[zaloguj się]
[pdf]

PRZEJEŚĆ (9) vb pf

Oba e jasne.

Fleksja
inf przejeść
praet
sg
3 m przejådł

inf przejeść (6). ◊ praet 3 sg m przejådł (2). ◊ pass praet 3 pl subst przejadły się (1).

Sł stp brak, Cn s.v. przemarnować, Linde także XVII – XVIII w.

1. Zjeść do końca wszystko (5): Peredo, Przeyeść/ Przetráwić. Mącz 100a.

przejeść co (4): BielKron 342v; Pabulum compascere, Przeyeść/ ſtrawić paſzą. Mącz 282d; RejZwierc 263v; y mięſa [...] dał im Pan Bog bárzo wiele/ gdy iarząbki ktore do nich Pan Bog przypędził/ zbierali cáły mieſiąc/ po ziemi ie chwytáiąc: ták wiele/ iſz ich przeieść nie mogli. SkarŻyw 484; [WerWiz K3].

Szereg: »przepić ani przejeść« (1): áż nie mogli przepić wſzytcy onego miodu/ áni przeieść mięſá. BielKron 342v [idem] [WerWiz K3].
[Przen: Abowiem przeznáczał Pan Kośćioł/ w tym: yż miał wſzyſtkie Narody przeieść/ á w ſwoie Ciáło obroćić [quod omnes Gentes erat transuoratura, et in corpus suum conversura] HerburtArt 130 (Linde).]
2. Gryząc i jedząc wgryźć się w głąb przez warstwę powierzchniową (1):
Zwrot: »przejeść [kogo] aż do wnętrza« (1): Przed tym trochę ná Szpitálſkiey vlicy druga niewiáſtá vrodźiłá poſpołu y wężá y dzyećię/ ktory wąż przeiadł ono dzyećię áż do wnętrza BielKron 399v.
3. Stracić wydając na jedzenie, też w ogóle roztrwonić; absumere, conficere, consumere Calep, Cn; exstinguere, traducere Calep; abligurire, abuti, comedere, confringere, congraecare, conturbare, decoquere, degulare, deterere, devorare, difunditare, dilapidare, disperdere (in deliciis), effundere, effutuere, eluere, exbibere, exhaurire, expatrare, exuere se, intervertere, ligurire, luxuriose et insolenter senti, obligurire, oblimare, perdere, pergraecari, prodigere, profundere, proluere Cn (3): Absumo, Consummo, traduco extinguo conficio – Strawicz, Vtraczicz, Przeieſzcz. Calep 10a.
Zwrot: »przejeść na łakociach« (1): 10 groſchi vkradl wſklyepie na oknye wkthorym rzeczi panſkye then tho podſkarbi chowal the przeyadl na lakocziach LibMal 1554/192.

Synonimy: 2. przegryźć, przekąsić; 3. przeczestować, przehulać, przemarnować, stracić, utracić.

Formacje współrdzenne cf JEŚĆ.

Cf PRZEJEDZĄCY, PRZEJEDZENIE

RS