[zaloguj się]
[pdf]

KOŁATANIE (15) sb n

o oraz oba a jasne; teksty nie oznaczają é oraz -é.

Fleksja
sg pl
N kołatani(e) kołataniå
G kołataniå
A kołatani(e)

sg N kołatani(e) (8). ◊ G kołataniå (1). ◊ A kołatani(e) (5). ◊ pl N kołataniå (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

I. Rzeczownik od „kołatać”; stukanie, odgłos uderzania o coś, łoskot; pulsatio Mącz, Calep, Cn; pulsus Mącz, Cn; percussus, tumultuatio Mącz; strepitus Cn (14): Mącz 287a [2 r.], 339c, 468c; Pulsatio – Tłuczenie. kołatanie. Calep 770b.

kołatanie czego (2): gdy goſcie iaci maią być tedy noci przed tim bywaią w onych karcżmach abo goſcincach ſtrachy á kołatanie Garczow MiechGlab *5; StryjKron 350.

Szereg: »trzask i kołatanie« (1): od okołoſtoiących były ſłyſzáne gwáłtownych rázow y bicia trzaſki/ y kołátánia StryjKron 350.
a. Stukanie do drzwi z prośbą o wpuszczenie (6): Vsłyſzawſzy wrotny kołátánie otworzył wrothá HistRzym 42v, 43v, 45.
Przen: Poruszanie sumienia, nauczanie kogoś, przemawianie do kogoś [czyje] (3): wnet vſłyſzyſz głos Páńſki/ wnet mu forthę ſwoię otworzyſz ná kołatanie iego RejAp 46, 45v, 46.
b. Uderzanie nogą o podłogę, tupanie [czym] (1): Supplosio ‒ Nogami kołatanie. Calep [1035]a.
II. Rzeczownik od „kołatać się” ‘błąkać się’; tu w przen [czego] (1): Też w wielkości kołátánia ſnow/ [...] trzebá ſie Bogá bać. BielKron 80.

Cf KOŁAT, KOŁATAĆ, KOŁATAĆ SIĘ

AŻ