[zaloguj się]
[pdf]

PRZYPYTAWAĆ SIĘ (5) vb impf

sie (5), [się].

W inf -pytå- (1), -pyta- (1) RejPos (1:1); drugie a jasne; w pozostałych formach -pytå-.

Fleksja
inf przypytawać się
indicativus
praes
sg
3 przypytåwå się
praet
sg pl
3 m przypytåwåł się m pers przypytåwali się
imperativus
sg
2 przypytåw(a)j się
conditionalis
sg
3 n by się przypytåwało

inf przypytawać się (2). ◊ praes 3 sg przypytåwå się (2). ◊ [praet 3 sg m przypytåwåł się. ◊ 3 pl m pers przypytåwali się.] ◊ [imp 2 sg przypytåw(a)j się.] ◊ con 3 sg n by się przypytåwało (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. (błędnie: przypytawać, przypytywać się).

1. Pytając dowiadywać się (3):

przypytawać się do czego (1): Obdárzoneś też ſłuſznym bacżeniem y rozumem/ iż ſie wżdy możeſz przypytáwáć do tego Boſtwá iego ſwiętego. Maſz vſtáwicżne poſły od niego/ ſłowá á náuki iego ſwięte RejPos 239v.

[przypytawać się od kogo: W teyże przemowie gdy Orzelſki iał [!] ſie przypytáwáć od poſłow/ ktoby z nich był táki/ coby iákie rozumienie złe miał o krolu [...] BielKron 1597 791.

przypytawać się na co: Interroga de diebus antiquis przypytavayſze na dny ſthare TomZbrudzBrul Deut 4/32.]

przypytawać się o czym (1): RejPos 69; [Jedzie tam odźwierny nasz, chcąc się przypytawać o rzeczach zabitego brata swego, ktory beł sokolnikiem u jego k⟨rolewskiej⟩ m⟨iłości⟩. ListyPol II 1549/248]. Cf Zwrot.

Ze zdaniem dopełnieniowym (1): Co zá ſprzećiwne rzecży Pan ku doſwiádſzeniu ſwych przebránych dopuſzcżá/ iáko ye w tym długo trzyma doſwiádſzáiąc ſtałośći ich/ á tu ſie przypytawa yáko rychło koniec będzye tym przypadkom. LubPs bb3 marg; [BielKron 1597 791].

[Zwrot: »pilno się [o czym] przypytawać«: oni bráćia [...] pilno ſie o wſzytkiem [...] przypytawáli BudUrzęd 3v.]
Szereg: »szukać a przypytawać się« (1): Pan chce ſercá wiernego/ á tákiego/ ktoreby ſámo dobrowolnie ſzukáło á przypytawáło ſie o ſwiętym Boſtwie iego RejPos 69.
2. Zgłaszać roszczenia (1):

przypytawać się do czego (1): Dawno ſie też prżypytawa do Sżpitalá/ to ieſt Pruſkiey źiemie rzeſza Miemiecka/ kthorzy do niego nigdy nic nie mieli/ co ſie s Kronik łácno pokaże MycPrz II C; [Z czego wszytkiego ten istny Koter Misia stryja swego kwituje i wolnem czyni, i od drugich stron, które by się mieli potem do tego przypytawać, zastępuje. KsięgaSądIwk 1590 nr 163].

[przypytawać się o czym: A ieſliżeby ten którému [rzeczy kradzione] zginęły/ o nich ſye przypytawał proſząc żeby mu wydáné były: á ſłuſznie tego dowodząc/ żeby iego właſné były/ máią mu wydané być GroicPostępek 48 (Linde: przypytywać się s.v. przypytać się).]

3. Mieć na względzie, pamiętać [czemu] (1): Pátrzayże iáko tu Ewányeliſtá s. Przypomina/ iáko ſie ten Pan záwżdy dziwnie przypytáwáć racży niewdzyęcżnoſciam dobrodzyeyſtwá ſwego (marg) Pan ma piecżą ná niewdzyęcżnośći ludzkie. (–) RejPos 215.

Synonim: 1. dowiadować się.

Formacje współrdzenne cf PYTAĆ.

Cf PRZYPYTAWAJĄCY, PRZYPYTAWANIE

DDJ