[zaloguj się]
[pdf]

KITAJKA (44) sb f

Pierwsze a pochylone, końcowe jasne.

Fleksja
sg pl
N kitåjka
G kitåjki kitåjek
A kitåjkę kitåjki
I kitåjką kitåjkami
L kitåjce

sg N kitåjka (1). ◊ G kitåjki (11). ◊ A kitåjkę (6) [w tym: -e (2), -ą (1)]. ◊ I kitåjką (22). ◊ L kitåjce (1). ◊ pl G kitåjek (1). ◊ A kitåjki (1). ◊ I kitåjkami (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII(XVIII) – XVIII w.

Lekka, gładka tkanina jedwabna o splocie płóciennym; tela serici subtilissimi Cn (44): 4 wali kithayky y trzi wali kolyenſkiego plothna vkradli [...] kythayką, ſobolye y skori poprzedali kramarzem LibMal 1547/128v, 1552/169v; RejWiz 46v; s brzegow kaſdego bramu, Kitaike czarną wypuſczano. WyprKr 72v; Hazuka Axamitna brunatna, bram okolo zlotem awtowani. Kitaiką brunatną podszita WyprKr 85v; kaſda szata z oſmiu bramow zlotoglowowich skitayką zieloną a bialą WyprKr 89, 70v, 75, 83, 83v [2 r.], 84 (22); Przynieſiono wnet ſwiece poſpołu z márámi/ Przykrywſzy ie Hátłáſmi drugie Kitaykámi. HistLan E4v; y kupili mu kithayki ná kábat ná wypráwę/ á on ſie iął brogiem wron łowić/ á nim mu vſzyto ſukniey/ tym onę kithaykę wykráiał ná proporcżyki RejZwierc 274; wózeczek zkitayki ſztepowány czynią/ y czáſu potrzeby ná żołądek kłádą. Oczko 32v; Lemnisci — Binda iaką z kitaiki albo złotogłowu wpokazowaniu naſzy noſza. Calep 590a.

G bez przyimka w funkcji przydawki (8): Namiot kitaiki Dzikiei. WyprKr 101, 100v; Szły zá márámi napierwey trzydzyeśći koni krolewſkich pod przykryćiem kitaiek rozmáitey fárby z herby krolewſkimi. BielKron 425; Alikierey Soltan z Chorągwią Kitayki białey y czerwoney StryjKron 777, 777 [4 r.].

W charakterystycznych połączeniach: kupić kitajki; kitajkę wykrajać; kitajką podszyty (17), powleczony, przykryć; kitajka biała (6), błękitna, brunatna (2), cielista, czarna (6), czerwona (9), dzika, szara (3), sztepowana [= stebnowana, pikowana], zielona (2); wał kitajki; z kitajki (2), z kitajką (2).

Wyrażenie: »dupla kitajka« = kitajka o podwójnej szerokości brytu (2): Mąm też Dupłe Kitaykę mąm płotno rąbkowe BielSat B4 [idem] BielRozm 14.
Zestawienie: »mieniona kitajka« = kitajka tkana z odmiennych kolorów osnowy i wątku (1): Sericum versicoloris, Mieniona kitayká. Mącz 486c.
a. Przewiązka z kitajki (2): iż nie ieden cżáſem z záwiązáną głową álbo nogą chodzi/ álbo rękę długo ná kithaycze nośi/ á pſiem ſádłem náciera. RejZwierc 165; A Polacy kędy ſą z dawnemi Mázury? Którzy ná koń w kárwatkách z miekowſkiem wśiadáli Y nog tobie kitayką nie podwięzowáli. BielRozm 4.

KW