[zaloguj się]
[pdf]

OSŁAWIENIE (19) sb n

o oraz pierwsze e jasne, a pochylone; końcowe e tekstów nie oznaczających é.

Fleksja
sg pl
N osłåwieni(e) osłåwieniå
G osłåwieniå
D osłåwieniu
A osłåwieni(e)
L osłåwieniu

sg N osłåwieni(e) (5). ◊ G osłåwieniå (3). ◊ D osłåwieniu (5). ◊ A osłåwieni(e) (4). ◊ L osłåwieniu (1). ◊ pl N osłåwieniå.

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI(XVIII) w. s.v. osławić.

1. Rozgłos, rozsławienie, okrycie sławą, czcią; diffamatio, illustratio, praedicatio Mącz (7): w thym mieśćie Kollegium záłożył/ kthore cżáſu ninieyſzego przyſzło ku oſławieniu wſzemu świáthu zwłaſzcżá przez Marćiná Lutherá BielKron 290v; Praedicatio Verbale, Oznaymienie/ Osławienie/ Chwałá. Mącz 85d; Illustro, oświecam/ czinię sławnym/ osławiam/ oznaymiam. Illustratio, Oświecenie/ oznaymienie/ Osławienie/ etc. Mącz 200d, 117c.

osławienie kogo, czego (3): á pochop/ chuć/ y możnoſć ku wypełnyányu woley yego [Boga]/ á oſlawyenyu chwały yego/ [...] bárzo obćyęzáłá. KromRozm III A7v; RejPos [226]v; CzechRozm 190.

Szereg: »nauka a osławienie« (1): iż to ieſt nawdzyęcżnieyſza ſłużbá iemu [Bogu] w dzień ſwięty iego/ áby byłá náuká á oſławienie ſwiętych ſłow iego RejPos [226]v.
2. Chwała (3):

osławienie czyje (1): Piotr [...] Páná Chryſtuſſowe zmartwywſtánie y oſláwienie opowiáda. Leop Act 3 arg.

Wyrażenie: »wieczne osławienie« (2): mieymyſz z nimi [świętymi] cżąſtkę/ tu w wielkim trapieniu/ á Potym w niebieśiech w wiecżnym oſławieniu. ArtKanc K2, F19.
3. Wyjawienie, ujawnienie, opowiedzenie; publicatio Mącz (2): á cżárt [...] biegał po mieśćie wołáiąc: On zły cżłek łyſy/ miáſto iáłmużny/ nos mi vpalił. Ludzie mu opowiedzieli ono oſławienie: ále im S. Dunſtanus oznaymił cżártowſką zdrádę. SkarŻyw 508.
Szereg: »osławienie, wydanie na światło« (1): Publicatio, [...] Wzięcie/ Przywłaszczenie ku skárbu krolewskiemu/ też osławienie/ wydánie ná ſwiátło. Mącz 329b.
4. Zniesławienie, hańba; infamia Mącz, Vulg, JanStat, Cn (7): Infamiam sarcire, Osławienie nágrodźić Mącz 368b.

osławienie czyje [w tym; G sb i pron (3), [pron poss]] (3): ták milcżkiem zniknąć chćiał/ chcąc ták opuścić Máryą bes iey oſławienia. CzechRozm 161; ani która ſtroná ku oſławieniu drugiéy Strony nie będźie żadnégo poduſczáć SarnStat 1068, 1068; [Meam famam in ſe transtulit. Moie oſławienie ná ſie przyiął. TerentMatKęt K4v].

osławienie u kogo (1): A kthoſchkolwyek na poſli ſzye kyedi targał nyebil przeſz wyelkyego v wſzech lyvdzy oſlawyenya. LibLeg 11/136v.

W połączeniu szeregowym (1): wſzyſtkié Spory/ roſtérki/ nieprzyiáźni/ odpowiedánia/ osławienia/ y Szkody między ſtronámi [...] máią bydź odpufczoné SarnStat 1087.

W przeciwstawieniu: »osławienie ... dobra sława« (1): po práwicy/ y po lewicy: przez chwałę y zelżywość/ przez oſławienie y dobrą ſławę: iákoby zwodnicy/ áno prawdźiwi: iáko nieznáiomi/ áno znáiomi WujNT 2.Cor 6/8.

Synonimy: 1. oświecenie, oznajmienie; 2. chwała; 3. obwieszczenie, ogłoszenie, oznajmienie, wyjawienie; 4. hańba, lekkość, niesława, pohańbienie, zelżywość, zhańbienie.

Cf OSŁAWA, OSŁAWIĆ, OSŁAWNOŚĆ

MŚ