Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: [KATYŃSKI]

Następne hasło: KAUR »

KAUCYJA (5) sb f

c- (3), k- (2); -tia (4), -cia (1).

Pierwsze a pochylone, końcowe prawdopodobnie pochylone (tak w -cyjå).

Fleksja

	sg
N	kåucyjå
A	kåucyją

sg N kåucyjå (1). ◊ A kåucyją (4).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Znaczenia

1. praw. Zastaw, rękojmia, zabezpieczenie, zaręczenie czymś (przeważnie sumą pieniędzy) jako dowodem dotrzymania umowy między stronami (3)
2. Ostrożność, ubezpieczenie się, przygotowanie się na najgorsze (1)
3. Zapewnienie, uroczysta obietnica (1)

1. praw. Zastaw, rękojmia, zabezpieczenie, zaręczenie czymś (przeważnie sumą pieniędzy) jako dowodem dotrzymania umowy między stronami [cautio – opatrność, obrona, sztuczka Mącz 42a] (3):

Zwroty: »kaucyją dać; kaucyja dana« (1; 1): Nacozeby im Cautia byładana Responsu^m Cautią obiecano dac ywcale ie zachowac ActReg 26.

»wziąć kaucyją« (1): Satisaccipere – Rekoimiemſie oppatrzicz, wziacz cautią. Calep 948a.

2. Ostrożność, ubezpieczenie się, przygotowanie się na najgorsze [cautio – ostrożność Calep; ostrożność – cautio Cn] (1): gdyć nákoniec nic inſzégo niezoſtáwi/ czymbyś ſie vbeſpieczyć mógł/ ieno owę kautią/ ábyś mu zgołá niewierzył. OrzJan 105.

3. Zapewnienie, uroczysta obietnica (1): Y tákże wáruiąc/ y wcále záchowuiąc/ kaucią nam o dodźierżeniu wiáry/ y poddáńſtwá od wſzech ſtanów vczynioną: która/ [...] ma bydź od nich poprzyśiężona. SarnStat 437.

Synonimy: 1. rękojemstwo, rękojmia, zaręczenie, zastaw, zastawienie; 2. ostrożność; 3. obietnica.