a. Rozpoczyna wypowiedzenie (65): BierEz N2v, S3; LibLeg 11/13v; A to dni przyydą/ mowi Pan/ á vczynyę ya z domem Yakobowym [...] przymyerze nowe [Ecce dies veniunt dicit Dominus Ier 33/l4] KromRozmII c, s2; BielKom F2v; gdzieſz Siemiaſzko brácie? Ato z 1áſá wyieżdza RejFig Cc6; Rzekł też ku wſzemu ludu/ áto wam dam znák/ iż to Pan Bog mowi przez mię/ oto ſie ołtarz roſpádnie BielKron 82v; mowili: zmieni ſie proroctwo Ieremiaſzowo/ áto Nábchodnozor vcieka. BielKron 95, 11v, 16v, 29v, 34v, 45v (20); SarnUzn H6v; Coż dáley ieſzcże obiecuie ten Pan [...] Oto ſłuchay: Iż im dam gwiazdę iutrzenną. Coż tho ieſt miły Pánie? Ato pátrzay. Iż gwiazdá ieſth káżda iáſna RejAp 33v, 19v, 37, 60v, 180v, 192v (7); Ato y Elżbietá powinowáta twoiá/ y thá też teraz pocżęłá [Et ecce Elisabeth cognata Luc 1 /36] RejPos 270, 78v, 82, 133, 297v; KochPs 66; MWilkHist B3, C3, K4, L3v; Weſel ſie ato rádość w náſzym kráiu nowa. KmitaPsal A3, A3v, A5; ActReg 94, 109; Liczże/ áto maſz naprzód złotych śiedm czerwonych WyprPl B4v, A3v; SarnStat 3v, 1266; A oni nam co zá to? Ato podkopáli dołki duſzy náſzey. PowodPr 21, 26 [3 r.], 81.

Połączenia: »co ... ato«: O naszych wiezniach co mysli atom niemogł zrozumiec ActReg 102.

»jeśli ... ato« (5): A ieſliby ná cię iáki vpadek/ ſmętek/ więzienie/ álbo iákie przeſládowánie przypádło/ áto ſłuchay co tu Pan do ciebie mowi RejAp 22v; A ieſlibyś ieſzcże temu nie wierzył/ átho weźrzy w niebo RejPos 144; Ieślizeby tym allegowac chcieli ze ietu nasi ludzie wwiedli ato do Spiza z Węgier weszli teraz Cesarscy ludzie ActReg 7, 148; Sczęśćié náſze ieſli téż prgnie twoiey głowy/ Ato iuż tu będźieſz miał przy twych grob gotowy. GórnTroas 38.

b. Wewnątrz zdania w pozycji enklitycznej (8): Ze Pan Baltazar nawszytkich woinach [...] zdrowia niezałował Zeato wniebespieczny czas RP. zdobrą pomocą dowas przybył ActReg 23, 12, 88; tedy áto [...] dobył iuż ná nas ſzáble ſwoiey PowodPr 7; Idź áto zárázem Cicho do ſkárbu CiekPotr 61; Czyń áto co maſz czynić. CiekPotr 74, 75, 77.

1. Łączny; i oto; et Vulg (2): Kupiłem pięć iarzm wołow/ átho idę ich koſzthowáć [et eo probare; i idę ich doświadczać WujNT] Leop Luc 14/19; Iazem się wnocy niedobrze miał y spaciem niemogł [...] atom to tak sobie myslił ActReg 29.

2. Przeciwstawny; a jednak, przecież (10):