Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: [POŚMIESZNY]

Następne hasło: [POŚMIESZNY] »

[POŚMIESZNY ai

Teksty nie oznaczają ó oraz é; o prawdopodobnie jasne (tak w pośmiech).

Fleksja

sg
m	N	pośmieszny	n	N
	G			G	pośmieszn(e)go
	A			A	pośmieszn(e)

pl
A	subst	pośmieszn(e)

sg m N pośmieszny. ◊ n G pośmieszn(e)go. ◊ A pośmieszn(e). ◊ pl A subst pośmieszn(e).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w.

Znaczenia

1. [Szyderczy, wyśmiewający się]
2. [Śmieszny, z którego można się śmiać]

1. Szyderczy, wyśmiewający się: bowiem wy prawdziwej wiary o Trójcy św. a jedności Boskiej, dalibóg, nie skazicie, ani wy, ani żaden nie skazi. A waszego i pośmiesznego mówienia nie mogąc więcej słyszeć, zaniecham rozmowy z wami. AktaSynod II 168, I 194.

Szereg: »pośmieszny albo uszczupliwy«: Nerwigi/ ktore dźiś Tormácos zową/ iż niektorzy ſnich/ gdy Ceſarz Máximilianus/ támtędy iechał/ pośmieſſne/ álbo vſſczupliwe rzeczy/ onim mowili ErazmJęzyk L4v (Linde).

2. Śmieszny, z którego można się śmiać: A przeto/ y poſmieſſne przyſłowie kłádźiemy/ á przywodźiemy/ áby ludźie/ tę rzecz/ która ieſt poważna/ á prawdźiwa/ áby ią ſobie wumyſł wźięli. ErazmJęzyk D7v (Linde).

Wyrażenie: »i dzieciom pośmieszny« = głupi: A coż to wżdy zá rozum wáſz/ y dźiećiom poſmieſzny: Pokoiu chcemy á Confederatiey ktora ieſt zwiąſkiem pokoiu niechcemy. Respons C2.

Synonimy: 1. szyderski; 2. śmieszny.]