[zaloguj się]
[pdf]

JAKIŻKOLWIEK (94) pron

W pisowni rozłącznej (10); rozdzielone innym wyrazem lub cząstką wyrazu [w tym: by (1), się (1), koncówka osobowa (2)] (4).

Wszystkie samogłoski jasne.

Fleksja

sg m N jakiżkolwiek (5). ◊ G jakiégóżkolwiek (20); -égo- (7), -(e)go- (13); -óż- (4), -oż- (3), -(o)ż- (13); -óż- Strum; -óż- : -oż- SarnStat (3 : 3). ◊ A jakiżkolwiek (10). ◊I jakimżekolwiek (3) RejAp, Strum, SarnStat, jaki(e)mżekolwiek (3) BibRadz, RejPos, GrzegŚm. ◊ L jakimżekolwiek (1). ◊ f N jakåżkolwiek (5). ◊ G jakiżkolwiek (1) Mącz, jaki(e)żkolwiek (1) GliczKsiąż. ◊ A jakążkolwiek (13). ◊ I jakążkolwiek (9). ◊ L jaki(e)jżkolwiek (1) RejZwierc, jaki(e)jżekolwiek (1) Mącz. ◊ n N jaki(e)żkolwiek (1). ◊ G jaki(e)g(o)żkolwiek (5). ◊ A jaki(e)żkolwiek (1). ◊pl N subst jakiéżkolwiek (4); -é- (1), -(e)- (3). ◊ A subst jakiéżkolwiek (7); -é- (2), -(e)- (5). ◊ I m jakimiżkolwiek (1) KromRozm II, jakiémiżkolwiek (2) RejZwierc, SarnStat; -émi- (1), -(e)mi- (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w. s.v. jakikolwiek.

Zaimek przymiotny uogólniający:
1. Zaimek nieokreślony: jakiś, obojętnie jaki, wszelki; qualis – qualis, qualiscumque Mącz; aliquis JanStat (71): FalZioł II 5c; Pokarmy ſubtilniejſze naprzod maią być iedzone [...] Ponich grubſze iako mięſo wołowe, piecżenie iakież kolwiek etc. GlabGad G5; LibLeg 6/116v; BibRadz Gen 17/12, Deut 18/6; GrzegRóżn Fv; Gymnasiastes, Vczeń który ſie w yákieyżekolwiek ſzkole ćwiczy. Mącz 150c, 337b [2 r.]; Gdy iákiżkolwiek guz álbo opuchlinę otworzyć nagle chceſz: nátłucz złotych chrząſzczow/ z ſádłem ſtárym/ przyłożże ná guz SienLek 184, 118v, 129, 146v; RejPos 189v; KuczbKat 200, 375; ABowiem to dziś ſobie máią zá rozum á zá oſobne kochánie/ gdzie ktho kogo álbo w práwie/ álbo w iákiey vgodzye/ álbo w iákiey gránicy/ álbo w iákieyżkolwiek roſpráwie oſzuka á podſtąpi. RejZwierc 191; MycPrz II Bv; Strum M4v, N; CzechRozm 239v; Phil N2, O2; LatHar 224; nie vczćiwe y nierządne ieſt małżeńſtwo mnichá z mniſzką/ ábo kśiędzá z iákążkolwiek białągłową. WujNT 782; Aby káżdy Kupiec / przekupień/ furman/ którykolwiek iákimżekolwiek towarem kupczy/ [...] winien był z towarem ſwym do Poznániá iecháć SarnStat 969, 1061, 1158, 1172, 1190, 1230 [2 r.] (10).

