[zaloguj się]
[pdf]

ODPŁOSZYĆ (11) vb pf

Oba o jasne.

Fleksja
inf odpłoszyć
praet
sg pl
2 f -ś odpłoszyła m an
3 m odpłoszył m pers
f odpłoszyła m an
n subst odpłoszyły
conditionalis
pl
1 m pers byśmy odpłoszyli
3 m pers by odpłoszyli

inf odpłoszyć (2). ◊ fut 1 sg odpłoszę (1). ◊ [2 sg odpłoszysz.] ◊ 3 sg odpłoszy (2). ◊ 1 pl odpłoszymy (1). ◊ praet 2 sg f -ś odpłoszyła (1). ◊ 3 sg m odpłoszył (1). f odpłoszyła (1). ◊ [3 pl subst odpłoszyły.] ◊ con 1 pl m pers byśmy odpłoszyli (1). ◊ 3 pl m pers by odpłoszyli (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVII – XVIII w.

Odgonić, wygnać, wypędzić; wystraszyć, zmuszając do ucieczki [kogo, co (żywotne)] (11): Sioſtro źleś mi vdziáłáłá: Gdyś ty ſyte [muchy] odpłoſzyłá/ Boleśćiś mi przycżyniłá. BierEz O, Ov; Wſzytki ſprzećiwniki iego od niego precż roſproſzę/ Ty co nań máią nienawiść ſam to w niwecż odpłoſzę. LubPs T5; Y będą pokármem trupy wáſze ptáſtwu powietrznemu y źwierzętom źiemſkiem/ ták iż nikt nie będźie coby ie odpłoſzyć miał [et non erit exterrens]. BibRadz Deut 28/26; [który [Otwinowski] przed dwudźieſtą lat [...] rzućił ſie był w Lublinie ná kápłany w Proceſsią/ chcąc im Monſtráncyą wydrzéć/ áż go niewiáſty odpłoſzyły ŁaszczRecepta 12].

odpłoszyć z czego (1): KrowObr 91 cf Szereg.

Szereg: »odpłoszyć i wyganiać« (1): áby ludzie s ſiebie grzechy wyparſkáli/ á z Obrazow y Ołtárzow muchy/ nietoperze y páiąki/ odpłoſzyli y wygániali. KrowObr 91.
Przen (5):

odpłoszyć od kogo, od czego (3): Opuśćiwſzy docżeſne te zyemſkie roſkoſzy/ Od ktorych go y nędzá y głod nie odpłoſzy/ Stoi iáko mężny Lew PaprPan Cc2v; Ták nas od tych roſkoſzek muśi ſmierć odpłoſzyć. PaprPan Ff2v; SkarŻyw 63.

odpłoszyć czym (1): oná [matka ojczyzna] Huſſá przed ſtem kiládźieśiąt lat ſwemi káptury y Konfederácyámi/ y iego przeklęte kácerſtwo odpłoſzyłá. SkarKazSej 665b; [A ieſli go bez zmázy y chędogo nośiſz Nie vtonieſz/ y tám śmierć Agnuſkiem odpłoſzyſz. ArtTanat B8, I2].

W porównaniu (1): á nas ládá trudnoſtká od wiela dobrego zbáwiennego/ iáko leśne ptaki/ odpłoſzy. SkarŻyw 63.

a) Stracić jako sprzymierzeńca [od kogo] (1): Pruſkiego s Pomorſkimi Kſiążęty/ nie wiem ieſlibyſmy ich też nie odpłoſzyli od ſiebie/ z wźięćia Páná s poyśrzodká ſiebie MycPrz II Cv.
a. Odeprzeć najazd (1): Potym [Mahomet] náieżdzał Grecyą/ ále go tám Heráklius odpłoſzył BielKron 165v.

Synonimy: odbić, odegnać, odpędzić, odrazić, odsadzić, odstraszyć.

Formacje współrdzenne cf PŁOSZYĆ.

AL