1): Piſmo S. obwinia tego ktory inym nieużycża/ co ſam dármo od Páná Bogá ma. SkarŻyw 565.

Synonim: oskarżać.

Formacje współrdzenne cf WINIĆ.

Cf [OBWINIANIE]

DDJ