[zaloguj się]
[pdf]

CYMBAŁ (26) sb m

a pochylone.

Fleksja
sg pl
N cymbåł
G cymbåł(o)w
A cymbåły
I cymbåł(e)m cymbåły, cymbåłami
L cymbål(e)ch

sg N cymbåł (8). ◊ I cymbåł(e)m (1). ◊ pl G cymbåł(o)w (1). ◊ A cymbåły (5). ◊ I cymbåły (4), cymbåłami (1); -y Leop, BibRadz, KochPs; -y : -ami BudBib (1 : 1). ◊ L cymbål(e)ch (6).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

Nazwa instrumentu muzycznego, przez którą rozumiano właściwe cymbały, a także psalterium, klawesyn, dzwoneczki itp; crotalum Murm, Mącz, Calep; cymbalum Mącz, Cn; tintinabulum Mącz; crusma, nablium Calep; aes rotundum, sistrum Cn (26): Crotalum, instrumenti musici genus, eyn bel cymbal Murm 128; Niech wdzięcżne głoſy cymbałow iuż zábrzmią ſwobodnie LubPs hh3v, gg [2 r.]; A thák Dawid y vrzędnicy iego woyſká/ odłącżyli na poſlugę ſyny Aſáff/ y Heman/ y Idithum kthorzyby proroctwá opiewáli przy Lutniach/ gęſlach/ y Cimbalech [in cymbalis]/ według licżby ſwoiey Leop 1.Par 25/1, 1.Par 25/6, 1.Mach 13/51; á poſtánowili Kápłany w branie z trąbámi/ y Lewithy ſyny Azáfowe z Cymbáły [cum cymbalis] BibRadz 1.Esdr 3/10 [przekład tego samego tekstu BudBib]; Crotallum, Cymbał álbo brząkánie w w Aegipcie gdy do kościołá miely yść. Mącz 69b, 76b [2 r.], 456b; á poſtáwili offiárniki vbráne z trąbámi á Lewity ſyny Aſafowe z cymbałámi [cum cymbalis] BudBib 1.Esdr 3/10; Chwalćie go ná cymbalech [in cymbalis] głośnych/ chwalćie go na cymbalech [in cymbalis]/ krzykliwych. BudBib Ps 150/5, 2.Par 29/25; Choćbym ięzykámi cżłowiecżemi mowił y ánielſkiemi/ á miłośći niemam/ zoſtałem miedzią brzmiącą/ álbo cymbałem dzwoniącym [cymbalum tinniens]. BudNT 1.Cor 13/1 [przekład tego samego tekstu WujNT]; ModrzBaz 55v; KochPs 216; ZawJeft 17; Crusma ‒ Cimbał w ktori brząkano niewiaſtąm w taniecz. Calep 273a, 272b, 686b; á drudzy niech gráią/ Bądź w lutnié wieloſtronné/ ſłodki głos dáiącé/ W cytry/ w gęśle/ część w árfy/ część w cymbały brzmiącé OstrEpit A2; WujNT 1.Cor 13/1.
Zwrot: »bić w cymbały« = grać (1): Więc mu biyą w cymbały/ á gráią w orgány/ A on im tu łáſzkuie/ by Miedźwiedź s ſkorámi. RejZwierz 106.

MM