W połączeniu z inną przydawką [w tym: jakiżkolwiek + przydawka + rzeczownik (4), jakiżkolwiek + rzeczownik + przydawka (4), rzeczownik + jakiżkolwiek + przydawka (2), przydawka + jakiżkolwiek + rzeczownik (2)] (12): Gdy Kapłona żywego rozdarſzy na iakieżkolwiek iadowite vkąſzenie przykłada/ thedy wſzytek iad wyciąga gdy tego cżęſto działaią. FalZioł IV 19d; A yelokroć nam ſye przygodźi Bogá rozgnyewáć yákimiſzkolwyek naćyęſſſſymi á naſproſtnyeyſſymi grzechy/ ſkoro ſye knyemu przywroćimy [...] záś nas włáſkę przyymuye. KromRozm II m2; RejPos 201 v; WujJud 27; á w ónéy kotlinie nákłádź chróſtu/ iákiégóżkolwiek ſuchégo/ ieno żeby nie ſurowy. Strum O4v; WujNT 129; SarnStat 1099. Cf Połączenie, Wyrażenia.

Połączenie: »jakiżkolwiek in(n)y, inszy« [szyk 3 : 1] (3 : 1): GórnDworz H7; [cudzołóstwo] oprocż tey ſzkárádośći ktorą ma ſpolną z inſzą iákążkolwiek niecżyſtośćią/ grzech też nieſpráwiedliwości w ſobie zámyka. KuczbKat 320; SarnStat 5, 1163.

Wyrażenia: »jakimżekolwiek kstałtem« (1): A iż tho ſą rzecży pewne [...] [to] iuż tym piecżętuie iż ſrodze záklina ktoby to zgwałćić miał/[...] álbo iákimżékolwiek kſtałtem to iego piſánie sfáłſzowáć miał. RejAp 196.

»jakimżekolwiek sposobem, przez jakiżkolwiek sposob« (1 : 1): Kiedy téż Staw maſz budowáć począć/ iakimżekolwiek ſpoſobem : Vmiárkuy ſobie kędyby ón Staw miał miéć Łowiſko Strum F4v; Phil D4.

a. Byle jaki; w każdym razie jakiś; przynajmniej jakiś; choćby najmniejszy; quantusvis Mącz (14): FalZioł V34; KromRozm II p4v; GliczKsiąż P4; Mącz 338b; Czo iáko przygány godno/ zna to ten káżdy/ ktory/ iákiżkolwiek z náuki wziął pożytek GórnDworz Cv; WujJud B2v; Potym zá grzechy nagrodę iákążkolwiek/ y modlitwą Pánu Bogu vczynić możeſz. LatHar +8; w ſpráwie vſpráwiedliwienia náſzego/[...] poſpolićie potrzebá iákiegożkolwiek doſyćvcżjnienia. WysKaz 30; te kxiążecżki [...]/ wydrukowáć dałem: vkázuiąc iákiſzkolwiek znák chęći á żalu teráźnieyſzego mego KołakCathOkuń A2.

W funkcji zapowiednika zespolenia przy odpowiedniku: który (2): bo iednák widamy że y przykryći ludzie będąc fáłſzywemi Proroki cżynią iákieżkolwiek vcżynki/ ktoremi nágość y złe ſumnienie ſwoie/ iákoby onymi winniki Adam nágość ſwą będąc w Ráiu zákrywał SarnUzn G8v; WujNT 354.

Połączenie: »wżdam jakiżkolwiek« (1): A iákoż tu cáłość poſpolitego dobrá długo ſie zoſtáć może: ieśli wżdam iákieżkolwiek pomiárkowánie y poſpolite pohámowánie niebędźie? PowodPr 74.

Wyrażenia: »czas jakiżkolwiek« (1): Bo ácżby cżás náłożył yákiſz kolwyek/ á wnim ſie nye pilnye vcżył/[...] cżás on nye vźytecżny ále márny á poprozny będzye. GliczKsiąż Nv.

