[zaloguj się]

REFEROWAĆ (9) vb impf i prawdopodobnie pf

impf (8), pf (?) [praet] (1) ActReg, [ListyPol II 1548/61, AktaSynod].

-f- (9), [-ff-].

Wszystkie samogłoski jasne.

Fleksja
inf referować
indicativus
praes
pl
3 referują
praet
sg pl
1 m -m referowåł m pers -smy referowali
3 m referowåł m pers referowali
conditionalis
sg
2 m byś referowåł

inf referować (4).praes 3 pl referują (1).praet 1 sg m -m referowåł (1).3 sg m referowåł (2).1 pl m pers -smy referowali (1).[3 pl m pers referowali.con 2 sg m byś referowåł.]

Sł stp, Cn, Linde brak.

1. Zda(wa)ć sprawę z jakichś wydarzeń, (z)relacjonować [referopowiadam, wyliczam Mącz 124a; powiadam corefero Cn] (7): A zebym czego nie przepomniał tedym był wszytko zterminował naon czas gdym wm MMP w Kaliszu wyprowadzał y takem referował zadney rzeczy nie opusciwszy, cokolwiek ięno do tey sprawy nalezało. ActReg 169; SarnStat 325.

referować do kogo (1): Rzeczy któré ſądowi ſwému záchowuie Król. [...] Item, ſądźić 12. ſpecies alienationis bonorum regni, y referowáć do Królá gdy áppeluią SarnStat 320.

referować komu (2): ActReg 90; Referendarze ſpráwy Niemieckié Królowi referowáć máią. SarnStat 325; [DudEpist IV 84].

referować co (3): potym Kondytiei spisane wręku maiąc napamiec ie referował, Pan Kanclerz. ActReg 33; SarnStat 325, 970.

[referować na co: Na drugim [liście], co mi Dzierżko przyniosł, niemasz nic inego, jedno iż mi W⟨asza⟩ M⟨iłość⟩ referował na iny list, ktory mie już przez Żulińskiego doszedł. ListyPol II 1548/61.]

Ze zdaniem dopełnieniowym (1): Gdym zAndrzeiowa odiezdzał prawie na wsiadaniu przyszedł do mnie Ziska Gdyzmy Zesce referowali iakimbył przeciwko niemu powiedział ze tak rozumiał iz Rpta rozumiała reformation⟨em⟩ ActReg 90; [DudEpist IV 84; Przeczytawszy list synodowy, p. Chrystof Redt dziękował za prace imm. [...] prosząc, aby do jutrzejszego dnia cierpliwość była [z] strony dostateczniejszego responsu, gdyż jeszcze nie referowali posłowie do tego czasu zborowi, co się na synodzie sprawowało. AktaSynod IV 356].

2. Odnosić, stosować do kogoś, czegoś [refero Łac śr] [co do kogo, do czego (też: ad aliquid)] (2): Thákże gdy ono był zwan Miſtrzem dobrym Kryſtus/ on tho do Oycá referował/ mowiąc/ Nikt nie dobry iedno ieden Bog GrzegRóżn D2v; NIEVCZCIWOSC ſłów y vſczypliwość do tegóż tytułu Calumnia ma ſie przyłożyć: Acz ná niektórych mieyſcách ad Inordinatas to referuią. SarnStat 753; [Incommodá ktoreby ná Polſkę (vchoway Boże) przyść mogły s przyięćia zá Krolá kthorego s Pánow zachodnych. [...] Iżbyſmy praw náſzych y zwyczáiu w prawie zwyklich oduczać ſie muſili [...] coby zá Moſkiewſkiego [tj. wielkiego księcia moskiewskiego] być niemogło/ bo y ſam nullas leges ſcriptas tullit/ nec aliena iura ad ſuam Rempubli. ſuſcepit/ przeſtożby do żadnego innego práwá/ iedno do náſzego Polſkiego zdanie ſwe refferowáć muſiał. Sentencja B2v].
3. [Przypisywać coś komuś [na kogo]:

Ze zdaniem dopełnieniowym, nawiązującym do dopełnienia (dalszego) w zdaniu nadrzędnym: Jedno swym odpisem tego W⟨asza⟩ M⟨iłość⟩ strzeż, abyś W⟨asza⟩ M⟨iłość⟩ refferował na mię, iż ja wiem, za czyją radą i najmem podjął sie Łobocki tales spargere rumores ListyPol II 1548/20.]

Synonim: 2. odnosić.

Cf REFEROWAN, [REFEROWANIE]

PP