[zaloguj się]
[pdf]

CENTRUM (16) sb n indecl

e jasne.

Z wyjątkiem GlabGad i Oczko w pozostałych tekstach wyodrębnione krojem czcionki jako wyraz obcy.

Sł stp, Cn brak, Linde XVII(XVIII) – XVIII w.

Środek, środkowa część, punkt środkowy [centrum ‒ każdej okrągłej rzeczy posrzedni punkt. Centrum solis ‒ posrzodek albo punkt w posrzód słońca. Mącz 47b; centrum ‒ punkt strzedni w okryzie Calep; biegun, oś niebieska – centrum caeli Cn; marmurowy sęk; śrzedni punkt w okrągłej rzeczy; śrzodek czego, pośrzodek; twardość ‒ centrum Cn] (16): Bowiem ciepło zawſze ciągnie wzgorę od centrum to ieſt, od prawego poſrzodka rzecżi w ktorej ieſt GlabGad H7; Bo Iſtność [...] ma ſie iáko Słończe w zupełnośći/ ále Perſoná iákoby onego ſłońcá iáſność/ gorącość/ y ſamo centrum álbo diſcus Solis. SarnUzn B5v; dáiąc znáć/ że ſie záwżdy refferuie Sin y Duch do Oyczá iáko do źrzodłá y ſwoiego centrum. SarnUzn H2.
Szereg: »centrum a śrzodek« (1): pewnie wiedząc/ że w źiemi/ która ieſt Centrum á śrzodek wſzyſtkiégo/ ſą záwárte kruſzce Oczko 5v.
a. Termin geometryczny: punkt środkowy koła (12): A punkt który ieſt we śrzodku Kołá/ zową ij Centrum. GrzepGeom D3v; á potym do pośrzodku Kołá/ który zową Centrum, wiedź Linié proſté z káżdégo kątá. GrzepGeom E4v; ábowiem po iednéy ſtronie ieſt Circumferentia, á po drugiéy niemáſz nic iedno Centrum, to ieſt/ Punkt śrzedni. GrzepGeom H4v, D3v [2 r.], D4 [2 r.], F, H3, H4, H4v [2 r.].

Synonimy: pośrzodek, punkt, środek.

FP