»jedna jakążkolwiek część« (1): ku tákiégo káżdégo ſzkodźie á zniſczeniu/[...] [mają] ſie ruſzyć ták wſzyſcy ſpółem/ iáko téż y iedná iákażkolwiek część SarnStat 5.

b. Po przeczeniach: żaden (9): KromRozm II iv; NYe inácżey ſie wthym rodzicom przytráfia záraz ſkoro bez náuki yákyeſzkolwyek/ álbo cżytánya/ álbo piſánya/ gdy ſyny ſwe ná ſlużbę w chłopyętá dáyą GliczKsiąż H5; wſzákoż niedaway mu vſtawnie ieść/ ále mu gębę zákágáńcuy/ áby ſye iedzenia iákiegożkolwiek niedorywał SienLek 189; RejAp 153v; Phil E4, L; SarnStat 870; bo też bez mięſá iákiegożkolwiek/ y bez żon [...] obydź ſię nie mogą. PowodPr 38.

W konstrukcji wyłączającej: »nie jakiżkolwiek ... ale jedno« (1): Abowiem nieprzez iákiſzkolwiek grzech ále iedno przez ſámę niewiáre álbo Niedowiárſtwo z Kośćiołá Bożego ludźie wypadáią. WujJud 138.

2. Zaimek względny (23):
a. Wprowadza zdanie podrzędne okolicznikowe przyzwolenia (20): ták theſz wietzerza Páńſka należy wſzyſthkim wiernym/ iakiegoſzkolwiek ſą ſtanu/ ięzyku/ narodu/ y doſtoynośći KrowObr 48v; RejPos 39, 162, 162v, 286, 316, 317v; Tákże y cżłowiek pocżćiwy/ iákiemiſz ſie kolwiek przypadki kiloby foremnemi záfárbuie/ wdzięcżnieyſzy bywa v tych co ie fortuná pieśći. RejZwierc 21v, 33v; [ta ofiara] Bogu Oycu wdźięcżna y przyiemna ieſt/ od iákiegoſzkolwiek ſługi w oſobie K[a]płáńſkiey ofiárowaná bywa. WujJud 222; Ale zá ſtárégo wieku ludźie zgołá lichwy (iákiémiżkolwiek ozdobnémi ſłowy ią chcemy zwáć) zákazowáli. SarnStat 1273.

W charakterystycznych połączeniach: jakiegożkolwiek (jest a. byłby) stanu (7), dostojeństwa (1).

Fraza: »jakiżkolwiek (jest), będzie, byłby« [w tym: z elipsą orzeczenia (1)] = cuiusquemodi est Mącz (9): Też ieſt dobry naprzeciwko żołtey niemoczy/ y naprzeciwko thercianie iakażbykolwiek była/ y naprzeciw zapaleniu wątroby FalZioł I 42c; BielŻyw 128; LibLeg 6/156; O tenći [żywot] nam grá idzye ná ſwiecie/ Iákiſzkolwiek káżdy ſmierć zágniecie BielKom E6v; GroicPorz A4v, Bv; Vereor enim cuiusquemodi est. Obawam ſie yákyſzkolwiek yeſt. Mącz 71a; RejPos 284; A ná wypráwę iákążkolwiek będźie/ ſkąd nákład? PowodPr 82.
b. Wprowadza zdanie przydawkowe (3):

W połączeniach z zapowiednikami zespolenia: »jacz... taki« (1): Quencunque casum fortuna invexit nunc apte et quiete ferat, Iákąſzkolwiek przigodę fortuna prziniosłá táką muśi skromnie cierpieć. Mącz 477c.

»ten ... jakiżkolwiek« (1): zá kęs nędznego tego mytá twego á tego hándlu twego/ iákimżekolwiek tu ſzáfuieſz w nędznym żywocie ſwoim/ co cie thu zá dobrodzyeyſtwá á iákie ſkárby y iákie frymárki potykáią od Páná twoiego RejPos 326.

»wszytek ... jakiżkolwiek« (1): on záwżdy dzyerży miłośćiwą rękę nád wiernemi ſwemi/ a ku pocieſze przywodzi wſzytki przypadki ich/ iákieżkolwiek ſie im przytrefuią zá cżáſow tu docżeſnych żywotow ich. RejPos 279.

Cf JAKIŻKOLWIE

TK